Thu hoạch lúa hè thu ở Đồng bằng sông Cửu Long: Lại nỗi lo tăng chi phí

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 25/07/2007
Ngày cập nhật: 26/7/2007

Hiện nay, nhiều tỉnh ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã vào mùa thu hoạch rộ lúa hè thu 2007. Giá lúa hè thu đang ở mức khá cao so với năm trước. Thế nhưng, nhiều nông dân ĐBSCL chưa thể nở nụ cười khi giá nhân công cắt lúa, dịch vụ xử lý sau thu hoạch đang tăng lên.

SỨC ÉP THIẾU NHÂN CÔNG

Chị Lê Hồng My ở ấp Đông Thắng, xã Đông Hiệp, huyện Cờ Đỏ (TP Cần Thơ), cho biết: “Trước khi chuẩn bị thu hoạch lúa, tôi tìm được nhân công cắt lúa với giá thỏa thuận trước 80.000 đồng/công. Nhưng đến lúc lúa thu hoạch thì giá cắt lúa tăng lên 150.000 đồng/công, vì hơi bị đổ ngã. Gia đình tôi cũng đành chịu mức giá này, nếu không thì chẳng có người cắt lúa”. Theo chị My, từ giá thuê nhân công cắt lúa đến gom, suốt và đưa lúa về nhà chi phí lên đến 250.000 -270.000 đồng/công. Mức giá này, so với vụ lúa hè thu năm ngoái, đã tăng từ 30.000 - 40.000 đồng/công.

Hình ảnh thu hoạch lúa rôm rả như thế này ngày càng thưa vắng ở nhiều địa phương vùng ĐBSCL. Ảnh: TRƯƠNG CÔNG KHẢ

Còn anh Lê Văn Ro ở xã Thạnh Phú, huyện Vĩnh Thạnh canh tác trên 2ha lúa hè thu. Khi lúa đến lúc thu hoạch thì phải chạy tìm nhân công, do giá thuê cắt lúa quá cao. Anh Ro cho biết: “Làm lúa cực khổ lắm, nhưng khi lúa chín thì giá thuê nhân công thu hoạch lên đến 250.000 đồng/công. Lúc đầu, tôi tiếc tiền, vì lúa hè thu năng suất không bằng lúa đông xuân. Nhưng đến khi lúa chín thì tôi cũng phải chấp nhận”. Hiện nay, gia đình anh Ro vừa thu hoạch xong lúa hè thu, với năng suất khoảng 5,2 tấn/ha.

Giá nhân công cắt lúa vụ hè thu sớm năm 2007 ở huyện Càng Long (Trà Vinh) cũng đang tăng mạnh do khan hiếm nhân công. Hiện tại, giá công cắt đã lên đến 130.000 đồng/công lúa đứng; từ 170.000-190.000 đồng/công lúa nằm. Đây là mức giá cao nhất từ trước đến nay và tăng khoảng 50.000 đồng/công so với vụ lúa đông xuân vừa qua. Nhiều địa phương trong tỉnh Vĩnh Long bắt đầu thu hoạch lúa hè thu cùng với giá công cắt tăng mạnh. Công thu hoạch lúa đứng giá 140.000–160.000 đồng/công, lúa ngã 180.000–210.000 đồng/công, tăng từ 30.000–50.000 đồng/công so với cùng kỳ năm trước. Giá công cắt tăng nhưng vẫn thiếu nhân công cắt lúa do phần lớn người lao động ở nông thôn đã đi làm việc ở các công ty, xí nghiệp trong và ngoài tỉnh.

Vụ lúa hè thu 2007, các quận, huyện ngoại thành của TP Cần Thơ gieo sạ gần 84.000ha. Trong đó có trên 90% gieo sạ đồng loạt theo lịch thời vụ để né rầy. Đến nay, diện tích này đã cho thu hoạch khoảng trên 50%. Để đối phó với tình trạng thiếu nhân công, thiếu phương tiện thu hoạch, ngành nông nghiệp duy trì tổ chức mỗi máy suốt...là một tổ thu hoạch. Ông Nguyễn Văn Bé Ba, Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Cờ Đỏ, cho biết: “Mỗi ấp có ít nhất 1 tổ thu hoạch. Ngoài ra, ở Cờ Đỏ còn có lực lượng lao động ở các tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu... đến cắt lúa thuê. Nhờ đó mà giải quyết được tình trạng thiếu nhân công thu hoạch lúa ở địa phương”. Không những ở Cờ Đỏ mà nhiều địa phương khác cũng xây dựng tổ thu hoạch lúa theo mùa vụ, nhưng tình trạng nâng giá thu hoạch lúa vẫn xảy ra. Có trường hợp lúa đến thời gian thu hoạch nhưng phải dời ngày do thiếu nhân công.

NHU CẦU XỬ LÝ SAU THU HOẠCH: BỨC THIẾT

Vào những ngày này, các máy sấy lúa đều phải sử dụng hết công suất. Anh Bùi Thanh Tùng, chủ lò sấy lúa ở thị trấn Cờ Đỏ, huyện Cờ Đỏ, cho biết: “Hiện nay, các máy sấy lúa của tôi hoạt động cả ngày lẫn đêm. Vào đợt thu hoạch rộ thì lịch sấy lúa đã dầy đặt. Sấy lúa vừa góp phần giải quyết nhân công và cực nhọc trong khâu phơi lúa, vừa đảm bảo chất lượng hạt gạo đẹp, đều, không gãy, đạt độ ẩm cho phép, nên nông dân và thương lái đến sấy lúa mỗi vụ mỗi tăng”. Gia đình anh Tùng có 4 máy sấy lúa, với công suất 8 – 10 tấn/mẻ trong thời gian sấy từ 8 đến 10 giờ. Lúa sau khi sấy xong được tính với giá 120.000 đồng/tấn. Mỗi ngày, 4 máy sấy lúa của anh cho thu nhập khoảng vài triệu đồng. Anh Tùng nói: “Các máy sấy lúa của tôi sử dụng điện nên chi phí thấp, do đó giá thu vào của nông dân cũng thấp”.

Máy sấy lúa của anh Đại cùng ở địa phương này lại thu giá 130.000 đồng/tấn lúa hàng hóa, 140.000 đồng/tấn lúa thơm. Theo anh Đại, giá sấy lúa của anh cao do sử dụng nhiên liệu bằng trấu nên chi phí nhiều. Còn giá sấy lúa của anh Hai Thuận ở thị trấn Thốt Nốt, huyện Thốt Nốt được tính mức 100.000 đồng/tấn lúa ướt. Hiện nay, máy sấy của anh sử dụng hết công suất 100 tấn/mẻ/ngày. Mặc dù các máy sấy lúa thu giá khác nhau, nhưng cũng ở mức cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái. Theo các chủ máy sấy, giá sấy lúa cao vì chi phí từ điện, trấu, thuê nhân công... đều tăng lên.

TP Cần Thơ nên có trên 400 máy sấy. Theo đánh giá của ngành nông nghiệp thành phố, số lượng máy sấy có tăng, song vẫn còn quá ít so với nhu cầu, chỉ giải quyết được khoảng 45% sản lượng lúa hè thu. Trong tình hình dịch rầy nâu, bệnh vàng lùn và lùn xoắn lá đe dọa gây hại, việc tập trung xuống giống né rầy là cần thiết, nhưng dẫn đến khó khăn là thu hoạch rộ, thiếu nhân công làm chi phí tăng lên. Mới đây, trong đợt tổng kết các hoạt động xử lý sau thu hoạch ở 13 tỉnh, thành thuộc khu vực ĐBSCL được tổ chức tại TP Cần Thơ, Tiến sĩ Lê Văn Bầm, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ (Bộ NN&PTNT), nhấn mạnh: “Hiện nay cũng như lâu dài, công tác khuyến nông ở các địa phương cần tập trung vào các hoạt động thông tin, tuyên truyền, tập huấn, xây dựng mô hình trình diễn về máy gặt, máy sấy; hỗ trợ cho các cơ sở sản xuất trang bị thiết bị thu hoạch, sau thu hoạch, song song đó, cần tăng cường tư vấn các cơ sở dịch vụ gặt, sấy và nông dân trong việc mua sắm, sử dụng trang thiết bị nhân rộng dịch vụ sau thu hoạch... để nâng cao hiệu quả đầu tư, giảm tổn thất sau thu hoạch.

HÀ VĂN