Đồng Nai: Kinh tế trang trại còn gặp khó khăn

Nguồn tin: Báo Đồng Nai, 06/11/2009
Ngày cập nhật: 9/11/2009

Toàn tỉnh Đồng Nai hiện có 3.183 trang trại, gồm: chăn nuôi chiếm 48,92%, cây lâu năm 36,91%, cây hàng năm 4,71%, thủy sản 5,37%, lâm nghiệp 0,22% và kinh doanh tổng hợp 5,37%. Số liệu này đã đưa Đồng Nai nằm trong vị trí dẫn đầu của cả nước về số lượng phát triển kinh tế trang trại (KTTT)...

* Mô hình ngày càng mở rộng

Trong những năm gần đây, KTTT là một mô hình thu hút sự quan tâm của nhiều thành phần kinh tế. Trên cơ sở tự chủ nguồn vốn, tự chủ sản xuất, nhiều hộ dân và nhà đầu tư đã không ngần ngại mở trang trại trên nền tảng của một quy trình sản xuất hàng hóa đạt hiệu quả về năng suất, và sức cạnh tranh trong cơ chế thị trường. Từ đây, các trang trại đã hình thành sản xuất với phong cách làm ăn mới và trình độ quản lý cao.

Thực tế, hiệu quả sản xuất của các trang trại trong thời gian gần đây không chỉ là lợi nhuận thu về, mà qua đó, còn giải quyết được hàng chục ngàn lao động có việc làm ổn định, góp phần xóa đói giảm nghèo. Cũng giống như những địa phương khác trên cả nước, KTTT ở Đồng Nai tập trung vào các hình thức tổ chức sản xuất hàng hóa trong nông nghiệp, nông thôn. Đáng kể là trên lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, trồng rừng; hoặc gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ nông, lâm, thủy sản. Chỉ tính tổng vốn đầu tư làm KTTT trên địa bàn tỉnh năm 2009 là trên 1.990 tỷ đồng (bình quân mỗi trang trại khoảng 625 triệu đồng); tổng giá trị sản lượng hàng hóa và dịch vụ của các trang trại đạt 2.012 tỷ đồng, cao nhất nước về hiệu quả KTTT.

Một trong những mặt thuận lợi để KTTT ở Đồng Nai phát triển, đó là sự hỗ trợ, khuyến khích tư nhân làm kinh tế được tỉnh quan tâm. Theo đó, các công trình gắn kết với trang trại, như: thủy lợi, nước tưới tiêu, đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, điện... ở nhiều địa phương được đầu tư đúng mức. Tuy nhiên, quá trình phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh, còn có một số tồn tại, đang đặt ra nhiều vấn đề cần được giải quyết kịp thời.

* Làm sao tháo gỡ vướng mắc?

Đánh giá về tình hình phát triển trang trại ở Đồng Nai, Giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Phạm Minh Đạo cho rằng, hiệu quả sản xuất từ những mô hình KTTT trồng cây hàng năm, cây lâu năm, chăn nuôi... là khá rõ. Điều này cho thấy chủ trương phát triển KTTT là đúng đắn. Song trên thực tế, các trang trại đã gặp không ít khó khăn trong việc phát triển. Trong đó, vốn là vấn đề lớn được xem là "vướng" nhất. Theo quy định, mức cho vay từ ngân hàng đối với KTTT không phải bảo đảm bằng tài sản chỉ là 30 triệu đồng. Riêng trang trại giống thủy sản được xem xét vay đến 50 triệu đồng. Dù không phải thế chấp, nhưng để có được nguồn vốn, các trang trại đã khá "khổ" về mặt thủ tục. Hơn nữa, nếu tính thời giá hiện nay thì khoản tiền vài chục triệu đồng chẳng bõ bèn gì so với yêu cầu cần thiết của một trang trại. Vì thế, lâu nay nhiều trang trại vẫn "khát vốn" để mở rộng kinh doanh, sản xuất. Mặt khác, chính sách đất đai hiện không còn phù hợp đối với sự phát triển của một trang trại. Cụ thể, Luật Đất đai quy định: "Hạn mức giao đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản... cho mỗi hộ gia đình, cá nhân không quá 3 hécta đối với mỗi loại đất...". Về quy mô KTTT, hạn mức này đã "bó tay" các chủ trang trại. Về tiêu thụ sản phẩm, phần lớn các trang trại trên địa bàn tỉnh tự tổ chức sản xuất và bán sản phẩm thông qua thương lái. Trong khi đó, các doanh nghiệp hầu như đứng "ngoài cuộc", không ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm từ các trang trại. Đây chính là cái vòng lẩn quẩn của sản phẩm hàng hóa làm ra, nhưng không có nơi tiêu thụ ổn định.

Theo ông Đạo, nếu như có sự liên kết chặt chẽ từ "bốn nhà" (nhà nông, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà băng) thì mới mong thúc đẩy loại hình trang trại phát triển đúng tầm và có hiệu quả.

* Cho đến nay, tỉnh Đồng Nai vẫn chưa có văn bản riêng quy định cụ thể cho lĩnh vực KTTT. Điều này gây nên một số khó khăn nhất định trong công tác quản lý và hỗ trợ chủ trang tri phát triển đúng hướng.

* Theo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, chủ trương phát triển KTTT là nhằm khai thác, sử dụng có hiệu quả đất đai, vốn, kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý; đồng thời tạo việc làm, tăng thu nhập, khuyến khích nhân dân làm giàu chính đáng, đi đôi với xóa đói giảm nghèo; góp phần phân bổ lại lao động trước nhu cầu ổn định dân cư, xây dựng nông thôn mới; từng bước chuyển dịch lao động nông nghiệp sang làm các ngành phi nông nghiệp, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn.

T. Nguyên