Dự án hỗ trợ sản xuất muối theo phương pháp kết tinh muối trên bạt: Mô hình cần được nhân rộng

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 18/05/2010
Ngày cập nhật: 19/5/2010

Dự án hỗ trợ sản xuất muối (SXM) theo phương pháp kết tinh muối trên bạt được Cục Chế biến Thương mại nông lâm thủy sản và nghề muối (CBTMNLTS-NM) thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) đầu tư sẽ được triển khai trong thời gian tới tại xã Ninh Thủy (Ninh Hòa, Khánh Hòa). Đây là tín hiệu vui cho bà con diêm dân Ninh Thủy nói riêng và Khánh Hòa nói chung. Dự án đưa ra biện pháp công nghệ tiên tiến, góp phần nâng cao hiệu quả SXM của diêm dân.

Khánh Hòa là một trong những vùng SXM truyền thống. Tuy nhiên, năng suất, chất lượng vẫn còn ở mức thấp. Đời sống diêm dân còn gặp nhiều khó khăn, nhất là lúc muối mất mùa, rớt giá. Một trong những nguyên nhân quan trọng làm cho thu nhập của diêm dân thấp là SXM còn theo kinh nghiệm, chưa có sự đầu tư, cải tạo, nâng cấp đồng muối về hạ tầng thủy lợi, giao thông, công nghệ sản xuất còn lạc hậu, phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên. Đối với xã Ninh Thủy - địa bàn có nghề SXM hình thành lâu đời, diện tích sản xuất tập trung chỉ 20ha, sản lượng muối hàng năm khoảng 1.400 tấn. Muối được sản xuất chủ yếu bằng phương tiện thô sơ nên năng suất, chất lượng thấp, đời sống diêm dân rất bấp bênh. Xuất phát từ thực tế đó, Cục CBTMNLTSV-NM tiến hành đầu tư, hỗ trợ xây dựng mô hình SXM theo công nghệ phơi nước và phương pháp kết tinh trên bạt cho xã Ninh Thủy. Đây không phải là mô hình mới lần đầu áp dụng ở Khánh Hòa, nhưng là điều kiện thuận lợi để diêm dân Ninh Thủy cải tạo lại đồng muối hiện có, ứng dụng công nghệ sản xuất mới, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất.

Tham gia dự án có 41 hộ với tổng diện tích 1,4ha thuộc địa bàn thôn Phú Thạnh, xã Ninh Thủy. Đây là những hộ nghèo đang SXM tại địa phương. Dự án thực hiện việc trải bạt trên diện tích 3.140m2 ruộng muối kết tinh, ứng dụng phương pháp kết tinh muối theo công nghệ phơi nước. Diêm dân sẽ được tham quan mô hình tại Cần Giờ (TP. Hồ Chí Minh), được tập huấn chuyển giao kỹ thuật. Kinh phí hỗ trợ cho dự án là 150 triệu đồng từ ngân sách để mua sắm vật tư, thiết bị, tổ chức tập huấn, tham quan. Phần vốn đối ứng còn lại (150 triệu đồng) do diêm dân Ninh Thủy đóng góp thực hiện các công việc: Chỉnh sửa, cải tạo hệ thống bờ bọng; lắp đặt cống, bọng, lưới lọc, san ủi mặt bằng, trang bị máy bơm nước, vận chuyển, xếp dỡ thiết bị…

Về mặt kỹ thuật, nước biển được lấy vào hồ chứa thông qua hệ thống mương cấp. Sau đó, nước biển tuần tự chảy vào hệ thống bốc hơi bao gồm các ô phơi nước nhằm làm tăng dần tỷ trọng nước biển (từ ô số 1 đến ô số 5), mỗi ô đều có gắn lưới lọc. Qua quá trình phơi nắng (công nghệ phơi nước), tỷ trọng nước biển dần đạt đến nồng độ bão hòa NaCl (nước chạt). Nước chạt được bơm lên ô số 6, qua lưới lọc tiếp tục lọc tạp chất, cặn bã không tan rồi làm lắng trong tại ô số 7 trước khi đưa vào mương dẫn đến hệ thống ô kết tinh. Nền ô kết tinh được phủ bạt nhựa Hàn Quốc trải đều trên bề mặt ô để phơi muối. Muối sau khi kết tinh đạt tiêu chuẩn muối sạch được thu gom, đánh đống và vận chuyển vào kho. Theo lý thuyết, năng suất mô hình đạt 120 tấn/ha muối sạch, giá bán bình quân 800 đồng/kg, doanh thu 96 triệu đồng, chênh lệch so với sản xuất truyền thống là 61 triệu đồng/ha. Bình quân thu nhập một lao động chính chênh lệch so với cách làm truyền thống là khoảng 4 triệu đồng/ha/năm/lao động.

Đến nay, việc xúc tiến các công việc cho dự án được cơ quan chức năng và xã Ninh Thủy triển khai tích cực. Xã Ninh Thủy đã chọn xong 41 hộ tham gia dự án, chịu trách nhiệm đôn đốc phần vốn đối ứng, cử cán bộ kỹ thuật phối hợp theo dõi. Chi cục PTNT hoàn thành đề án, chịu trách nhiệm mua vật tư, trang bị, quyết toán kinh phí Trung ương với dự toán được duyệt là 150 triệu đồng, phân công cán bộ hướng dẫn kỹ thuật, giám sát từ khi bắt đầu đến khi kết thúc dự án. Dự kiến, dự án sẽ được triển khai vào tháng 10-2010 - khi mùa mưa bắt đầu. Đây cũng là dịp để diêm dân sửa chữa, nâng cấp đồng muối, chuẩn bị cho vụ sản xuất mới.

Ông Trương Hữu Lan - Chi cục trưởng Chi cục PTNT cho biết, đây là dự án vận động nguồn hỗ trợ của Trung ương thông qua Cục CBTMNLTSV-NM, lần đầu tiên đầu tư cho Khánh Hòa thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo để ứng dụng công nghệ tiên tiến vào SXM. Trước tình hình biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng sâu sắc, mưa nắng thất thường, việc đầu tư xây dựng mô hình này càng có ý nghĩa. Dự án tạo điều kiện cho diêm dân thay đổi cách nghĩ, cách làm. Việc làm muối theo mô hình mới sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng, cải thiện đời sống của diêm dân… Mô hình rất đáng được nhân rộng cho nghề muối trong tỉnh.

QUANG VIÊN