Campuchia: Biển Hồ “ăn” rau Việt Nam

Nguồn tin: Sài Gòn Tiếp Thị, 8/5/2008
Ngày cập nhật: 10/5/2009

“Đã tới mùa khai thác. Muốn qua bển mua hàng chỉ cần mang hộ chiếu và có tiền để dự thầu”, Kiệt, làm nghề áp tải hàng từ An Giang qua Candal, Campuchia rồi chở cá, mắm từ vùng Biển Hồ về An Giang cho hay

Phần lớn thương lái từ Candal xuống Khánh Bình mua rau là mối lái lâu ngày của bà Vàng. Mỗi ngày bà mua rau từ Kiến An, huyện Chợ Mới bán cho họ.

Thị trường rất gần

“Mua bán không mấy gì khó, nhưng khó nhứt là thu tiền. Có hôm thương lái trả tiền Việt, hôm trả tiền riel. Một riel bằng 4 đồng tiền Việt. Mỗi ký rau lời chừng 40 – 50 đồng. Hôm nào hút hàng thì lời 100 – 200 đồng một ký. Bao giờ họ cũng muốn giá rẻ, đa dạng. Hễ thích thì giá bao nhiêu cũng mua, không thích thì cho cũng không lấy. Có hôm hút dưa leo, nếu gom từ Sài Gòn về cũng không đủ bán. Nhưng có bữa ế rục xương. Bán về Sài Gòn được thì ngon hơn, nhưng chở lên trển xa quá”, bà Vàng nói. Hàng qua Candal lại đi tiếp về Phnom Penh, bán cho các chợ lớn. Bà Vàng cho biết chuyện giựt nợ diễn ra “hà rầm” do bán hàng qua Campuchia cũng phải bán gối đầu, tương tự như bán trong nước.

Tháng 6.2008, 130 nông dân thuộc tổ hợp tác của Minh trồng 67ha rau nhắm tới thị trường Candal. Nguyễn Văn Minh, chủ tịch hội nông dân Kiến An, huyện Chợ Mới nói: “Hiện thời tụi tui mới gầy được 53 hộ trồng 5,3ha rau an toàn. Tui sẽ liên kết vùng trồng rau Hội An và những tổ khác và ráp nhau làm”. Toàn xã Kiến An có 632ha, có thể cung cấp 40 loại rau củ, quả.

Minh còn cho rằng làm hàng cho Candal thì có thể qua đó thuê đất trồng rau, chắc chắn giá bên Candal rẻ hơn ở Chợ Mới. Hiện tại giá thuê đất ở Chợ Mới 2 – 3 triệu đồng/1.000m2/năm, bên kia chừng phân nửa số đó.

Hợp tác khai thác cơ hội

Ngày 15.5, chương trình khảo sát thị trường Campuchia dành cho các doanh nghiệp muốn làm ăn ở thị trường này sẽ bắt đầu. Trục khảo sát xoay quanh Nam Vang – Poipet – Siem Reap. Ông Nguyễn Phụng Hoàng, phó chủ tịch hiệp hội Doanh nghiệp An Giang nói: “Đó là bước “hâm nóng” sau một chuỗi hoạt động tại hội chợ HVNCLC ở Phnom Penh vừa qua. Chúng tôi đã khảo sát và trực tiếp bàn bạc với trung ương hội người Việt tại Campuchia, nghe đối tác Campuchia đưa ra chương trình liên kết dạy nghề may công nghiệp, liên kết bán hàng Hàng Việt Nam chất lượng cao...”.

Ông Hoàng là cháu ngoại bà Giáo Khỏe, từng chào hàng vô siêu thị ở Phnom Penh. Theo ông, với mức thuế nhập khẩu chính ngạch, nhóm thực phẩm tới 30%, cộng 10% VAT thì hàng từ Việt Nam sang rất khó cạnh tranh.

Ông Thái Bá Y, người đã giúp ông Hoàng và nhiều doanh nghiệp khác đưa hàng vào siêu thị ở Phnom Penh và Siem Reap, cho rằng trước mắt Campuchia là cơ hội đẩy một số mặt hàng đặc sản của An Giang lên nếu doanh nhân hai nước cùng hợp tác. Biển Hồ có nhiều cá ngon, gần như đủ 1.300 loài cá ngon ở sông Mekong. Nhưng lâu nay, doanh nghiệp Việt Nam luôn mất thế ở đó. Theo ông Hoàng, chỉ riêng mặt hàng cá leo, cá sửu (loại 1) bao giờ cũng nằm trong tay các doanh nghiệp Thái Lan. Họ mua hết, đem trữ đông rồi chế biến thành đặc sản bán qua Trung Quốc, Đài Loan, Hong Kong.

Ông Hoàng tiếc rẻ nói tiếp: “Doanh nghiệp Thái mua cá sửu làm cá mặn, chế biến món “hàm dĩ xiêu tản”, bong bóng cá thì làm vị thuốc bán mấy trăm đô một ký. Trong khi đó, doanh nghiệp mình không đủ tiền, không có kho lạnh nên buông tay. Campuchia không đủ điện, lâu nay người ở đầu nguồn sông Bassac chỉ làm khô, làm mắm pro hok. Hiện nay, dọc biên giới An Giang đã có điện, nếu làm kho trữ ở dọc biên giới thì sẽ thoát được cảnh doanh nghiệp Thái Lan mua loại ngon còn mình chỉ mua loại dạt”.

Hoàng Lan