Quyền lợi người trồng lúa ở đâu?

Trong khi lượng gạo xuất khẩu tăng đột biến, tình hình thị trường có nhiều thuận lợi để bán hàng nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam vẫn tiếp tục hạ.

Trong tám tháng đầu năm nay, VN ký xuất khẩu trên 5,5 triệu tấn gạo, trong đó đã giao 4,575 triệu tấn, vượt qua Thái Lan để trở thành nước xuất khẩu gạo nhiều nhất thế giới. Thế nhưng, giá gạo cùng chủng loại của VN thấp hơn gạo Thái tới hơn 100 USD/tấn, khoảng cách xa nhất sau nhiều năm. Thậm chí, theo đánh giá của Hiệp hội Lương thực VN (VFA), giá gạo VN còn thấp nhất thế giới.

Theo ông Nguyễn Thọ Trí - phó chủ tịch VFA, tình hình xuất khẩu vẫn khả quan bởi hai nước xuất khẩu gạo lớn cạnh tranh với VN là Ấn Độ và Thái Lan đều đang gặp khó. Trong đó, Ấn Độ bị mất mùa nên thay vì xuất khẩu như mọi năm, nước này đang còn phải xem xét đến khả năng nhập khẩu gạo và lúa mì.

Còn Thái Lan, dù lượng gạo hàng hóa tồn kho lớn (trên 7 triệu tấn) nhưng do chính sách mua lúa của người dân với giá cao khiến Chính phủ Thái Lan không thể xuất khẩu với giá thấp. Vì vậy, ngay cả trong trường hợp Thái Lan bung hàng ra xuất khẩu thì do lợi ích của chính mình, Thái Lan cũng không hạ được giá thấp như giá mà các doanh nghiệp VN đang bán. Trong khi đó, nhu cầu gạo của thế giới vẫn còn do năm nay các nhà nhập khẩu theo kiểu “ăn đong”, tức là mua tới đâu dùng tới đó chứ không mua dự trữ như những năm trước. Vì vậy, thị trường có thể trầm lắng trong thời gian ngắn hạn chứ không bị đóng băng.

Thế nhưng ngày 9-9, thành viên của một đơn vị xuất khẩu gạo trong nước đã tung lên mạng tin gạo 5% tấm chất lượng cao có giá dưới 350 USD/tấn và khẳng định giá này đã được xác nhận (booked). Đây là một mức giá vô lý, không chỉ bởi nó quá thấp so với giá gạo xuất khẩu trung bình trong tám tháng đầu năm của VN (408 USD/tấn) mà còn vì nó thấp hơn nhiều so với mức giá sàn mà VFA đưa ra (400 USD/tấn). Mà theo quy định của VFA, hợp đồng có giá dưới mức sàn sẽ không được chấp thuận để xuất khẩu.

Nhưng bằng một cách nào đó, những hợp đồng “phá giá” xuất khẩu gạo vẫn được thông qua. Ngay cả VFA cũng thừa nhận quy định chỉ là quy định vì các doanh nghiệp có rất nhiều chiêu để lách luật. Hiện VFA có danh sách của bảy công ty bán phá giá và dự kiến sẽ đề xuất cấm xuất khẩu gạo trong vòng một năm. Tuy nhiên, đây mới chỉ là những con “sâu nhỏ” bán vài ngàn tấn không thấm vào đâu so với những “đại gia” bán phá giá hàng trăm ngàn tấn mà chưa được chỉ mặt đặt tên.

VFA đã nhiều lần khuyến cáo các doanh nghiệp VN không nên tiếp tục hạ giá để làm phức tạp tình hình, ảnh hưởng tới những hợp đồng lớn. Khi một công ty bán với giá thấp thì các nhà nhập khẩu sẽ dựa vào đó để ép giá các doanh nghiệp còn lại. Nhưng vì quyền lợi của mình, một số doanh nghiệp vẫn đang hi sinh lợi ích của cả ngành xuất khẩu và quyền lợi của người dân trồng lúa. Và để tiếp tục bám đất, người dân chỉ còn biết trông chờ vào giá gạo bảo hiểm của Chính phủ mới có lời chút ít.

TRẦN MẠNH

Các tin mới:

Các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364