ĐBSCL: Nhu cầu lớn về công nghệ - thiết bị cho nông nghiệp, thủy sản

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 03/12/2008
Ngày cập nhật: 4/12/2008

Techmart Cần Thơ 2008 vừa khép lại với hàng chục ngàn lượt khách tham quan tìm hiểu và gần 1.000 công nghệ - thiết bị các loại đã được trưng bày, giới thiệu tại hội chợ này. Tuy nhiên, đó chỉ mới là bề nổi, theo Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN), trọng tâm cho nhu cầu của các tỉnh ĐBSCL hiện nay là ứng dụng thực tiễn các công nghệ - thiết bị trong nông nghiệp, thủy hải sản- vốn là thế mạnh của vùng kinh tế trọng điểm này.

Chưa chú trọng nhiều đến khoa học - công nghệ

Theo ghi nhận của Ban Công tác địa phương (Bộ KH-CN), trong các năm qua một số tỉnh ĐBSCL bắt đầu chú ý đến các cải tiến kỹ thuật, chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất, chế biến. Các hoạt động nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ với các đề tài, dự án đã tập trung vào các lĩnh vực vốn là thế mạnh sẵn có của vùng (nông nghiệp, thủy sản và công nghiệp chế biến nông - thủy sản), nên có rất nhiều lợi thế để phát triển.

Trong vòng 4 năm trở lại đây, số lượng đề tài, dự án cấp tỉnh, TP không ngừng tăng lên. Một số địa phương trong vùng đã xây dựng và được Bộ KH-CN phê duyệt các dự án thuộc Chương trình xây dựng mô hình ứng dụng và chuyển giao khoa học - kỹ thuật phục vụ phát triển kinh tế xã hội nông thôn, miền núi.

Theo Ban Công tác địa phương Bộ KH-CN, các tỉnh ĐBSCL đã chuyển dịch cơ cấu kinh tế đáng kể. Nhiều địa phương trở thành điểm sáng về sản xuất nông nghiệp, cơ cấu cây trồng- vật nuôi được chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích.

Trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, nhiều giống cây trồng và vật nuôi mới, nhiều quy trình sản xuất thâm canh, nhiều giải pháp phòng trừ dịch bệnh đối với cây trồng, vật nuôi được áp dụng hiệu quả.

Từ các nghiên cứu ứng dụng, hiện nay các giống lúa như OM 4498, OM 4655, OM 4088, AS 996, MTL 466… và các giống lúa thơm đặc sản đã được phần lớn nông dân An Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng… gieo trồng cho năng suất cao, chất lượng tốt. Các mô hình vườn cây ăn trái, qua nghiên cứu thử nghiệm và áp dụng đại trà, các tỉnh ĐBSCL cũng đã ứng dụng thành công.

Đặc biệt là mô hình vườn cây ăn trái đặc sản theo hướng chuyên canh kết hợp du lịch sinh thái. Đến nay, tổng diện tích cây ăn quả của các tỉnh ĐBSCL đã là 287.000 ha, mục tiêu đến năm 2010 là 340.000ha.

Việc nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản cũng được nhiều tỉnh ĐBSCL ít nhiều quan tâm. Đó là tập trung sản xuất, nuôi con giống tôm sú, tôm càng xanh, cá tra, cá bống tượng…

Hiện nay, việc sử dụng các chế phẩm sinh học EM, EMZEO… trong xử lý ao nuôi thủy sản được nhiều địa phương ứng dụng, các giải pháp thâm canh, bán thâm canh, luân canh, mô hình lúa-cá ở Bạc Liêu, An Giang, Cà Mau, Cần Thơ… đem lại hiệu quả khá cao.

Theo Ban Công tác địa phương Bộ KH-CN, toàn vùng ĐBSCL đã chuyển 300.000 ha đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy hải sản và các loại rau màu có giá trị kinh tế cao. Cho đến nay, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản của vùng khoảng 560.000ha, dự kiến đến năm 2010 phát triển lên 645.000ha.

Với thế mạnh nông nghiệp, thủy hải sản là thế, nhưng việc KH-CN ứng dụng cho 2 lĩnh vực này ở ĐBSCL vẫn chưa được chú trọng nhiều, chưa tương ứng với tiềm năng. Một bộ phận nông dân vẫn canh tác, chế biến theo truyền thống, kinh nghiệm, ít có cơ hội tìm hiểu các ứng dụng, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật.

Kết nối công nghệ

Trước nhu cầu công nghệ - thiết bị, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp - thủy hải sản của ĐBSCL, Bộ KH-CN đã kết hợp với UBND TP Cần Thơ tổ chức Hội chợ Công nghệ và thiết bị (Techmart Cần Thơ 2008), diễn ra từ 27 đến 30-11. Tại hội chợ này, nhiều viện, trường nghiên cứu, doanh nghiệp KH-CN đã giới thiệu hàng loạt công nghệ - thiết bị có thể chuyển giao cho nông dân ĐBSCL.

Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 3 đã giới thiệu công nghệ nuôi tổng hợp đa đối tượng hải sản trên biển vừa bền vững về môi trường vừa cho hiệu quả kinh tế cao. Mô hình nuôi bao gồm: ốc hương, vẹm xanh, rong sụn, hải sâm… Hay như công nghệ sản xuất giống và nuôi bào ngư vành tai thương phẩm, công nghệ sản xuất giống và nuôi thương phẩm cua xanh…cũng được Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy 3 chuyển giao cho nông dân ĐBSCL.

Phân viện Công nghiệp thực phẩm (TPHCM) cũng giới thiệu, chuyển giao công nghệ sản xuất rau quả muối chua với quy mô công nghiệp; Trung tâm Ứng dụng và dịch vụ KH-CN Tiền Giang cũng sẵn sàng chuyển giao kỹ thuật trồng nấm Linh Chi…

Với hơn 1.000 công nghệ, thiết bị, kỹ thuật được giới thiệu tại Techmart Cần Thơ vừa qua, trong đó hơn 30% là phục vụ nông nghiệp - thủy hải sản cho thấy số lượng thiết bị ứng dụng KH-CN ở ĐBSCL rất dồi dào. Tuy nhiên, theo TS Trần Quốc Thắng, Thứ trưởng Bộ KH-CN, vấn đề mấu chốt là nông dân cần ý thức được rằng việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, KH-CN vào sản xuất không chỉ cho hiệu quả kinh tế cao mà còn bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.

Lãnh đạo các địa phương, Sở KH-CN, Trung tâm Ứng dụng chuyển giao tiến bộ KH-CN các tỉnh cũng như các viện, trường nghiên cứu cần gần dân hơn, phải nắm bắt được người nông dân cần gì, cần như thế nào để nghiên cứu, sáng chế chứ thực tế cho thấy vẫn không ít nông dân phải mò mẫm và không biết tiếp cận ở đâu.

Bộ KH-CN sẽ định hướng chính sách, cơ chế để công tác nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho vùng ĐBSCL được phát triển. Bộ sẽ là đầu mối kết nối KH-CN với nông dân ĐBSCL.

MINH QUỐC