Nông dân cần bán lúa, doanh nghiệp chỉ mua gạo

“VFA quyết định mua tiếp (đợt 2) 500 ngàn tấn gạo, tương đương 1 triệu tấn lúa hè-thu từ ngày 7-9, với giá mua không dưới 3.800 đồng/kg lúa. Nếu lúa có phẩm chất tốt hơn sẽ được mua với giá cao hơn, có thể trên 4.000 đồng/kg lúa”. Đó là tuyên bố của một lãnh đạo VFA, còn thực tế?

Tiếp xúc với nhiều nông dân, chúng tôi thấy họ đang băn khoăn trước một thực tế tồn tại rất lâu ở ĐBSCL - doanh nghiệp chỉ mua gạo từ thương lái. Một hệ thống thương lái (hay còn gọi nôm na là cò lúa) ăn một khoản chi phí trung gian giữa nông dân và doanh nghiệp đã tồn tại hàng chục năm qua ở ĐBSCL.

Thực tế, ai cũng biết nông dân bán lúa cho thương lái, thương lái xay ra gạo lức bán cho các chành gạo, chủ các chành đánh bóng gạo rồi bán cho doanh nghiệp… Các công đoạn này đã “cuỗm mất” không ít lợi nhuận của nông dân! VFA năm nào cũng thông báo công khai giá lúa mua vào, nhưng thực tế giá 3.800đồng/kg lúa mà họ đưa ra là dựa trên giá gạo mua của thương lái rồi quy ngược ra giá lúa?! Câu chuyện này ai cũng biết hơn 10 năm nay nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp xử lý hiệu quả.

Một số nhà khoa học hiện nay cho rằng, quy trình xuất khẩu gạo của Việt Nam là “ngược chiều” so với một số nước tiên tiến. Tại Thái Lan, doanh nghiệp mua lúa của nông dân, họ sấy khô, đem vào kho dự trữ rồi chọn thời điểm, thị trường thích hợp đem xay xát thành gạo xuất khẩu.

Còn tại Việt Nam, các doanh nghiệp chỉ mua một số gạo trữ cho có chân hàng và khi ký được hợp đồng rồi mới đi mua gạo tiếp cho đủ số lượng cần xuất. Tình trạng này đã tạo ra nhiều “cơn sốt gạo ảo” cục bộ trong thời gian qua và người thu lợi nhiều nhất đó là các đầu nậu! Cách làm “ngược chiều” này xuất phát từ nhiều nguyên nhân: Kho trữ của các doanh nghiệp quá ít và quá thiếu, nên họ đẩy sự khó khăn về cho nông dân. Vậy tại sao doanh nghiệp không đầu tư lò sấy để làm ăn căn cơ hơn?

Thật ra, trước đây ở ĐBSCL đã có hàng ngàn lò sấy được xây dựng phục vụ nhu cầu sấy lúa hè thu trong mùa mưa bão. Nhưng đến nay hoạt động này chỉ cầm chừng, thậm chí nhiều người đã đập bỏ lò sấy bởi hoạt động các lò sấy chỉ kéo dài khoảng 1 tháng trong thời điểm mưa dầm ở ĐBSCL rồi đóng cửa để đó.

Và đến mùa mưa bão bà con nông dân lại khổ vì bị ép giá lúa do độ ẩm lúa không đạt chuẩn của thương lái đặt ra. “Tôi nghĩ, doanh nghiệp khó mà tự bỏ tiền ra làm lò sấy! Vấn đề này, Chính phủ cần có chủ trương yêu cầu các chợ đầu mối lúa gạo, doanh nghiệp xuất khẩu gạo làm lò sấy để trữ lúa, từ đó mới có có thể mua lúa trực tiếp từ nông dân”, ông Dương Nghĩa Quốc, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Tháp kiến nghị.

Hiện tại, lúa vẫn nằm nhiều trong nhà dân, khi không còn bồ lúa để cất giữ, khả năng lúa giảm chất lượng là rất lớn. Và những món nợ hàng ngày: Nợ ngân hàng, nợ đại lý bán phân, thuốc trừ sâu, tiền học phí cho con ăn học sẽ buộc người nông dân phải bán lúa giá thấp cho thương lái. Và VFA thì vẫn mạnh dạn tuyên bố “sẽ tiếp tục mua thêm 500 ngàn tấn gạo…”.

CAO PHONG

Các tin mới:

Các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364