Bà Rịa - Vũng Tàu: Giá nông sản xuất khẩu tăng cao - Nông dân vẫn chưa được hưởng lợi

Nguồn tin: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, 10/01/2011
Ngày cập nhật: 11/1/2011

Thời gian qua, tại Bà Rịa - Vũng Tàu, giá các loại nông sản tăng mạnh, nông dân và doanh nghiệp đều phấn khởi. Tuy nhiên, nông dân là người trực tiếp làm ra sản phẩm nhưng lợi nhuận mà họ được hưởng chưa tương xứng.

ĐỒNG LOẠT TĂNG GIÁ

Các loại nông sản xuất khẩu tăng giá mạnh phải kể tới như: cao su, hồ tiêu, ca cao, hạt điều. Hiện, giá cà phê xuất khẩu hơn 1.850 USD/tấn, hồ tiêu, cao su đã chạm mức 5.000 USD/tấn. Giá xuất khẩu tăng, kéo theo giá thu mua trong nước cũng tăng mạnh. Các đại lý trên địa bàn tỉnh hiện đang mua cà phê với giá 37.000 đồng/kg; ca cao 60.000 đồng/kg, tăng 30%. Giá cao su và hồ tiêu cũng đang ở mức kỷ lục, cụ thể cao su 105 triệu đồng/tấn, tăng 50%; hồ tiêu 105 đồng/kg, tăng từ 50 - 60% so với năm 2009. Tuy không nằm trong nhóm các mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của tỉnh nhưng giá một số loại nông sản như: lúa, khoai mỳ, bắp... cũng tăng từ 20 - 50%. Kết thúc vụ mùa năm nay, bà con nông dân phấn khởi vì giá lúa đã tăng lên từ 6.200 - 7.000 đồng/kg, cao hơn 2.000 đồng/kg so với vụ trước. Với mức giá này, sau khi thu hoạch xong, nông dân lãi ròng 20 triệu đồng/ha nếu trồng lúa; 25 triệu đồng/ha mỳ và 20 triệu đồng/ha bắp; từ 50 - 70 triệu đồng/ha ca cao; 200 triệu đồng/ha cao su và 150 triệu đồng/ha hồ tiêu.

Theo các đại lý thu mua nông sản trong tỉnh cho biết, các loại nông sản như: hồ tiêu, cà phê, ca cao... tăng là do nhu cầu tiêu thụ hiện nay thế giới rất lớn, trong khi các vùng trồng những loại nông sản này như: Brazil, Ấn Độ, Bờ Biển Ngà... do ảnh hưởng của thời tiết và dịch bệnh nên mất mùa, dẫn tới nguồn cung khan hiếm. Ông Võ Hữu Hiệp, Phó Tổng Giám đốc công ty TNHH MTV cao su Bà Rịa cho biết, nhu cầu tiêu dùng tiếp tục tăng đẩy giá cao su xuất khẩu lên gấp 2 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Ngay từ những ngày đầu năm, công ty cao su Bà Rịa đã ký hợp đồng tiêu thụ hơn 70% sản lượng cao su dự kiến sẽ khai thác trong năm 2011. Các công ty trong ngành chế biến và xuất khẩu cao su cũng cho biết, hiện đã ký được các hợp đồng dài hạn với các đối tác nên từ nay đến cuối năm tương đối “nhàn rỗi” vì không phải bận tâm tìm đối tác ký kết thêm hợp đồng xuất khẩu.

NÔNG DÂN VẪN THIỆT

Xuất khẩu nông sản thuận lợi, nông dân nhẹ nỗi lo “được mùa rớt giá”, có vốn để tái sản xuất mùa vụ mới. Tuy nhiên, lợi nhuận mà nông dân được hưởng chẳng đáng là bao. Những ngày đầu tháng 2-2010, khi hồ tiêu bước vào thu hoạch rộ, giá hồ tiêu lúc này chỉ ở mức 37.000 - 39.000 đồng/kg. Thu hoạch xong, trừ chi phí, người nông dân chỉ còn lời 5 - 7 triệu đồng/ha. Nhưng chỉ 2 tháng sau giá hồ tiêu lên 60.000 - 65.000 đồng/kg, tăng hơn 50% thì nông dân tiếc hùi hụi vì không còn tiêu để bán. Bà Nguyễn Thị Thảo, ở xã Xuyên Mộc, huyện Xuyên Mộc tiếc rẻ: “Chỉ trong vòng 2 tháng mà gia đình tôi thiệt hại hơn gần 30 triệu đồng/tấn tiêu”.

Những ngày đầu tháng 7-2010, người trồng cà phê và cả doanh nghiệp xuất khẩu tiếc nuối vì phải bỏ qua một cơ hội kiếm lời lớn. Giá cà phê tăng mạnh nhưng nhiều doanh nghiệp đành phải bỏ lỡ hợp đồng vì người dân đã phải bán sạch để có tiền đầu tư vụ mới và chi phí vật tư nông nghiệp, thuê nhân công. Thực tế này cho thấy, giá nông sản tăng, người nông dân cũng khó được hưởng lợi. Đó là chưa kể nông sản khi tiêu thụ phải qua nhiều tầng nấc trung gian, do vậy khi giá xuất khẩu tăng, lợi nhuận đến với nông dân cũng chẳng đáng bao nhiêu.

Theo ông Trương Cao Thượng, ở xã An Nhứt (huyện Long Điền), hiện giá lúa tăng, thế nhưng so với giá gạo trên thị trường thì lợi nhuận của nông dân và tư thương chênh lệch nhau rất lớn. Theo tính toán của ông Thượng, 1 tấn lúa thơm, nông dân bán được 7 triệu đồng, sau khi trừ chi phí may ra còn lãi 2 triệu đồng. Cũng với 1 tấn lúa, các doanh nghiệp chế biến được 700 kg gạo, bán theo giá trên thị trường hiện nay là 16.000 đồng/kg, doanh nghiệp lãi 4,2 triệu đồng, cao gấp hơn 2 lần so với lợi nhuận của nông dân. Trong khi đó, bao rủi ro từ thiên tai dịch bệnh, chi phí tăng cao... người nông dân phải còng lưng gánh chịu.

Mỗi khi bước vào mùa vụ, người nông dân phải vay ngân hàng, mua các loại giống, vật tư nông nghiệp “gối vụ”, thậm chí vay lãi cao để đầu tư sản xuất, nên đến vụ thu hoạch họ phải bán nhanh để trả nợ. Còn các doanh nghiệp, đại lý thì nhờ có vốn, có cơ sở vật chất lại có điều kiện tiếp cận được với thông tin thị trường, nên có thể cất trữ hàng và bán ra khi được giá, cho nên lợi nhuận phần lớn chảy vào túi tư thương. Để giải bài toán cân đối lợi nhuận giữa người sản xuất và bộ phận phân phối nông sản cần giải quyết vấn đề cốt lõi nhất là đầu tư hỗ trợ vốn, khoa học kỹ thuật cho nông dân. Đồng thời, để thị trường hàng hóa nông sản phát triển lành mạnh bảo đảm quyền lợi cho người sản xuất cần có sự có sự can thiệp của ngành quản lý thị trường và sự tham gia điều tiết của các ngành chức năng.

Ông Huỳnh Văn Thuyết, Chủ nhiệm HTX dịch vụ nuôi trồng thủy sản và sản xuất muối chợ bến (huyện Long Điền): Cần có giải pháp hỗ trợ nông dân tiêu thụ nông sản

Tuy thời gian qua Chính phủ đã có chính sách thu mua tạm trữ để bảo đảm cho nông dân có lãi, yên tâm đầu tư sản xuất. Nhưng, do các chương trình này triển khai trễ hơn so với mùa vụ nên nông dân vẫn chưa được hưởng. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ cho phép doanh nghiệp mua theo giá thị trường, nên thực tế doanh nghiệp chỉ mua được giá với giá bảo đảm nông dân không “lỗ”, chứ chưa có lợi nhuận. Hơn nữa đây chỉ là giải pháp tình thế, về lâu dài, nên có những chính sách hỗ trợ việc tiêu thụ nông sản như: đầu tư trực tiếp cho nông dân thông qua hợp tác xã để kéo giá các dịch vụ sản xuất xuống; đầu tư cho nông dân, chủ các trang trại lớn làm kho trong vùng sản xuất để trữ hàng. Khi nông dân và cả doanh nghiệp có hệ thống kho dự trữ các loại, nông sản không qua nhiều khâu trung gian, nông dân mới được hưởng lợi.

Trà Ngân