Bạc Liêu: Khan hiếm lao động thời vụ ở vùng nông thôn

Nguồn tin: Báo Bạc Liêu, 01/09/2009
Ngày cập nhật: 7/9/2009

Vụ lúa hè thu năm 2009 đã bắt đầu vào mùa thu hoạch rộ, đây cũng là thời điểm khắp nơi trong tỉnh Bạc Liêu đã khan hiếm nhân công lao động thời vụ.

Bà Thạch Thị Duyên, ấp Thị Trấn A, thị trấn Hòa Bình, huyện Hòa Bình, thở dài khi nhắc tới chuyện thuê mướn nhân công cắt lúa. Nhà chỉ có 9 công ruộng, nhưng năm nào cũng vậy, tới mùa thu hoạch là bà Duyên cứ phải chạy đôn chạy đáo tìm người làm. “Thanh niên nam nữ, những người trong tuổi lao động ở xứ này đã lên TP. HCM làm hết rồi. Chỉ có chuyện cắt lúa mà tôi phải chờ đợi mấy ngày mới mướn được người làm. Ở thị trấn Hòa Bình, muốn tìm nhân công cắt, vác, phơi lúa... không phải là chuyện dễ, tất cả đều phải chờ người từ xứ xa tới” - bà Duyên than thở.

Không riêng ở thị trấn Hòa Bình, ở khắp nơi trong tỉnh, khi bước vào mùa vụ thu hoạch là nhân công lao động từ các tỉnh khác như: Sóc Trăng, Kiên Giang, Hậu Giang… đến để thay thế cho lao động tại chỗ. Tuy nhiên, lực lượng này cũng không nhiều nên các chủ ruộng thường phải lệ thuộc vào họ. Ông Trần Việt Ngoan, Chủ tịch UBND xã Minh Diệu, huyện Hòa Bình, lo ngại: “Xã Minh Diệu có 100% diện tích đất sản xuất lúa và tất cả người dân đều sống bằng nghề trồng lúa. Trong khi đó, toàn xã không có một máy gặt đập liên hợp nên việc thu hoạch lúa lệ thuộc hoàn toàn vào nhân công, vì vậy, tiền công lao động là do nhân công quyết định. Để an tâm cho chuyện thu hoạch, nhiều chủ ruộng phải kêu nhân công trước cả tháng trời. Một số người đã tính chuyện nhân công gặt đập ngay từ khi lúa mới gieo sạ”. Ông Ngoan cho biết thêm, với điều kiện đồng ruộng của xã Minh Diệu, máy gặt đập liên hợp cũng chỉ hoạt động được vào mùa khô (lúa vụ 3) nên việc lệ thuộc nhân công lao động ở đây sẽ còn tiếp diễn lâu dài.

Nhiều nông dân đánh giá, vụ hè thu này, do ảnh hưởng từ nhiều cơn bão liên tiếp trong lúc trổ bông nên lúa bị lem, lép hạt rất nhiều, năng suất từ đó cũng giảm đáng kể. Hiện nay, nông dân toàn tỉnh đã thu hoạch được hơn 50% diện tích lúa hè thu nhưng năng suất bình quân chỉ đạt khoảng 3,5 - 4 tấn/ha, tương đương 25 - 30 giạ/công. Trong khi đó, giá nhân công cắt, suốt, vận chuyển lúa… luôn tăng cao hơn năm trước. Hiện nay giá công cắt 150.000 đồng/công lúa đứng và từ 200.000 đồng trở lên/công đối với lúa bị sập. Theo ông Trần Văn Bò, ấp Trà Khứa, xã Long Thạnh, huyện Vĩnh Lợi: “Trước tình hình tiền công lao động ngày càng tăng lên, vì vậy, chi phí ở tất cả các khâu từ làm đất, lúa giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật “đội” lên hơn 1 triệu đồng/công lúa. Ngược lại, với giá lúa ở mức thấp như hiện nay (từ 74.000 - 76.000 đồng/giạ), khiến nông dân chúng tôi không kiếm được đồng lời trong suốt một vụ mùa làm lụng vất vả”.

Có một nghịch lý đang tồn tại ở nông thôn Bạc Liêu nhiều năm nay, đó là hầu hết lao động không có tay nghề đã đổ dồn về các đô thị lớn. Lớp lớp thanh niên kéo nhau đi làm công nhân ở TP. HCM, Bình Dương… Xu hướng chuyển dịch lao động từ khu vực nông thôn ra khu vực đô thị, khu công nghiệp; từ thị trường lao động trong tỉnh ra thị trường lao động ngoài tỉnh ngày càng lớn. Cũng chính lao động ở nông thôn chỉ mang tính thời vụ nên họ không quay về với đồng ruộng. Bởi lẽ, sau mỗi vụ lúa, nông thôn không thể “giữ chân” họ vì không có việc làm ổn định để đảm bảo cuộc sống. Thời buổi khủng hoảng kinh tế đã khiến đại đa số người dân ở nông thôn phải cắt giảm chi tiêu. Nhiều hộ cận nghèo đã rơi xuống nghèo nên không còn cách nào khác hơn là họ phải kéo nhau ra đô thị kiếm sống.

Bài toán giải quyết việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn hiện nay vẫn chưa có lời giải. Trong tương lai, lực lượng lao động nông thôn có lẽ sẽ tiếp tục “chảy” về thành thị trước thực trạng lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ ở nông thôn trong tỉnh vẫn phát triển quá chậm như hiện nay.

TẤN ĐẠT