"Vua hoa đào" đất phương Nam

Nguồn tin: Đất Việt, 09/02/2010
Ngày cập nhật: 10/2/2010

"Thiên hạ vẫn bảo đào Bắc không thể ra hoa ở đất phương Nam vào đúng dịp tết, nhưng tôi không nghĩ vậy. Mỗi dịp Tết đến, vườn đào mấy trăm gốc của tôi ra hoa không thua kém gì các vườn đào ở Nhật Tân, Hà Nội”.

“Vua đào” Trần Thuấn (Đồng Nai) nói “chắc như đinh đóng cột” khi dẫn tôi đi xem vườn đào của ông trong những ngày giáp Tết.

"Ăn đứt" đào Nhật Tân

23 tháng Chạp, tôi ghé nhà ông. Như mọi năm, vào những ngày giáp Tết, nhà ông lúc nào cũng dập dìu xe lớn, xe nhỏ đến mua đào về trưng ba ngày Tết. Thế nhưng, năm nay khoảng sân nhà ông vắng lặng. “Vua đào” Trần Thuấn vừa dẫn tôi ra vườn đào vừa phân bua: “Tết này, tôi không bán đào nữa. Tôi đang chuyển sang trồng đào bon - sai chứ không bán cành, bán gốc như mọi năm”.

Nhiều nhà vườn cho rằng, trồng đào ở đất phương Nam giống như “đánh bạc với trời”. Có năm đào nở sớm, năm nở muộn không đúng dịp Tết hoặc chỉ toàn đào mù (nụ thâm đen không nở hoa). Vừa nâng niu cành đào Thất Thốn đang ra hoa, “Vua đào” cười hề hề: “Tôi không “đánh bạc với trời”. Tôi trồng đào, kể cả đào Thất Thốn. Tất cả đều nở hoa theo ý muốn”.

Theo “Vua đào”, trong bốn loại đào (đào phai, đào Thất Thốn, đào bích (đào Nhật Tân), đào bạch) đào Thất Thốn là loại đào khó trồng và khó ra hoa nhất (kể cả nghệ nhân trồng đào ở xứ Bắc). “Đào Thất Thốn có hai loại: Hà Nội và Đà Lạt. Theo tôi, đào Thất Thốn Hà Nội đẹp hơn Đà Lạt. Đào Thất Thốn có dáng cây cổ quái, sần sùi và cho hoa rất đẹp, đặc biệt màu hoa thay đổi theo từng thời điểm từ trắng hồng sang hồng”, ông Thuấn cho biết. “Nghe nói ông là dân kỹ thuật, làm thế nào ông bén duyên với nghề trồng đào?”. “Năm 2001, tôi về thăm quê ở Hưng Yên. Mấy người bạn trong làng bảo sao không mang giống đào vào Nam trồng chứ mắc gì cứ dịp Tết lại ùn ùn chuyển đào vào Nam bán”. Thấy “có lý”, ông Thuấn bắt đầu nghe theo lời “mấy thằng bạn” trồng đào. Đợt ấy, ông Thuấn đem vào 70 cây đào con. “Tôi phá mảnh đất có 140 cây nhãn đang ra trái để dành đất trồng đào. Tôi mày mò trồng rồi ép ra hoa mà chẳng ai chỉ cả”, ông Thuấn thổ lộ.

Tết Nguyên Đán năm 2001, vườn của ông Thuấn đỏ rực một sắc đào. Nách lá cành nào cũng cho hoa to, đẹp và đậm sắc. “Ăn đứt đào Nhật Tân xứ Bắc”, ông Thuấn cười hãnh diện.

“Ăn cùng đào, ngủ cùng đào”

“Vua đào” lắc đầu nguầy nguậy khi nghe tôi hỏi đến “bí quyết” trồng đào trong Nam thành công cũng như việc ép đào ra hoa đẹp, đúng dịp Tết. “Không nói được đâu”, ông Thuấn phân trần. Để giữ “bí quyết”, ông không thuê mướn người phụ giúp chăm sóc vườn đào mấy trăm gốc. Một mình ông cứ cặm cụi hết ghép, bón phân, tưới cây, tuốt lá, tạo dáng, tạo hoa… “Tôi chỉ có thể nói muốn thành công với đào thì phải sống hết mình với nó, thở được hơi thở của nó, biết nó đang cần gì”, “Vua đào” tâm sự.

Lúc nào ông Thuấn cũng lận lưng cuốn nhật ký của vườn đào. Ông cho rằng đào là loài hoa đỏng đảnh và khó tính hơn mai, cần phải ghi chép hằng ngày để rút kinh nghiệm, biết nó đang cần gì. “Nhiều người cho rằng thời tiết nóng ấm trong Nam không thích hợp trồng đào. Tôi lại nghĩ khác, chính thời tiết nóng ấm mới tuyệt vời. Quang kỳ ánh sáng càng nhiều sắc hoa đào càng rực rỡ. Nếu cần “tạo đông” cho đào tôi cũng làm được”, “Vua đào” quả quyết.

“Vua đào” cho biết, đang cố gắng tạo giống đào để không phụ thuộc giống đào Nhật Tân ở miền Bắc cũng như tạo giống đào thích nghi với thổ nhưỡng, khí hậu miền Nam. “Giống rất quan trọng. Tôi biết nhiều nghệ nhân trong Nam trồng đào thất bại chỉ vì không tuyển chọn được giống đào tốt”, ông Thuấn nói. Trong vườn “Vua đào’ hiện có cây đào Thất Thốn Hà Nội đang ra hoa rất đẹp. Ba năm trước, ông xin cây đào này của một người bạn ở Dầu Giây. Ông đang cố nhân giống cây đào này.

“Đào Thất Thốn là loại đào quý hiếm. Đây là loại đào “tháng tết chơi hoa, tháng ba chơi trái”. Cần phải bảo tồn giống đào này”, ông nói. Theo ông Thuấn, hiện người chơi đào đang có xu hướng chơi bon - sai thay vì chơi cành hay gốc như trước đây. Ông Thuấn đang tạo dáng cho 200 gốc đào. “Đào bon - sai của tôi sắp tới khi đưa ra thị trường Tết phải đúng tiêu chuẩn không chê vào đâu được”, ông Thuấn khoe.

Ông Thuấn bảo vài năm nữa, mỗi khi Tết đến, miền Nam sẽ tràn ngập hoa đào. Sẽ không còn cảnh ùn ùn “mai ra Bắc, đào vào Nam” mỗi khi tết đến. Hỏi ai làm? Ông Thuấn cười khà khà: “Tôi làm chứ ai”.

Cửu Long