Bình Thuận: Dự án cạnh tranh nông nghiệp, khởi đầu cách thức làm ăn mới của nông dân

Nguồn tin: Báo Bình Thuận, 18/05/2009
Ngày cập nhật: 19/5/2009

Những người làm nông nghiệp của tỉnh rất vui khi được biết Bình Thuận là 1 trong 8 tỉnh của cả nước được chọn triển khai dự án cạnh tranh nông nghiệp, với sự tài trợ của Ngân hàng Thế giới (WB) và chủ dự án là Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn. Dự án nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của nông dân sản xuất nhỏ thông qua việc liên kết sản xuất với các doanh nghiệp, nâng cao khả năng tiếp cận thị trường của nông dân thông qua cung cấp và ứng dụng các công nghệ sản xuất mới, tổ chức lại các tổ nhóm sản xuất của nông dân và liên kết với các doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ một phần cơ sở hạ tầng thiết yếu sản xuất...

Dự án có quy mô khá lớn và mục tiêu thiết thực đối với nông nghiệp và nông dân Bình Thuận

Dự án có tổng mức đầu tư cho 8 tỉnh (Thanh Hóa, Nghệ An, Bình Định, Ninh Thuận, Bình Thuận, Lâm Đồng, Gia Lai, Đắc Lắc) là 75 triệu USD, trong đó Bình Thuận là 8,319 triệu USD. Dự án được chia thành 4 hợp phần là: tăng cường công nghệ nông nghiệp; hỗ trợ liên minh sản xuất; hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu; và quản lý dự án.

Một trong những thách thức lớn của nông nghiệp Việt Nam nói chung và Bình Thuận nói riêng là năng lực yếu kém của nông dân sản xuất nhỏ trong việc điều chỉnh và sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên sẵn có để sản xuất theo yêu cầu thị trường. Để làm được việc này, nông dân cần phải được đào tạo và chuyển giao công nghệ tiên tiến. Dự án khác với các chương trình khuyến nông truyền thống (tập trung vào các vấn đề kỹ thuật cơ bản mang nặng tính mở rộng sản xuất và xóa đói giảm nghèo) là hướng vào các công nghệ chiều sâu tiên tiến để đáp ứng nhu cầu thị trường theo hướng cạnh tranh trong nước và khu vực dựa trên tiêu chí năng suất, chất lượng và hiệu quả chi phí. Cùng với đó là phát triển các phương thức canh tác bền vững; giám sát và kiểm soát dư lượng hóa chất.

Thu hoạch lúa. (ảnh: Đình Hòa)

Cùng với tăng cường công nghệ nông nghiệp theo chiều sâu, mục tiêu chính của dự án là hỗ trợ liên minh sản xuất (28,5 triệu USD), nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của hộ nông dân sản xuất nhỏ và doanh nghiệp nhờ vào những yếu tố thiết lập, phát triển và đưa vào hoạt động các liên minh sản xuất. Dự án cũng dành một phần kinh phí (24 triệu USD) đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu nhằm góp phần tăng năng suất và hiệu quả mạng lưới tiêu thụ, bằng cách giảm tổn thất sau thu hoạch do yếu kém hoặc thiếu hụt cơ sở hạ tầng gây ra.

Làm gì để phát huy tốt dự án cạnh tranh trên địa bàn tỉnh?

Dự án cạnh tranh nông nghiệp được thực hiện trong vòng 5 năm (2009 - 2013), với yêu cầu phải đạt được là: Nông dân áp dụng các công nghệ sản xuất mới để làm ra sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường và thân thiện với môi trường; hình thành các liên minh sản xuất giữa tổ chức của nông dân và doanh nghiệp cùng tham gia sản xuất ra sản phẩm đáp ứng các nhu cầu thị trường với sự hỗ trợ của Nhà nước được cung cấp trên cơ sở cạnh tranh và minh bạch; số lượng nông sản có dư lượng hóa chất vượt mức cho phép giảm ít nhất 20% sau 5 năm; các cơ sở hạ tầng yếu kém trong chuỗi giá trị được khắc phục.

Bình Thuận được đưa vào diện thực hiện dự án chỉ là bước khởi đầu, nếu không đưa ra được phương án thuyết phục thì có thể bị phía đối tác và Ban quản lý Trung ương từ chối để chuyển cho địa phương khác có khả năng thực thi hơn. Vì vậy vấn đề quan tâm trước mắt là Ban chỉ đạo dự án cạnh tranh của tỉnh cần phải tích cực xây dựng và thực hiện các cơ chế đảm bảo sự điều phối với các cơ quan, địa phương về các chính sách chương trình và dự án, bảo đảm các mục tiêu hoạt động là khả thi. Dự án liên quan đến 2 đối tượng chính là doanh nghiệp và nông dân địa phương. Do vậy cần phải tổ chức hội thảo với các doanh nghiệp chủ chốt để xác định cơ hội thị trường đối với các loại nông sản và đánh giá nhu cầu nghiên cứu phát triển công nghệ cũng như yêu cầu về phát triển canh tác bền vững. Cùng với đó cần tổ chức tham vấn để nắm bắt nhu cầu, ý chí, nguyện vọng của nông dân khi bắt tay thực hiện các nội dung của dự án.

Hy vọng với việc triển khai dự án thành công, nhất là liên minh giữa nhóm nông dân sản xuất và nhà doanh nghiệp sẽ tạo ra cách thức làm ăn mới, xóa bỏ kiểu làm ăn tự phát, manh mún và “cô độc” như lâu nay. Dự án thành công sẽ được nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh, sẽ là đòn bẩy để thúc đẩy nông nghiệp, nông dân và nông thôn tỉnh nhà phát triển theo hướng hiện đại, văn minh.

LÊ VĂN