Bắt bài cây cảnh giả

Cành mai, hoa mai, nhưng gốc lại là một loại cây rừng; sung có quả nhưng không phải quả của cây sung đó... Công nghệ "đồ" cây cảnh ngày càng tinh vi khiến nhiều nghệ nhân chơi cảnh chuyên nghiệp cũng khó nhận ra những chiêu lừa đảo này.

Mẹo chỉ bán một cây

Dọc nhiều tuyến đường tại TP.HCM, cây cảnh dạo được bán khá nhiều, đặc biệt là trên đường Cộng Hoà, Trường Chinh, Xô Viết Nghệ Tĩnh... Trong số đó có không ít chủ nhân chỉ bán có một cây cảnh.

Bên lề đường Cộng Hoà - Q. Tân Bình, một chị đặt một chậu mai khá đẹp đằng sau yên chiếc xe đạp cũ. Thấy tôi tỏ ý băn khoăn vì chị chỉ bán có một cây, chị này giới thiệu: "Nhà chị không phải nhà vườn trồng mai, chẳng qua có mấy cây mai nên bán bớt một cây, Tết để một cây trong nhà là đẹp rồi".

Cây mai của chị có thế khá đẹp, gốc to, cành tán tròn đều, nụ sum suê, nhưng nhìn kỹ gốc là gốc sung. Tôi ngỏ ý muốn mua, chị thách giá 700.000 đồng. Tôi hạ giá 300.000 đồng để lấy cớ chuồn, nhưng chị vội vàng đồng ý: "Mai đẹp thế này, không có giá đó đâu em. Cây này em ra nhà vườn, người ta đòi cả mấy triệu. Nhưng nhà chị có một cây rồi nên đi bán thôi. Em ưng thì chị để lại cho em, coi như là cây của nhà trồng được".

Tôi bèn lấy cớ mang không đủ tiền, phải về nhà lấy. Chị hẹn: "Em không mua ngay, người khác mua mất. Ngày mai chị không ngồi ở đây nữa đâu mà tìm". Quả thật, hôm sau qua đoạn đường này, tôi không còn thấy bóng dáng chị.

Tuyến đường này cũng là nơi hội tụ của nhiều người bán sung dạo. Trên đường đi làm về, anh Tuấn (ngụ Q.2) thấy bán nhiều cây sung nhỏ có thế đẹp, quả sum suê bao kín thân cây nên ghé lại xem. Chủ nhân chỉ thách giá 500.000 đồng/cây, anh trả giá 300.000 đồng đã có thể sở hữu một cây sung đẹp nên không ngần ngại, anh rút hầu bao mua ngay.

"Về nhà vẫn chưa biết đồ thật hay đồ giả, lo tưới cho cây hàng ngày, nhưng tưới mấy cây cũng héo, quả đổi dần sang màu vàng rồi rụng. Lúc này mới té ngửa mình bị lừa. Tức muốn kiếm người bán đập cây sung vào mặt họ, nhưng từ hôm đó, trên tuyến đường này, tôi không gặp mấy người bán dạo đó nữa" - anh Tuấn bức xúc kể.

Chị Thuỷ (Q.3) - một nạn nhân mua phải hoa dởm vẫn còn ngỡ ngàng trước cú lừa của người phụ nữ bán hoa dạo. "Thực ra tui cũng nghĩ gốc mai to, thế đẹp vậy mà chỉ có mấy trăm ngàn thì cũng hơi phi lí. Nhưng mới nhìn, có nhận ra đâu, thấy rẻ nên mua ngay. Về nhà mấy ngày mới biết, cành mai, hoa mai, nhưng gốc thì không biết cây gì".

"Biết mình bị lừa, giận sôi lên nhưng làm gì được người ta. Coi như bài học kinh nghiệm, tiền nào của nấy cả" - chị đúc kết.

Bắt bài kẻ tinh vi

Một nghệ nhân lâu năm trong nghề trồng mai như ông Nguyễn Văn Thắng, chủ vườn mai Chín Thắng ở P. Hiệp Bình Phước - Thủ Đức cũng phải thở dài trước "tay nghề" phù phép của những người bán cây cảnh dạo.

"Sung làm giả còn dễ nhận ra, nhưng mai làm giả thì rất khó phát hiện. Chỉ cần lên rừng, kiếm những gốc cây có thế đẹp, da nhẵn như gốc mai là có thể làm giả được". Tuy nhiên, ông Thắng cũng cho biết, người mua có thể nhận ra mai thật hay là giả qua chính những gốc cây này.

Thông thường, những gốc mai to như cây mai của chị bán dạo, một nghệ nhân trồng mai chuyên nghiệp như ông Thắng cũng phải mất cả 5 - 6 năm trời mới chăm sóc được vậy. Với mỗi gốc mai thế này, ông Thắng bán ra từ 4 - 6 triệu đồng. "Không thể có chuyện một cây mai có thế đẹp, gốc lớn như vậy mà lại bán với giá mấy trăm ngàn" - ông Thắng khẳng định.

Hơn nữa, những gốc mai lớn, nhiều tuổi thì cành mai bao giờ cũng lớn tương đương. Cho dù có được cắt tỉa cẩn thận thì vẫn còn những chui, nút nhô ra khỏi thân cây. Đằng này cành hoa mảnh khảnh được cắm vào những gốc cây to bự thì không bao giờ có chuyện đó.

Tinh vi hơn, có người bán dạo còn cắt ngang thân cây mai cắm vào chậu đất cứng để giả làm mai thế. Những cây mai này không có rễ nên sau khi cắt, nếu không được bán ngay, chỉ khoảng 2 - 3 ngày sau sẽ bị héo rồi chết. Đó cũng chính là lí do mà những người bán mai dạo thường bán chỉ một cây, sau khi bán xong sẽ "chuồn thẳng", không quay lại những tuyến đường đã bán nữa.

Ông Thắng bức xúc: "Mấy người bán dạo làm ảnh hưởng đến uy tín người trồng mai tụi tui. Có lần tui đem mai đi bán, khách hàng cứ túm ngọn cây mai lắc qua lắc lại. Tui hỏi sao thì người ta bảo sợ bị lừa mua phải mai không có gốc nên phải túm ngọn lay thử".

Ông Thắng chia sẻ, thực ra không cần túm ngọn lay thử vẫn có thể phát hiện được mai thật hay mai giả. Cây mai thật (cây có rễ) thì bao giờ cũng có một phần rễ mọc lộ thiên trên mặt đất xung quanh gốc cây. Nếu không thấy rễ, người mua có thể dùng tay hoặc vật gì có thể xới một phần đất gần gốc cây lên xem. Nếu đúng là mai thật thì sẽ có rễ mọc lan ra xung quanh. Nếu không thấy có rễ thì người mua nên "xem xét lại".

Lê Dung

Các tin khác:

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: