Đốt trấu nuôi lan trang trại

Vườn lan Anh Quỳnh ở đường Vạn Kiếp, Đà Lạt từ lâu trở thành điểm đến quen thuộc của giới chơi lan trong và ngoài nước và của khách du lịch gần xa. Nhưng có lẽ nhiều người chưa biết được bên dưới tán lá, cành hoa lan xanh tốt ở đây được chủ nhân chăm bón từ vỏ trấu đốt thành than, thay thế cho giá thể cây dớn đang ngày càng cạn kiệt trong rừng sâu.

Ông Đoàn Văn Quỳnh, chủ nhân vườn lan Anh Quỳnh nhớ lại: Cách đây chừng sáu năm, một người quen đi du lịch đến một vùng nông nghiệp công nghệ cao của Nhật, đã phát hiện nhiều trang trại của nông dân tự sản xuất giá thể trồng hoa địa lan từ các lò đốt than vỏ trấu khá đơn giản, nhưng hiệu quả cao. Người quen này không bỏ lỡ cơ hội đưa sổ tay ghi chép khép kín sơ đồ hoạt động của lò đốt than vỏ trấu từ Nhật rồi về Đà Lạt mô tả lại từng chi tiết cho ông Đoàn Văn Quỳnh. “Khi đó đã có nghệ nhân trồng hoa lan trong thành phố Đà Lạt chế biến giá thể từ vỏ cà phê đạt kết quả. Từ giá thể vỏ cà phê ở miền núi, tôi cũng đã nghĩ đến giá thể vỏ hạt lúa ở đồng bằng, nhưng vẫn chưa tìm ra cách chế biến khả dĩ nào. Đâu ngờ được người quen mách bảo nguyên lý lò đốt vỏ trấu từ Nhật, tôi mừng như chính mình vừa sáng kiến ra vậy …” - Ông Quỳnh kể. Vậy là theo “bản vẽ” thiết kế của người quen, ông Quỳnh bắt tay ngay vào lắp đặt lò đốt vỏ trấu trong khuôn viên vườn lan của mình. Việc trước tiên, ông Quỳnh thuê thợ gò hàn một chiếc lò theo hình một chiếc xô nhỏ đựng nước, đặt miệng lò úp xuống đất; đáy lò nối với đường ống khói lên trên cao. Cả thân lò để trống những đường rãnh nhỏ dẫn thông không khí vào ra. Khi đi vào vận hành là chất củi đốt lửa bên trong cho đến khi lò được nung đỏ mới đổ trấu vào lấp đầy bốn bên. Vỏ trấu được đốt âm ỉ bên trong và thả khói ra ngoài đồng thời hút không khi vào trong lò giữ nhiệt. Phải có người canh trực trấu cháy đỏ đến phần nào thì trộn đều đến phần đó, giữ độ lửa đủ nóng cho trấu thành than chứ để thành tro là coi như thành phế phẩm. Đốt từ 7 giờ sáng đến 16 giờ chiều hôm ấy, ông Quỳnh cho ra mẻ than trấu giá thể lần đầu đong đầy vào 30 chậu lan loại trung bình ( đường kính khoảng 30 cm, cao khoảng 40 cm). Sau chừng mười ngày đầu chăm sóc lan trồng trên than trấu vẫn phát triển bình thường như trồng trên thân dớn, ông Quỳnh quyết định xây dựng một nhà xưởng rộng khoảng 70 mét vuông, mái lợp tôn để tránh mưa, che nắng 2 chiếc lò đốt hoạt động cho sản phẩm than trấu đạt các tiêu chuẩn và chất lượng để thay thế giá thể thân dớn trên toàn bộ trang trại lan.

Trang trại lan Quỳnh Anh rộng hơn 6 ngàn mét vuông, chuyên canh quanh năm trên dưới 20 ngàn chậu lan với nhiều lứa tuổi trồng, nhiều giống loài khác nhau. Chuyển đổi giá thể từ dớn sang than trấu đại trà, ông Quỳnh tiến hành theo từng khu vực nối liền nhau. Khi than trấu vào chậu lan ở khu vực trước xanh tốt thì mới rút kinh nghiệm chăm bón đến khu vực tiếp theo. Cứ vậy đến nay qua sáu năm - đã có hơn 95% số lan của trang trại Quỳnh Anh trồng trên giá thể than trấu với cành lá xanh tốt, hàng năm ra hoa đạt cả về số lượng và chất lượng trên từng chậu lan. Ông Quỳnh tính toán: Cứ 2 ký trấu khô đốt thành 1 ký trấu than. Mỗi chậu lan kích cỡ trung bình thì bón khoảng 1 ký đến 1,5 ký giá thể trấu than. Nhân với 19 ngàn chậu lan thì tổng khối lượng giá thể trấu than sử dụng trong trang trại Quỳnh Anh hiện khoảng trên dưới 25 tấn. “Tính hết cả tiền xây nhà lò, lắp đặt lò và công đốt lò… thì số tiền đầu tư giá thể than trấu để trồng lan chỉ bằng một phần mười số tiền đầu tư giá thể thân dớn mua từ rừng mang ra… ” - ông Quỳnh nói. Hơn nữa, ưu thế của giá thể than trấu là thoát nước nhanh, ngăn ngừa hiệu quả bệnh thối rễ của lan thường lây lan trên diện rộng trong mùa mưa Đà Lạt.

Hiện tại đã có thêm 6 vườn lan trong thành phố Đà Lạt xây dựng mới lò đốt than trấu làm giá thể theo hướng dẫn của ông Đoàn Văn Quỳnh, chủ nhân trang trại lan Quỳnh Anh. Hy vọng trong thời gian tới sẽ có thêm nhiều và nhiều hơn nữa những lò đốt than trấu mới làm giá thể cho lan, bởi như vậy sẽ vừa đạt hiệu quả kinh tế, vừa hạn chế dần và đi đến chấm dứt tình trạng khai thác tràn lan cây dớn ở rừng, góp phần mang lại lợi ích bảo vệ môi trường sinh thái rừng ở Đà Lạt, Lâm Đồng.

VĂN VIỆT

Các tin khác:

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: