Không nên nuôi trồng theo phong trào

Nguồn tin: Nhân Dân, 02/12/2008
Ngày cập nhật: 5/12/2008

Thời gian vừa qua, tình trạng nuôi trồng theo phong trào của người nông dân để lại không ít hậu quả đáng tiếc, gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp ở nhiều địa phương. Đã đến lúc chúng ta cần rút ra bài học từ thực tế trên và có những chính sách hợp lý để hỗ trợ, đào tạo người nông dân có được phương thức sản xuất mới, hiện đại.

Ai cũng biết, các tỉnh miền tây là vùng đất lúa, nhưng chưa bao giờ việc đào ao nuôi cá, nuôi tôm lại thành phong trào rầm rộ như hiện nay. Ði về đâu cũng thấy nông dân hăm hở đào ao với một quyết tâm "phải nuôi cá, tôm mới làm giàu được!". Chưa ai thống kê, so sánh diện tích đất lúa mỗi địa phương đã mất đi bao nhiêu do đào ao nuôi cá, nuôi tôm, nhưng phong trào này đang phát triển mạnh ở các vùng ven hay tiếp giáp với nhiều thành phố, thị xã, thị trấn như Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Vị Thanh... Bà con nông dân đào ao trên tất cả các loại đất, với phương tiện đào tay lẫn bằng cơ giới và đủ loại kích cỡ ao, sâu, cạn khác nhau, tùy thích mà không theo một chuẩn mực nào. Thật là đáng tiếc cho những mảnh ruộng lúa "nhất đẳng điền" một thời nông dân yêu quý nay lại thành những ao, bờ chưa biết có sinh lợi gì không, trong khi đã phải đối mặt với khá nhiều thách thức?

Theo cảnh báo của các chuyên gia kinh tế và Tổ chức lương nông quốc tế, do bị ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và nhu cầu nguyên liệu cho sản xuất nhiên liệu sinh học ở nhiều nước, tình hình cung cấp lương thực khó khăn hiện nay sẽ còn xảy ra trong nhiều năm tiếp theo, làm cho giá ngũ cốc tăng mạnh. Ðây sẽ là thời cơ cho nông dân nước ta nếu biết khai thác hợp lý tiềm năng đất đai, tiết kiệm chi phí để tăng hiệu quả sản xuất và quan tâm củng cố kinh tế hộ, thì sẽ phát triển một cách bền vững.

Các sản phẩm thủy sản, từ tôm, mực, cá ngừ đại dương đến cá ba-sa... đều gặp những khó khăn trên các thị trường xuất khẩu, cùng giá cả hàng hóa luôn biến động theo chiều hướng bất lợi. Còn lúa gạo đang lúc có nhiều thuận lợi, chúng ta cần nghĩ cách sớm khôi phục và bảo vệ đất trồng lúa để vừa tận dụng thời cơ tăng thu nhập cho nông dân, góp phần xóa đói, giảm nghèo, giữ vững an ninh lương thực, vừa khắc phục, bù đắp lại những gì hạn chế trong quá trình chuyển dịch mặn hóa quá nóng không kiểm soát được thời gian qua. Ðào ao nuôi cá trong hoàn cảnh hiện nay là việc làm thiếu cân nhắc. Bởi vì, sẽ có rất nhiều hộ không còn đất lúa, hoặc còn ít không đủ ổn định cuộc sống. Nếu nuôi cá gặp rủi ro thì dẫn đến thua lỗ, khi đó nông dân sẽ sinh sống ra sao? Một khi nhà nhà nuôi cá, cả làng, xã, huyện đều thi nhau nuôi cá, thì khoan hãy nói vấn đề môi trường, dịch bệnh, mà nói ngay chuyện trước mắt. Ai cũng nuôi cá, cũng có nhu cầu con giống thì sẽ dẫn đến con giống khan hiếm, giá giống sẽ tăng cao. Rồi nhu cầu cung ứng thức ăn cho cá cũng sẽ thêm gay gắt, sẽ bị đẩy giá, làm cho giá thành tăng cao. Ðến mùa thu hoạch, sản lượng lớn sẽ bán cho ai? Giá cả liệu có bị ép đến thành lỗ? Khi đạt sản lượng lớn, tiêu thụ không hết hay nông dân cần vốn gấp tranh nhau bán sẽ bị tư thương ép giá, lỗ là cái chắc! Ðó là chưa kể trong quá trình nuôi đâu phải ai cũng thành công, nếu bị sự cố, cá không có, lúa không còn, không có việc làm, thì đời sống nông dân sẽ ra sao?

Người nông dân không nên cứ mãi theo phong trào, mà cần phải bình tĩnh, thận trọng suy xét mỗi khi quyết định những gì có thể làm xáo trộn trên thửa ruộng của mình, và cũng chính là để phát triển bền vững lâu dài!

NGUYỄN VĂN THƯỚC (Cà Mau)