Nâng cao hiệu quả chuyển giao kỹ thuật cho nông dân

Nguồn tin: Báo Hải Dương, 27/03/2009
Ngày cập nhật: 27/3/2009

Nâng cao hiệu quả chuyển giao kỹ thuật là một trong những biện pháp quan trọng thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển

Vụ mùa 2008, Công ty Giống cây trồng Hải Dương xây dựng mô hình chuyển giao kỹ thuật thâm canh lúa lai quy mô toàn xã tại xã Kim Khê ( Kim Thành). Công ty đảm nhận từ khâu chuyển giao giống lúa Bắc ưu 903 kháng bạc lá đến hướng dẫn ngâm ủ, gieo cấy, chăm bón, phòng, trừ sâu, bệnh... giúp nông dân xã này nắm chắc quy trình thâm canh lúa lai, đưa năng suất lúa tăng gấp gần 2 lần so với cấy lúa thuần trước đó. Chị Nguyễn Thị Viên, nông dân xã Thái Sơn (Kinh Môn) nhiều vụ cấy lúa lai đạt năng suất khá. Nhưng có một vụ, muốn thúc cho lúa tốt nhanh, chị bón tăng 3 kg đạm u-rê/ sào, trong khi không tăng tương ứng lượng ka-li và lân, khiến lúa không những bị đổ, lại còn bị sâu bệnh hại. Khi được chuyển giao kỹ thuật thâm canh lúa lai D.ưu 527 theo công nghệ Trung Quốc ( tăng lượng phân bón lên gấp đôi so với chăm bón bình thường), chị vẫn chưa tin hẳn. Nhưng nhờ bón cân đối đạm, lân, ka-li, rút nước sau kết thúc đẻ nhánh 20-22 ngày (thay vì 7-10 ngày theo quy trình bình thường), lúa không bị đổ, ít nhiễm sâu, bệnh, lại cho năng suất cao gấp rưỡi. Anh Đỗ Bá Thuỷ, nông dân xã Ngũ Phúc ( Kim Thành), chuyên cấy lúa nếp thương phẩm trên 3 sào ruộng khoán. Thấy lúa đã có bông bạc, rầy nâu đã già, anh mới mua thuốc để phun trừ, nên không diệt được sâu, rầy, lúa vẫn hỏng. Vụ mùa năm ngoái, ruộng lúa nhà anh nằm trong mô hình chuyển giao kỹ thuật dùng thuốc bảo vệ thực vật theo “4 đúng”, lúa khá sạch bệnh; trong khi đó, các ruộng đối chứng, phun thuốc như cách anh đã làm, bị sâu, rầy phá hỏng gần hết. Anh Lê Đình Thuỳ, nông dân xã Thanh Cường (Thanh Hà) cho biết, trước đây anh thường chọn lợn khoang ( phối giống trực tiếp) để gây nuôi lợn nái. Giống lợn này đẻ ít con, lợn xuất chuồng chỉ bán được giá thấp, khách chê nhiều mỡ. Đến khi tham gia mô hình nuôi lợn chất lượng cao, được cán bộ thú y tư vấn, trực tiếp hướng dẫn cách chọn lợn trắng, lai F1 (thụ tinh nhân tạo) để gây nuôi lợn nái, anh làm theo. Nhờ vậy, anh có 7 con lợn mẹ khoẻ, mắn đẻ; lợn sữa mau lớn, bán được giá cao.Anh Đào Tiến Sài, nông dân xã Tiên Động (Tứ Kỳ) được chuyển giao kỹ thuật nuôi ghép cá vược với các loại cá trắm, trôi, mè... truyền thống, trên diện tích hơn 2 ha. Nhờ nắm chắc kỹ thuật, anh vừa thu cá truyền thống đạt năng suất cao, vừa có cá vược đặc sản bán ra thị trường. Nguồn thu nhập từ nuôi thuỷ sản đưa gia đình anh trở thành điển hình vượt khó làm giàu của nông dân ở đây.Những nông dân nêu trên mỗi người tiếp cận tiến bộ kỹ thuật ở một lĩnh vực nhất định, nhưng đều được chuyển giao thông qua các mô hình cụ thể. Khi làm mô hình, họ được tiếp thu kiến thức về lý thuyết và được hướng dẫn trực tiếp thực hành trên đồng ruộng, trong trang trại. Phương pháp chuyển giao “cầm tay chỉ việc” này, giúp họ áp dụng kỹ thuật sau chuyển giao thuần thục hơn. Như vậy, không phải nông dân không biết thâm canh cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hoá, mà vấn đề nằm ở chính nơi các nhà khoa học, các nhà cung ứng vật tư, cán bộ khuyến nông chuyển giao kỹ thuật cho họ như thế nào.Theo Hội đồng Tư vấn khuyến nông tỉnh, trong 2 năm 2007 và 2008, lực lượng khuyến nông đã tích cực tham mưu cho chính quyền, phối hợp với các ngành chức năng như : bảo vệ thực vật, chăn nuôi- thú y, các doanh nghiệp cung ứng giống, vật tư nông nghiệp, hội nông dân, hội phụ nữ, đoàn thanh niên... mở được 4.231 lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho 210.957 lượt nông dân trong tỉnh. Nội dung tập huấn chủ yếu về trồng trọt, bảo vệ thực vật, chăn nuôi, thuỷ sản. Việc tập huấn đã mang lại những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, việc chuyển giao kỹ thuật cho hàng trăm nông dân trong một lớp tại hội trường (thường do các doanh nghiệp bán vật tư nông nghiệp hướng dẫn) nặng về truyền đạt lý thuyết, giới thiệu sản phẩm, nên người nông dân tiếp thu chậm, ứng dụng kỹ thuật vào thâm canh cây trồng vật nuôi rất lúng túng. Mặt khác, do nhiều nông dân chỉ có trình độ văn hoá THCS, khi chuyển giao kỹ thuật cần chú ý không dùng quá nhiều thuật ngữ khoa học, tiếng nước ngoài... gây khó khăn cho việc tiếp thu. Hạn chế việc truyền đạt “chay” chỉ có lý thuyết, mà cần dành nhiều thời gian hơn để nông dân được thực hành ứng dụng các thao tác kỹ thuật trực tiếp trên cây trồng, vật nuôi. Đã đến lúc phải thay đổi cả tư duy và cách làm để những chi phí chuyển giao kỹ thuật cho nông dân thực sự phát huy hiệu quả, thay vì làm tràn lan, kiểu “bệnh thành tích”; hoặc lợi dụng diễn đàn chuyển giao kỹ thuật cho nông dân để quảng cáo, bán sản phẩm vật tư nông nghiệp như đã từng xảy ra trong giai đoạn vừa qua./.