Lục bình thôi mắc cạn

Nguồn tin: Lao Động, 27/08/2009
Ngày cập nhật: 27/8/2009

Với sự tài trợ của Nhà nước Luxembourg, Trường ĐH Cần Thơ triển khai dự án “Sản xuất nông thủy sản và năng lượng tái tạo từ lục bình và chất thải” từ tháng 4.2007 đến nay.

Dự án (DA) này sẽ giúp tận dụng thân, xác lá lục bình để chế biến thành gas đun nấu, thức ăn gia súc và nhiều hợp phần phong phú, đa dạng khác...

Giúp sức nhà nông...

TS Trần Trung Tính (Khoa Công nghệ - ĐHCT) báo động, thời gian gần đây nhiều tuyến kênh rạch ở Long An, Tiền Giang và nhiều tỉnh khác ở Đồng bằng sông Cửu Long xuất hiện lục bình dày đặc làm cản trở dòng chảy và gây khó khăn cho các phương tiện tham gia đường thủy, nhất là vào mùa lũ cận kề.

Không chỉ vậy, lục bình còn làm nghẹt các điểm lấy nước tưới tiêu của người dân và là điểm tựa cho muỗi sinh sôi gây bệnh cho con người. Đồng thời chúng sinh sản rất nhanh làm cho các thực vật dưới nước rất khó tồn sinh, gây nên mất cân bằng hệ sinh thái, dẫn tới việc một số loài động vật tồn tại nhờ vào sự đa dạng của thực vật bị cạn kiệt dần.

Ở một số nơi, cư dân địa phương xem lục bình là thảm hoạ nên đã dùng thuốc diệt cỏ để diệt lục bình làm cho môi trường nước ngày càng trở nên ô nhiễm trầm trọng. Từ DA nói trên, lục bình sẽ là nguồn tài nguyên giúp nông dân thoát nghèo, cải thiện môi trường hiệu quả.

TSKH Đỗ Ngọc Quỳnh, cố vấn kỹ thuật DA cho biết: “Cái chính là giúp nông dân nhận thức đúng đắn. Để tìm “hướng đi” cho cây lục bình mọc hoang dưới nước, DA “Sản xuất nông thủy sản và năng lượng tái tạo từ lục bình và chất thải” (gọi tắt là DA Vie/020 - bèo lục bình) do Đại học Cần Thơ (ĐHCT) thực hiện được triển khai tại tỉnh Hậu Giang, một tỉnh vùng nông thôn được tách ra từ Cần Thơ hơn 5 năm qua.

DA này do Nhà nước Luxembourg tài trợ 1 triệu EURO và ĐHCT đóng góp kinh phí san lấp tại Nông trại Hoà An, huyện Phụng Hiệp - Hậu Giang, có sự đồng thực hiện của các Khoa Công nghệ, Thuỷ sản và Nông nghiệp. Đối tượng hưởng lợi từ DA là các nông dân nghèo của tỉnh Hậu Giang”.

DA được triển khai trong 16 ấp thuộc các huyện Long Mỹ, Châu Thành A, Vị Thuỷ và Phụng Hiệp. Đã có 800 nông dân được tập huấn làm hệ thống biogas, trồng trọt và nuôi thuỷ sản.

9 dòng sản phẩm đang được triển khai như: Xử lí lục bình kết hợp với phân gia súc để sản xuất biogas, sản xuất bánh than bằng trấu, sản xuất biogas trên quy mô lớn để chạy máy và phát điện, phát triển trình diễn mô hình hầm ủ mới kết hợp nạp lục bình và các chất thải hữu cơ khác, sử dụng chất thải hầm ủ để sản xuất thức ăn tự nhiên cho cá bột (tảo, luân trùng và trứng nước), đồng thời nuôi cá, sử dụng chất thải biogas để xử lý ao nhiễm phèn, nuôi cá bố mẹ và cá giống tại các ao trong vùng nhiễm phèn, sản xuất nấm rơm theo kỹ thuật mới đồng thời tiếp cận với nguồn vốn và thị trường. Ngoài ra, từ rễ lục bình sản xuất phân hữu cơ, phân trùn và nuôi trùn kết hợp trồng rau.

Anh Nguyễn Văn Hở ở xã Hoà An, huyện Phụng Hiệp nói: “Ban đầu khi nghe nói việc làm ăn, ai nấy còn e dè bởi lẽ vùng đất này cực nhất vẫn là nỗi lo bị nhiễm phèn từ bao đời nay, hổng biết mấy ông kỹ sư, nhà khoa học họ giỏi cỡ nào? Ai nấy nửa tin nửa ngờ!”.

Vì một nền nông nghiệp bền vững!

Ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Hậu Giang thông tin rằng Hậu Giang có 50.000ha đất sản xuất bị nhiễm phèn. Tín hiệu lạc quan từ DA là giúp nông dân địa phương cải tạo đất và nước để sản xuất nông nghiệp mang tính bền vững. Do môi trường bị nhiễm phèn nặng, muốn cải tạo phải mất 3 - 4 năm, cá biệt có nơi phải kéo dài đến 5 - 7 năm. Trong khi đó, tỉnh đầu tư xây dựng trại nuôi cá tốn hơn 2 tỉ đồng cũng phải “chạy làng” vì phèn tái nhiễm nặng! Thực hiện mô hình này chỉ cần tốn công 4 - 6 tháng là độ PH ổn định thả nuôi cá dễ dàng.

Theo cách tính của TS Trần Trung Tính, cứ nuôi 2 con heo có thể làm 1 hầm ủ biogas 4m3 cộng với lục bình đủ nhiên liệu cho gia đình 6 người khỏi tốn tiền mua chất đốt, kể cả nếu mở quán bán cà phê suốt ngày.

Hôm đoàn tham quan đến thăm gia đình những hộ nông dân tiêu biểu của DA, chúng tôi ghé nhà anh Nguyễn Tấn Hở (Hai Hở). Bây giờ, nhà anh Hai Hở đã khấm khá hơn rồi. Là thành viên của DA, anh làm túi ủ biogas và có 2 ao cá nuôi rô phi và sặt rằn, trồng thêm rau màu để cải thiện thêm. Cậu con trai đang học lớp trung cấp nghề ở thị xã Vị Thanh - Hậu Giang.

Anh Lê Văn Vinh ở ấp Xẻo Trâm, xã Hoà An, phấn khởi cho hay mấy năm trước nhà “nghèo rớt mồng tơi”. Giờ đây, khá lên nhờ tham gia DA, anh nuôi cá sặt rằn, cá rô phi, trồng đu đủ, trồng ớt nhờ biogas nên đỡ tiền bón phân và nhiên liệu làm chất đốt, mỗi năm tiết kiệm được hai triệu đồng đủ ăn cái tết rôm rả miệt vườn!”.

Theo ký kết hợp đồng với lãnh đạo tỉnh Hậu Giang, đến tháng 9.2009, DA sẽ kết thúc. TSKH Quỳnh khẳng định: “Chúng tôi sẽ giúp bà con trong vùng DA có 3 nguồn thu nhập ngắn, trung và dài hạn trên cơ sở họ phải siêng năng, cần mẫn, năng động và nhất thiết phải kết hợp đồng bộ thực hiện 3 mô hình tích hợp khép kín quy trình sản xuất từ hầm ủ biogas, nuôi cá và trồng rau. Nói gọn lại, sử dụng những sản phẩm tự có từ lục bình và chất thải biogas làm ra những sản phẩm có giá trị cao hơn để tăng năng lực sản xuất, góp phần xoá đói giảm nghèo, cải thiện đời sống nông thôn”.

Phương Quyên