Ngành điều cần bắt tay hợp tác

Nguồn tin: NLĐ, 31/1/2007
Ngày cập nhật: 1/2/2007

Doanh nghiệp điều không chỉ thiếu vốn mà thiếu cả lao động. Để đủ sức cạnh tranh và hội nhập, cần phải có sự hợp tác, không chỉ trong nước mà cả nước ngoài

Năm 2005, ngành điều thua lỗ 1.000 tỉ đồng, năm 2006 thị trường xuất khẩu có khả quan hơn, tuy vậy doanh nghiệp (DN) nào khéo lắm thì lãi chút ít hoặc huề vốn, còn những DN chuyển số nguyên liệu thu mua của năm 2005 thì bị lỗ nặng. Tuy nhiên, để đủ sức cạnh tranh để hội nhập, cần phải có sự hợp tác, không chỉ trong nước mà cả nước ngoài, cụ thể là những nước cùng xuất khẩu điều trên thế giới như Ấn Độ, Brazil”- GS-TS Phạm Văn Biên, Chủ tịch Hiệp hội Điều VN (Vinacas), cho biết như thế.

Khát vốn

“Muốn đầu tư công nghệ, máy móc trang thiết bị hiện đại thì phải có vốn để đầu tư lâu dài, cũng như cần được sự hỗ trợ từ phía Nhà nước trong việc nhập khẩu các máy móc này”. Ông Phạm Văn Công, Chủ tịch HĐQT Công ty Nhật Huy chuyên sản xuất hạt điều xuất khẩu, nói. Tình trạng chung của hơn 200 DN sản xuất, chế biến điều hiện nay chủ yếu dành vốn cho tái sản xuất, dự trữ nguồn nguyên liệu. Bởi đặc trưng của ngành điều là cần vốn trong khoảng 3 tháng để dự trữ sản xuất cho cả năm. Vì vậy không có vốn để đầu tư công nghệ.

Giữa tháng 5-2006, Vinacas đã có văn bản đề nghị Chính phủ hỗ trợ cho ngành điều, cụ thể là vốn cho DN xuất khẩu. Tại buổi gặp gỡ ngành điều và ngân hàng mới đây, bà Nguyễn Thị Tâm, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Kỹ Thương VN (Techcombank), cho biết năm 2007, ngân hàng sẽ dành ra khoảng 600 tỉ đồng, gần bằng gấp đôi so với năm trước để hỗ trợ ngành điều vay thông qua nhiều hình thức. Theo ông Nguyễn Văn Chiểu, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chế biến hàng xuất khẩu Long An, DN cũng rất cần vốn để cải thiện môi trường làm việc và nâng cao mức sống cho công nhân để giữ chân họ. Vì thực tế nguồn lao động của DN điều đang có nguy cơ bị “chảy máu” sang các DN có vốn đầu tư nước ngoài.

Cần liên kết

Ông Phạm Văn Biên cho biết, đã có một số DN nước ngoài vào VN hoạt động trong lĩnh vực điều, ví dụ như “đại gia” OLAM (Singapore). Họ tham gia rất mạnh vào hoạt động thu mua, chế biến, xuất khẩu điều. Chính vì thế, đây là “đối thủ” đáng ngại của DN điều VN. Theo ông, không còn thời gian để DN chần chừ, mà cần phải hợp sức lại, có hợp sức mới gia tăng khả năng cạnh tranh. Đồng thời DN phải có kế hoạch sản xuất, kinh doanh có hiệu quả. Nếu sản xuất không có hệ thống, không nắm vững thị trường, không cập nhật thông tin, nâng cao công nghệ sẽ bị cạnh tranh quyết liệt, mà như thế DN dễ đi vào tình trạng phá sản.

Thực tế kinh doanh, ông Nguyễn Văn Chiểu cho biết đối tác nước ngoài sẽ không hào hứng hợp tác kinh doanh đối với những DN nhỏ, lẻ... Liên kết để bảo đảm nguồn hàng, phục vụ đối tác. Lớn mạnh sẽ không bị lạc lõng vì đối tác không cho ta nhỏ, nên không dễ dàng phá bỏ hợp đồng.

Mới đây, ngày 25-1, Vinacas đã chủ động mời Hiệp hội Điều Ấn Độ, quốc gia đứng đầu về xuất khẩu điều, cùng phối hợp phát triển ngành điều, nâng tầm vị thế của hạt điều trên thị trường thế giới. Bởi thực tế thời gian qua, vì chưa có sự phối hợp giữa những nhà xuất khẩu nên phía nhà nhập khẩu tìm cách chia rẽ, ép giá gây rất nhiều khó khăn cho DN điều. Sau buổi gặp gỡ này, hai bên cùng với Hiệp hội Điều Brazil (nước đứng thứ 3 sau VN về xuất khẩu điều) sẽ thành lập Hiệp hội Điều Thế giới để cùng nhau nghiên cứu thị trường, nâng chất lượng điều và làm chủ thị trường, hỗ trợ lẫn nhau về công nghệ cũng như thông tin cho thành viên hiệp hội. Hoạt động này hy vọng sẽ mở ra cho ngành điều thế giới nói chung và VN nói riêng thoát khỏi khó khăn.

Điều là sản phẩm có nhu cầu tiêu dùng ngày càng gia tăng ở các nước phát triển. VN là nước đứng thứ 2 thế giới sau Ấn Độ về xuất khẩu điều, với thị trường chủ yếu là Mỹ (37%), Trung Quốc (32%)... Điều VN có mặt tại hơn 30 nước trên thế giới. 97% sản lượng điều dành cho xuất khẩu. Doanh thu xuất khẩu năm 2006 ước tính đạt 110.000 tấn với tổng kim ngạch 450 triệu USD.

Sơn Nhung