Hành, tỏi Trung Quốc "làm mưa làm gió" tại Việt Nam

Nguồn tin: Báo Quảng Ninh, 22/09/2009
Ngày cập nhật: 23/9/2009

Giá rẻ, hình thức hấp dẫn nên hành, tỏi Trung Quốc chiếm vị thế áp đảo tại thị trường Việt Nam. Còn sản phẩm nội cùng loại, dù chất lượng hơn hẳn song đầu ra thiếu ổn định, lại qua tay quá nhiều trung gian, nên thu nhập của người trồng rất bấp bênh.

Sáng 20/9, tại chợ Bình Tây (quận 6), khi nói cần mua tỏi Lý Sơn (Quãng Ngãi) thì nhiều tiểu thương trả lời “Không có hàng hoặc có nhưng số lượng rất ít, muốn mua phải đặt trước”.

Hành, tỏi Trung Quốc và hàng cùng loại trong nước tương phản nhau rõ rệt về hình thức, màu sắc. Hành Trung Quốc to, vỏ tím bóng trông rất đẹp còn tỏi có tép dày, trắng bóng… Trong khi đó, hành, tỏi Việt Nam có màu sắc nhạt, tép nhỏ trông kém hấp dẫn. Giá bán cũng chênh lệch, tỏi nội bán lẻ 28.000 - 36.000 đồng một kg, hành tím nội 26.000 đồng còn hành, tỏi Trung Quốc chỉ 22.000 đồng một kg.

Bà Trịnh Thị Mận, chủ một vựa hàng gia vị tại chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh), cho biết: “Nếu các bà nội trợ chuộng hành, tỏi nội khi chế biến thức ăn thì hành, tỏi Trung Quốc lại được các nhà hàng, quán ăn mua với lượng lớn. Chính vì vậy, hành, tỏi Trung Quốc sống “quá khỏe”, còn hành, tỏi Việt do chỉ phục vụ nhu cầu nhỏ lẻ và giá trị thu được cũng rất thấp nên “lận đận”.

Mỗi ngày, lượng hành, tỏi nội bán lẻ tại sạp bà Mận chỉ vài chục kg còn hàng Trung Quốc bán buôn cho các quán ăn lên đến vài trăm kg. Mặc dù, theo nhận xét của các tiểu thương, mùi thơm và lượng tinh dầu của hành tỏi nội “ăn đứt” hàng Trung Quốc.

Lận đận đầu ra

Tại huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), nơi nổi tiếng về nghề trồng hành tỏi, cung cấp cho thị trường khoảng 2.000 tấn tỏi khô và 3.500 tấn hành mỗi năm, nông dân vẫn gặp khó khăn trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm. Việc công bố thương hiệu (từ 31/3) chưa có tác động đến tình hình tiêu thụ cũng như giá của đặc sản này.

Anh Dương Đình Lễ, nông dân tại thôn Đông, xã An Hải, Lý Sơn cho hay, anh cùng 50 hộ tham gia Hội sản xuất, chế biến và kinh doanh hành, tỏi nhưng sau hơn bốn tháng kể từ khi được cấp giấy chứng nhận thương hiệu, cả hội mới chỉ bán được khoảng 5 tấn tỏi ra thị trường miền Trung. “Giá bán hành, tỏi không những không tăng mà còn giảm 5.000 đồng mỗi kg”, anh Lễ nói.

Có nghịch lý là, hành tỏi Lý Sơn bán tại nơi sản xuất cho thương lái với giá 25.000 - 30.000 đồng một kg, trong khi tại siêu thị Thành Nghĩa (thành phố Quảng Ngãi) là 80.000 đồng. Tại một số siêu thị hoặc điểm bán lẻ ở TP HCM, giá tỏi Lý Sơn lên đến 120.000 - 130.000 đồng một kg.

Giải thích vì sao có sự chênh lệch lớn này, nhiều ý kiến cho rằng, lâu nay người kinh doanh muốn mua tận gốc nhưng hành tỏi Lý Sơn lại không có thương hiệu cụ thể, địa chỉ để liên hệ. Vì thế nông dân làm ra sản phẩm vẫn phải bán qua nhiều khâu trung gian. Anh V.T.N, Giám đốc một công ty xuất nhập khẩu tại TP HCM, cho biết, đang cần nguồn hàng hành tỏi khô, trọng lượng đóng gói 1 kg, 5 kg, 10 kg, 50 kg... có giấy chứng nhận xuất xứ và chứng nhận thương hiệu của đảo Lý Sơn để cung cho các chợ đầu mối Bình Điền, Thủ Đức, siêu thị Big C, Metro và xuất khẩu, nhưng lại không có đầu mối cung cấp ổn định.

Bà Huỳnh Ngọc Trang, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Bình An, nơi cung cấp gia vị cho nhiều siêu thị trên địa bàn TP HCM, cho rằng: “Vấn đề là làm sao quảng bá được thương hiệu và đưa sản phẩm ra thị trường rộng rãi hơn. Lâu nay, nhiều người tiêu dùng trong nước vẫn nghe về một số hành, tỏi đặc sản của nước mình hơn là được thấy và được nếm”.

Theo quy định của Bộ Tài Chính, hành, tỏi và các loại rau nhập khẩu từ Trung Quốc nếu có C/O thì sẽ hưởng mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ASEAN - Trung Quốc hoặc Việt Nam - Trung Quốc là 0%, thuế giá trị gia tăng là 5%. Thực tế cho thấy, hành tỏi Trung Quốc sau khi nhập vào Việt Nam, một phần được xuất khẩu qua Lào và Campuchia, phần còn lại phân phối vào chợ, siêu thị.