Tiêu thụ nông sản hàng hóa: Mía dễ, lúa khó

Nguồn tin: Hậu Giang, 15/12/2008
Ngày cập nhật: 15/12/2008

Đến nay, toàn tỉnh đã thu hoạch được khoảng 9.000 ha mía nguyên liệu với giá tại rẫy từ 480-5.300 đ/kg, nông dân lợi nhuận từ 10-20 triệu đồng/ha tùy theo năng suất mía. Ngược lại, đối với lúa thì tồn đọng rất khó tiêu thụ, giá lúa tồn bán ra chỉ ở mức từ 2.500-2.900 đ/kg, lỗ khoảng 1.000 đ/kg nhưng cũng rất khó tìm thương lái.

* Không đủ mía ép...

Theo ông Võ Văn Sơn, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ (Casuco), khoảng 20 ngày trở lại đây thì nhà máy thiếu mía liên tục do nhiều nguyên nhân. Thứ nhất, do diện tích trồng mía trong tỉnh đã giảm khoảng 500 ha, năng suất giảm từ 10-15% do giá phân cao, nên nông dân ngại đầu tư chăm sóc. Thứ hai, do Nhà máy đường Kiên Giang chính thức đi vào hoạt động, bên cạnh đó Nhà máy đường Thới Bình, Long Mỹ Phát cùng một số nhà máy khác trong khu vực đã nâng công suất và hoạt động ổn định, đã dẫn đến tình trạng thiếu mía nguyên liệu. Như Nhà máy đường Vị Thanh công suất ép 3.500 tấn mía cây/ngày đêm, nhưng cũng chỉ ép được khoảng 2.000 tấn/ngày đêm, còn Nhà máy đường Phụng Hiệp cũng chỉ được 1.500-1.800 tấn/ngày đêm so với công suất 2.500 tấn.

Giá mía tại ruộng rất có lợi, nhưng nhiều nông dân vẫn chưa muốn bán.

Trong khi giá đường luôn biến động theo chiều hướng giảm, nhưng giá mía từ đầu vụ đến nay tại các nhà máy hầu như không thay đổi. Tuy nhiên, giá mía tại rẫy thời điểm này có tăng lên do mía chín và chữ đường tăng, một phần do gần hết mía, các thương lái nâng giá lên để gom mía nên nông dân trồng mía càng về sau càng có lợi nhuận. Như trường hợp của anh Trương Văn Hiền, ấp Quyết Thắng, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp, với diện tích 1,2 ha trồng mía cho năng suất 240 tấn, thay vì bán cho thương lái nhưng anh Hiền lại tự chuyên chở ra Nhà máy đường Phụng Hiệp tiêu thụ, lợi nhuận trừ chi phí trên 50 triệu đồng. Ngoài trường hợp của anh Hiền thì các rẫy mía bán vào thời điểm này cũng có lãi trên 15 triệu đồng/ha.

Ông Sơn còn cho biết thêm, không chỉ có hai nhà máy của Casuco hoạt động cầm chừng, mà tất cả các nhà máy trong khu vực đều cùng chung số phận. Vì vùng mía lớn nhất ở Phụng Hiệp đã thu hoạch gần dứt điểm, trong khi mía ở huyện Cù Lao Dung, Vị Thanh, Long Mỹ, Gò Quao còn non chưa thu hoạch được. Trong thời gian này, các nhà máy đều gặp khó về nguyên liệu và sẽ kéo dài cho đến đầu tháng 1-2009. Các nhà máy đường hiện nay cũng rất đắn đo, nếu nâng giá thu mua mía lên, nông dân sẽ bán mía non với năng suất, chữ đường thấp và sẽ xảy ra tình trạng hụt mía vào cuối vụ. Chỉ còn cách là cố gắng hoạt động và duy trì sản lượng ép để chờ mía chín.

Trong khi đến thời điểm này, 2 nhà máy đường Vị Thanh, Phụng Hiệp mới ép được 350.000 tấn mía cây với trên 30.000 tấn đường các loại, nếu so sánh với vụ ép mía năm trước cũng hụt khoảng 50.000 tấn. Trong khi 2 nhà máy này năm trước chạy cật lực chỉ đạt 70.000 tấn đường, với trên 800.000 tấn mía cây và khả năng năm nay sẽ khó đạt theo kế hoạch ban đầu đề ra - ông Sơn nói.

* Lúa không tìm thấy lái...

Ngược lại với cây mía thì lúa của nông dân làm ra năm nay rất khó tiêu thụ vì giá cả thấp, do chất lượng một số giống lúa không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Hiện tại, toàn tỉnh còn tồn khoảng 90.000 tấn lúa từ vụ Hè thu và Thu đông trước, chủ yếu là giống IR 50404. Cái khó là có rất ít thương lái đến thu mua trong dân hoặc có mua thì giá cũng chỉ ở mức từ 2.500-2.600 đ/kg, như vậy người nông dân trồng lúa năm nay đành ngậm ngùi thua lỗ sau một thời gian dài “gồng lưng” chăm sóc.

Gia đình ông Nguyễn Văn Đẹt, ấp 6, xã Thuận Hưng, huyện Long Mỹ có 1,5 ha lúa gieo sạ giống IR 50404 từ vụ lúa Hè thu và số lúa tồn còn lại trên 10 tấn. Ông Đẹt cho biết, lúc mới thu hoạch thì thương lái có mua giá 4.800 đ/kg, nhưng sau khi phơi sấy xong đùng một cái lúa liền rớt giá thê thảm. Với số lúa tồn hiện tại, nếu tính trên giá thị trường hiện nay thì gia đình phải lỗ hơn chục triệu đồng. Không bán lúa được thì việc mua phân bón cho sản xuất vụ Đông xuân càng khó khăn hơn và nếu tình trạng này kéo dài thì nông dân khó cầm cự nổi.Giám đốc Sở NN&PTNT Hậu Giang Nguyễn Văn Đồng cho biết, tình hình tiêu thụ mía năm nay rất khả quan, nông dân trồng mía đều có lợi nhuận và rất phấn khởi so với những năm trước. Tuy nhiên, đối với cây lúa so những vụ vừa qua thì ngược lại. Nông dân trồng lúa gặp nhiều khó khăn nhất là việc sản xuất đại trà giống lúa IR 50404. Về phía Sở cũng nhận thấy trách nhiệm là còn chủ quan trong việc nắm bắt thông tin thị trường để kịp thời khuyến cáo cho bà con nông dân. Thời gian qua, Sở cũng đã làm việc với nhiều doanh nghiệp thu mua lúa gạo, chế biến thức ăn gia súc để mong sớm giải quyết hết lượng lúa tồn đọng trong dân, nhưng cũng chưa thể giải quyết một cách căn cơ triệt để trong thời gian ngắn. Hiện tại, Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang đang tiến hành thu mua khoảng 40.000/90.000 tấn lúa còn tồn đọng để giúp nông dân giảm bớt khó khăn bước vào vụ lúa Đông xuân mới.

Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang mới được Tổng Công ty Lương thực Miền Nam giao chỉ tiêu vay 100 tỉ đồng từ Ngân hàng Đầu tư để mua khoảng 40.000 tấn lúa cho nông dân. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hồng Châu, Giám đốc Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang thì số lúa tồn trong dân chất lượng đã giảm nhiều so với thời điểm thu hoạch. Do nông dân không có kho chứa dẫn đến lúa bị ẩm vàng rất khó thu mua dự trữ để tiêu thụ. Mặc dù công ty đã liên hệ với một số nhà máy thức ăn gia súc đóng trên địa bàn để có thể dùng gạo này chế biến thức ăn cho gia súc, thủy sản nhưng vẫn chưa thấy câu trả lời từ các doanh nghiệp. Hiện tại, về phía công ty đang làm thủ tục giải ngân vốn vay theo sự chỉ đạo của chính phủ để mua lúa tồn tạm trữ, tuy nhiên với khả năng của công ty cũng không thể mua hết lúa trong dân được vì không đủ vốn, thiếu kho tạm trữ và nhất là chất lượng lúa tồn đã giảm sút.

Thực tế hiện nay, thương lái đến mua lúa tồn trong dân rất ít. Nông dân nếu có bán được cũng ở mức giá thấp, phải lỗ khoảng 1.000 đ/kg so với giá thành sản xuất. Trong khi, 100 tỉ đồng được rót về thu mua khoảng 40.000 tấn lúa trong dân thì tính ra giá lúa cũng chỉ ở mức 2.500 đ/kg, xem ra tình hình tiêu thụ và giá thu mua vẫn chưa sáng sủa gì hơn so với trước...

HOÀI THU