Lò sấy lúa tĩnh vỉ ngang cải tiến: Giảm thất thoát sau thu hoạch, nâng cao chất lượng hạt lúa

Nguồn tin: Bạc Liêu, 16/11/2009
Ngày cập nhật: 16/11/2009

Những năm qua, khi bà con nông dân thu hoạch rộ, nhất là vụ hè thu, thường rơi vào thời điểm những cơn mưa dầm. Tuy nhiên, do thiếu sân phơi, thiếu lò sấy nên lúa bị lên mọng, kém chất lượng. Vì thế, việc ứng dụng công nghệ lò sấy lúa cải tiến đã và đang góp phần làm giảm thất thoát sau thu hoạch, nâng cao chất lượng lúa thương phẩm, lúa giống.

Thực hiện Chương trình lúa chất lượng cao, năm 2009, tỉnh Bạc Liêu đã đầu tư hỗ trợ có đối ứng lò sấy lúa tĩnh vỉ ngang cải tiến với công suất 10 tấn/mẻ cho các hợp tác xã (HTX), câu lạc bộ (CLB), tổ sản xuất trong tỉnh Bạc Liêu. HTX Nam Hưng (ấp Nam Hưng, xã Vĩnh Hưng, huyện Vĩnh Lợi) là một trong 9 đơn vị được hỗ trợ lò sấy lúa. Công nghệ mới này đã góp phần nâng cao chất lượng lúa hàng hóa, giảm thất thoát sau thu hoạch, nâng cao hiệu quả kinh tế đối với HTX. Anh Nguyễn Hoàng Hương, Chủ nhiệm HTX Nam Hưng, cho biết: “Trong vụ lúa hè thu vừa qua, mặc dù xã viên thu hoạch lúa ngay lúc mưa dầm, nhưng nhờ có lò sấy này nên lúa vẫn đảm bảo chất lượng. Ngoài ra, HTX còn mở dịch vụ sấy hơn 100 tấn lúa cho bà con nông dân trong xã”.

Hay CLB ấp Thanh Sơn (xã Vĩnh Bình, huyện Hòa Bình) - đơn vị được hỗ trợ lò sấy lúa tĩnh vỉ ngang cải tiến. Nhà nước hỗ trợ 40% giá trị lò sấy không hoàn lại, còn 60% CBL bỏ vốn đối ứng. Nhờ vào lò sấy này nên vụ lúa hè thu vừa qua, các thành viên CLB không còn lo thiếu sân phơi nữa. Theo anh Trần Văn Ngổ, CLB ấp Thanh Sơn: “Nông dân có lò sấy này sướng lắm! Cứ đổ lúa vào lò sấy là yên chí đợi tới khô, rồi mở cửa xả cho lúa chạy ra bao. Khỏe lắm!”.

Lâu nay, nhiều nông dân cho rằng bỏ tiền làm máy sấy là “nuôi quân ba năm dụng một giờ”, vì lò sấy chỉ phát huy tác dụng vào vụ hè thu - vụ lúa thường thu hoạch vào lúc trời mưa liên tục. Hơn nữa, nếu sấy không đạt tiêu chuẩn (lò sấy do nông dân tự thiết kế, không đạt yêu cầu kỹ thuật hoặc chủ lò cố tình rút ngắn thời gian sấy) lúa thường kém chất lượng, không thể bảo quản được lâu. Trong khi đó, lúa bán ngay thời điểm thu hoạch rộ thì giá thường không cao. Đó là lý do tại sao nông dân hiện nay vẫn ngại đầu tư lò sấy hoặc mướn dịch vụ sấy, mà họ chỉ trông chờ vào thời tiết.

Theo tính toán, khâu tổn thất sau thu hoạch lúa giống, lúa hàng hóa chiếm tỷ lệ từ 11 - 13%; trong đó, bao gồm cả khâu hao hụt, mất mát khi lúa chín rụng, khi thu hoạch bằng phương pháp thủ công như cắt, gom lúa... Để từng bước nâng cao chất lượng hạt lúa thương phẩm xuất khẩu cũng như lúa giống, từ năm 2000 - 2009, tỉnh đã đầu tư và hỗ trợ 20 lò sấy cho Trung tâm Giống nông nghiệp - thủy sản (NN-TS) tỉnh, các HTX, CLB, tổ sản xuất với công suất từ 2 - 10 tấn/mẻ. Tuy nhiên, theo đánh giá, lò sấy cũng mới chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu. Kỹ sư Dương Văn Ngô, phòng Kỹ thuật Trung tâm Giống NN-TS tỉnh, cho biết: “Hiện nay, đã có nhiều nông dân quan tâm về việc ứng dụng công nghệ sau thu hoạch, nhất là đối với các HTX, CLB, tổ hợp tác có diện tích sản xuất lớn. Nhiều tập thể và cá nhân đã đầu tư lò sấy, từ đó, chủ động trong khâu sấy lúa và làm dịch vụ nông nghiệp. Trung tâm Giống NN-TS tỉnh kiến nghị các ngành chức năng tỉnh tiếp tục hỗ trợ lò sấy lúa cho nông dân để từng bước cơ giới hóa khâu sau thu hoạch, nâng cao chất lượng hạt lúa đáp ứng xuất khẩu, cũng như sản xuất lúa giống. Đồng thời, giảm mức tổn thất khâu sau thu hoạch xuống còn 5 - 6% vào năm 2020…”.

Nhiều năm qua, tỉnh có chính sách hỗ trợ nông dân mua máy nông nghiệp, trong đó có hỗ trợ đầu tư lò sấy. Thiết nghĩ, việc ứng dụng công nghệ mới vào khâu sau thu hoạch là điều rất cần thiết, tất yếu của các HXT, CLB, tổ sản xuất lúa giống trong thời gian tới.

MINH ĐẠT