Nông nghiệp Quảng Nam năm 2010: Hai nửa buồn vui

Nguồn tin: Báo Quảng Nam, 04/01/2011
Ngày cập nhật: 5/1/2011

Trong khi trồng trọt tiếp tục tạo ra những bước đột phá mới thì chăn nuôi vẫn cứ ì ạch bởi cái vòng luẩn quẩn của dịch bệnh. Sáng và tối là hai gam màu đan xen trên bức tranh chung của nông nghiệp Quảng Nam năm 2010…

Khi trời thương…

Trong cả 2 vụ sản xuất năm 2010, nhờ khô hạn và lũ lụt không hoành hành dữ dội, các loại sâu bệnh nguy hiểm ít gây hại nặng, nước tưới chủ động, chú trọng ứng dụng kỹ thuật canh tác mới… nên nông dân liên tiếp “gặt” những mùa vàng. Năm rồi, lão nông Trần Khai (thôn Quảng Huế, xã Đại Cường, huyện Đại Lộc) làm tổng cộng 6 sào lúa, mỗi sào cho năng suất gần 360 kg lúa khô (trong một vụ), tăng hơn 90 kg so với năm 2009. “Thời gian gần đây, nhờ năng suất lúa tăng lên đột biến mà cuộc sống của vợ chồng già tui mới đủ đầy hơn, chứ cứ hòa vốn như trước mãi thì dễ chi hết khổ” - ông Khai phấn khởi.

Niềm vui được mùa cũng gõ cửa không ít gia đình ở xứ Quảng này. Ông Lê Muộn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, năm qua, mỗi vụ nông dân trên địa bàn tỉnh gieo trồng khoảng 43 nghìn héc ta lúa. Nhờ đưa nhiều loại giống mới có chất lượng cao vào gieo sạ đại trà, tập trung đầu tư thâm canh, thời tiết không mấy khắc nghiệt nên năng suất lúa bình quân chung đạt gần 49 tạ/ha, tăng 3 tạ/ha so với năm 2009. Đặc biệt, tại một số nơi, như Tam Kỳ, Thăng Bình, Đại Lộc, Núi Thành, Duy Xuyên, Điện Bàn tăng từ 7 đến 10 tạ/ha…

Đòn bẩy thoát nghèo

Thời gian qua, nông dân nhiều địa phương ở Quảng Nam tiếp tục chọn các loại cây trồng cạn làm “đòn bẩy” trong phát triển kinh tế hộ. Thực tế cho thấy, chính hướng mở này đã giúp hàng nghìn gia đình giàu lên nhanh chóng.

Ba năm nay, nhờ làm 5 sào đu đủ siêu trái chuyên canh ni mà vợ chồng bà Trần Thị Cẩm (thôn Thanh Châu, xã Duy Châu, huyện Duy Xuyên) dứt ra khỏi cái nghèo đeo bám. Trừ mọi chi phí đầu tư, mỗi năm gia đình bà thu về ít nhất 60 triệu đồng. Cuối năm 2007 trở về trước, ngần ấy diện tích đất của bà Cẩm đều trồng bông vải. Nhưng do năng suất bông cứ mãi lẹt đẹt, giá thu mua lại quá thấp nên mức lãi ròng mang lại chỉ chừng 7 - 9 triệu đồng/năm.

Ông Nguyễn Công Dũng - Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên cho biết: năm 2010, nông dân trên địa bàn tập trung xây dựng đồng bộ hệ thống thủy lợi, đường giao thông nội đồng, hình thành thêm hàng trăm mô hình canh tác cây trồng cạn với tổng diện tích hơn 150 ha. Đến thời điểm này, Duy Xuyên đã có 420 ha đất màu chuyên canh đậu côve, khổ qua, cà tím, bắp lai, đậu phụng, rau mồng tơi, dưa hấu… theo phương thức sản xuất hàng hóa. Bình quân mỗi năm 1 ha đất canh tác theo hướng ấy giúp nông dân thu lợi khoảng 90 - 160 triệu đồng, thậm chí có vùng thu gần 200 triệu đồng.

Tại “thủ phủ” cây công nghiệp ngắn ngày Đại Lộc, tiền tỷ cũng đã tiếp tục tìm đến với hàng nghìn gia đình. Năm vừa qua, với 8 sào đất màu chuyên canh ớt và khổ qua, bà Phạm Thị Ngọc (thôn Phiếm Ái, xã Đại Nghĩa) thu về hơn 65 triệu đồng, mỗi héc ta cho mức lãi ròng 150 triệu đồng. Theo ông Trần Quốc Khánh - Trưởng phòng NN&PTNT Đại Lộc, hiện nay toàn huyện có hơn 1.200 ha đất sản xuất cây trồng cạn đạt giá trị như thế. Trên địa bàn toàn tỉnh, cũng có hơn 10 nghìn héc ta khác canh tác cây công nghiệp ngắn ngày và rau đậu các loại, cho thu nhập rất cao, bình quân khoảng 65 - 110 triệu đồng/ha/năm…

Ngán ngẩm vì dịch bệnh

Trong khi trồng trọt tạo được nhiều bước chuyển biến tích cực thì chăn nuôi lại tiếp tục thất bại. Nguyên nhân chính là dịch bệnh cứ xảy ra triền miên.

Đầu tháng 6-2010, vi rút cúm A H5N1 tái bùng phát làm cho 8.618 con gia cầm của nhiều hộ chăn nuôi ở Duy Xuyên phải tiêu hủy bắt buộc. Từ giữa tháng 7 đến hết tháng 9, dịch tai xanh xuất hiện trên diện rộng khiến gần 42 nghìn con heo của 7.699 gia đình bị nhiễm bệnh nặng, trong đó hơn một nửa phải khiêng đi chôn. Từ cuối tháng 10-2010 đến nay, hàng nghìn con trâu, bò, heo tại Đại Lộc, Núi Thành, Thăng Bình, Quế Sơn, Phú Ninh, Duy Xuyên cũng đã và đang bị dịch lở mồm long móng hoành hành. Hết dịch rồi bệnh, gần 6 năm ròng người chăn nuôi xứ Quảng đã thực sự ngán ngẩm.

Tại hội nghị tổng kết năm nông nghiệp 2010, nhiều đại biểu cho rằng muốn đàn vật nuôi của Quảng Nam an toàn trước các loại dịch bệnh nguy hiểm quả là điều không đơn giản. Bởi, nhìn chung chất lượng nguồn con giống chưa đảm bảo, rồi tập quán chăn nuôi vẫn theo phương thức nhỏ lẻ (chiếm 90% số lượng đàn). Đặc biệt, thời gian qua công tác tiêm phòng vắc xin cứ mãi ì ạch, không ít địa phương “bỏ lửng” luôn. Khâu chốt chặn, kiểm dịch cũng gần như thả nổi, có chăng chỉ rục rịch mỗi khi dịch bệnh ập đến.

Trước thực trạng trên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Quang đã yêu cầu ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương siết chặt hơn nữa công tác kiểm soát dịch bệnh, nâng cao năng suất và chất lượng con giống, công tác tiêm phòng. Theo đồng chí Nguyễn Ngọc Quang, nếu không giải quyết rốt ráo những vấn đề cốt lõi vừa nêu thì ngành chăn nuôi của Quảng Nam chắc chắn sẽ không bao giờ phát triển nhanh và bền vững được!

UBND tỉnh vừa đặt vấn đề nâng cao năng suất lúa thông qua việc tập trung dồn điền đổi thửa, du nhập những loại giống mới có chất lượng cao, chú trọng công tác chuyển giao tiến bộ của khoa học - kỹ thuật cho nông dân. Để tránh tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa”, ngoài đầu tư mở rộng vùng chuyên canh cây trồng cạn, các đơn vị liên quan phải tăng cường thông tin dự báo, định hướng thị trường nhằm giúp nông dân chọn hướng sản xuất phù hợp nhất…

Theo ông Nguyễn Thanh Quang - Giám đốc Sở NN&PTNT, từ nay đến cuối năm 2015 Quảng Nam sẽ tranh thủ nhiều nguồn vốn để đầu tư xây dựng tiếp 357 công trình thủy lợi nhỏ, đảm bảo chủ động nước tưới cho thêm ít nhất 5 nghìn héc ta đất sản xuất với tổng kinh phí dự kiến gần 174 tỷ đồng. Đồng thời, dành khoảng 310 tỷ đồng kiên cố hóa 727 km kênh mương các loại.

NGUYỄN VĂN SỰ