Thêm sức cho địa lan Đà Lạt

Nguồn tin: Đài PT-TT Lâm Đồng, 08/04/2010
Ngày cập nhật: 9/4/2010

Từ nhiều thập niên qua, địa lan là lọai hoa góp phần rất lớn tạo nên danh tiếng cho thương hiệu hoa Đà Lạt - Lâm Đồng. Trước nhu cầu ngày càng cao của thị trường và sự canh tranh khốc liệt của nhiều doanh nghiệp trồng lan trong và ngòai nước, nhiều nông dân địa phương đã có những sáng kiến hay, nhằm khai thác và làm giàu từ thế mạnh này. Trong chương trình NTNN hôm nay, xin giới thiệu đến bà con và các bạn cách làm và sử dụng giá thể chế biến từ vỏ trấu đốt bằng theo phương pháp ém khí để trồng địa lan của nghệ nhân Đòan Văn Quỳnh (ở phường 7 - thành phố Đà Lạt).

Với người trồng địa lan, nguồn giá thể đảm bảo chất lượng là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu. Bởi trên thực tế, có rất nhiều trường hợp do sử dụng nguồn giá thể kém chất lượng, độ thông thóang không đảm bảo… đã làm cho địa lan bị thối rễ, chết hàng lọat. Nhất là vài năm trở lại đây, khi nguồn zớn trồng lan trong tự nhiên ngày càng cạng kiệt do bị khai thác vô tội vạ, đã đẩy giá thành đầu tư địa lan tăng cao. Trước thực tế này, cũng như nhiều người trồng lan trong tỉnh, nghệ nhân Đòan Văn Quỳnh đã bỏ nhiều công sức - tiền của để tiềm hiểu những lọai giá thể thay thế phù hợp, nhằm từng bước giải quyết bài tóan về đầu tư. Qua một vài người quen, anh Quỳnh mới hay ở một số quốc gia trên thế giới, người trồng địa lan đã sử dụng phương pháp đốt ém khí một số lọai phế phẩm NN để tạo ra những lọai giá thể sạch thay thế đảm bảo chất lượng. Như vớ được vàng, anh Quỳnh đã nhanh chóng tìm hiểu và áp dụng ngay vào thực tế của gia đình mình. Theo đó, anh đã tự thiết kế lò để đốt trấu theo phương pháp ém khí cao đến 3,5 mét. Khác với cách đốt thông thường, phương pháp đốt ém khí gần giống như cách đốt than truyền thống, nhằm hạn chế lượng tro và giữ lại phần trấu đã thành than còn lại để làm giá thể . Sau đó, tùy vào từng lọai lan mà anh Quỳnh sử dụng lọai giá thể sạch này đấu trộng với nhiều tỷ lệ khác nhau.

Nếu so với những lọai zớn thông thường, giá thể là vỏ trấu được đốt theo phương pháp ém khí không tồn dư bất kỳ lọai mầm bệnh gây hại nào, giá thành lại giảm, ít tốn mặt bằng và nhân công, thuận tiện cho người SX nếu muốn thay chậu hàng lọat. Quan trọng hơn là loại giá thể này rất thông thoáng, có thể hạn chế được tình trạng đọng nước dưới gốc làm cho địa lan bị thối củ rễ - nhất là vào những tháng mùa mưa… Tuy nhiên, do bị đốt ém khi, nên khi sử dụng lọai giá thể này, người SX phải bổ sung thêm khá nhiều những lọai dưỡng chất và vi sinh vật cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của địa lan. Anh Quỳnh tính tóan, Cái bao zớn to 40 ngàn đồng, còn trấu đốt ra rồi 20 ngàn thôi. Tức là nó chênh lệch nhau khá nhiều. Còn về nhân công rẻ hơn nhiều: bình thường thì mình mua về mình phải có chỗ, mặt bằng để xay ra, rồi phải tốn nhân công ủ… Nhưng trấu mình mua bao về mình để đó là đốt xong là mai mình sử dụng được - tức là tôi không tốn mặt bằng. Nó đơn giản lắm, khi trồng mình chỉ lắc là nó xuống hết.

Chính vì những ưu điểm đó mà sau 4 năm thử nghiệm, vườn lan rộng 6 sào (với trên 20.000 chậu lan các lọai) hiện đã được nghệ nhân Đoàn Văn Quỳnh sử dụng toàn bộ lọai giá thể trấu đốt theo phương pháp ém khí. Tiếng lành đồn xa, một số người trồng lan trên địa bàn thành phố Dalat tìm đến mua về sử dụng. Anh Võ Xuân Đệ - người trồng lan ở phường 4 - Tp.Đà Lạt là một trong số đó. Anh Đệ khẳng định, sử dụng giá thể trấu đốt ếm khi tiện hơn nhiều, thông thoáng hạn chế tình trạng nhớt lên phá hoa. Mình tính là 1 bao trấu đốt đi có 8 ngàn, nó hao đi 40 - 50% thì mình hơn rất nhiều lọai gia thể khác. 1 bao trấu đố còn 1 nửa và trồng được 3 chậu số 4…

Việc đưa vào sử dụng lọai giá thể được làm từ vỏ trấu đốt theo phương pháp ém khí có ý nghĩa rất lớn đối vời ngành SX - KD địa lan Đà Lạt: không chỉ giúp người trồng lan giảm chi phí đầu tư, khắc phục được tình trạng giá thể bị đọng nước trong những ngày mưa bão gây bệnh thối rễ… loại giá thể sạch, thoáng khí này còn góp phần hạn chế tình trạng khai thác nguồn giá thể tự nhiên đang ngày một cạn dần. Ưu điểm thì đã rõ, nhưng vấn đề ở đây là muốn áp dụng phương pháp đốt vỏ trấu ém khí, người trồng lan cần phải đầu tư không dưới 200 triệu đồng làm lò đốt; kỹ thuật đốt ém khí và làm lò đốt cũng phải được tìm hiểu cặn kẽ… Những vấn đề này cần phải có sự hỗ trợ và tuyên truyền của các ban - ngành chức năng, nếu cứ để tự người ND tự tìm hiểu và áp dụng, thì tốc độ ứng dụng sẽ rất lâu./.

Anh Vũ