Nghe chim hót ở biển

Nguồn tin: BRVT, 07/03/2008
Ngày cập nhật: 12/3/2008

Một ngày nghỉ cuối tuần bên tách cà phê trong một khuôn viên xanh, lắng nghe bản hoà tấu rộn ràng của muôn loài chim hót khiến lòng người trở nên thư thái, ung dung lạ thường. Chích choè lửa, chích choè than, chích choè đất, vành khuyên, chào mào, chim cu gáy... mỗi loài một vẻ, mỗi giọng hót rất riêng nhưng tất cả đều có sức cuốn hút đến lạ kỳ bí ẩn. Người chơi chim say mê chúng bởi chúng thật gần gũi thân quen song mỗi loài chim lại mang đến cho ta sự sảng khoái và một nguồn cảm hứng vô tận.

Mỗi sáng, cứ khoảng 6 giờ, ông chủ quán cà phê ở số 1, Ba Cu (TP. Vũng Tàu) ngay sát bên biển Bãi Trước, lại kê bàn ghế, chuẩn bị cà phê, trà nóng, sẵn sàng đón các nghệ nhân chơi chim đến nghe và “luyện” chim. Phía trước sân là giàn sắt dùng để khách treo lồng chim và ngồi ngắm chim hót. Khoảng 8 giờ, khoảng sân nhỏ của quán cà phê đã chật kín người. Dưới tán lá hoa sứ, tràm bông vàng, gần 20 lồng chim với những “danh ca” như: họa mi, chích chòe, sơn ca... líu lo chào đón khách. Những người uống cà phê ở quán cũng đủ thành phần, nhiều người trong số ấy không quên xách theo lồng chim được trùm vải kỹ lưỡng. Anh Trần Ngọc Đạt (23, đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường 3, TP Vũng Tàu) vừa chỉ cho tôi xem con chim của mình, anh vừa tâm sự: “Tôi chơi chim đã chục năm nay. Lúc đầu, tôi chơi chích choè lửa, họa mi, chìa vôi, rồi tới chim nhồng, sáo nâu… Nhưng hai năm nay, theo xu hướng chung của những người chơi chim, tôi chuyển sang chơi con vành khuyên vì loại này dễ chăm sóc, tiếng hót của nó vừa đủ để người ta thưởng thức trong không gian chật hẹp ở đô thị mà không làm ảnh hưởng đến những nhà kế bên”. Khi hỏi vì sao anh chọn nơi đây để khoe chim, anh Đạt nói: “Tôi cũng như những người khác đến uống cà phê chủ yếu để thưởng thức tiếng chim hót líu lo vào buổi sáng, tạo tâm trạng thoải mái cho một ngày làm việc. Đây cũng là dịp cho chim vàng khuyên thi thố tài năng, tiện thì trao đổi thêm kinh nghiệm nuôi, nghe thông tin về các loại chim mới...".

Còn ông Phan Quốc Văn (158, Yên Bái, TP Vũng Tàu), người có thâm niên trong việc lựa chọn giống chim và nuôi chim, cho biết: “Buổi sáng ngồi uống cà phê nghe cô họa mi hoặc chú chích chòe cất cao tiếng hót thì còn gì thú bằng! Hơn nữa, tôi cũng như anh em ở đây, đến quán cà phê này cũng chỉ với mục đích thưởng thức màn vũ ca của những chú chim mà người chơi chăm sóc và yêu quý như con trẻ “.

Tới thăm nhà anh Vũ Hải Hoà (217/15A, Nguyễn Hữu Cảnh, TP. Vũng Tàu) mới biết anh là người say mê và sưu tập nhiều loại chim. Khuôn viên không rộng lắm nhưng cũng đủ cho anh nuôi 7 loài chim như chích choè lửa,chích choè than, chào mào, khuyên, cu gáy, hút mật, sơn ca… Từ sáng sớm, khi những tia ban mai mới ló dạng, anh Hoà đã dậy vệ sinh chuồng và tỉ mỉ chuẩn bị từng hạt cám đã được tẩm chất sấy khô cho chim ăn. Trưa về lại soạn sửa cho chúng ăn, uống, tắm nắng, tắm nước. Chu đáo, cẩn thận từng tí một, anh chăm chút chúng như chăm những đứa trẻ con. Chỉ cho chúng tôi chú vành khuyên với thân hình bé xíu màu vàng lanh chanh, nghịch ngợm, anh Hoà nói: “Loài chim này còn được gọi là chim Salon vì lồng chim vành khuyên thường được để trên bàn khách. Chúng có giọng hót khi thì líu lo khi lại rả rích thì thầm và nũng nịu như đứa trẻ con. Còn đây là chú họa mi có giọng hót kiêu kỳ lảnh lót, giọng ngân xa như những giai điệu rộn ràng. Thú vị hơn nữa là giọng hót và vóc dáng rất đẹp của chim chích choè. Thanh thoát, nhẹ nhàng, những chú chích choè thường vừa hót vừa dang cánh xoay và đánh đuôi. Với cái đuôi dài gần gấp đôi thân hình và màu sắc đối lập bởi những mảng màu sáng tối, chích choè lửa lại có giọng hót tha thiết như gió thoảng , sương rơi mà ai nghe cũng hài lòng khoan khoái… Những người chơi chim sành điệu thường bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc thuần dưỡng và huấn luyện chim để chim có giọng hót hay, đặc sắc. Bù lại, họ tìm được những phút giây thư giãn tuyệt vời khi thưởng thức tiếng hót của loài chim.

Nhiều nghệ nhân phân tích: Giọng hót của các loài chim như những bản nhạc tuyệt vời bất tận. Sơn ca, vị chúa của loài chim với giọng hót đặc biệt, khi sâu lắng, trầm bổng thiết tha, khi lảnh lót vút cao như suối reo nước chảy, có khi lại rỉ rả nhẹ nhàng như lời tự sự. chúng được ví như cây Violon trong một dàn nhạc. Còn hoạ mi với dáng vẻ đầy hiên ngang thách thức, tiếng hót kiêu kỳ truyền cảm vang xa giữ vai trò như tiếng kèn Compac. Chích choè than lại là cây Solit. Và bè trầm là tiếng gù đáng yêu của loài cu gáy.

Nuôi và chơi chim còn là một cách để người nuôi chim rèn luyện ý thức, nhân cách, lòng nhẫn nại và khơi dậy tình yêu thiên nhiên, cuộc sống. Để luyện được một con chim thành đẳng cấp, các nghệ nhân phải rất công phu. Thông thường trong năm, mùa chim hót sung sức nhất là từ sau Tết âm lịch đến đầu tháng 5, sau đó, bước vào mùa mưa thì chim bắt đầu rớt lông (thay lông) - giai đoạn này “sắc” không chuẩn mà “thanh” cũng kém phong độ.

Nghệ nhân Nguyễn Hoàng Vũ (74, Hoàng Văn Thụ, TP. Vũng Tàu) cho biết: “Nuôi chim rất kỳ công, từ việc cho ăn, chăm sóc, chữa bệnh, rồi dạy chim hót đều cần phải có kinh nghiệm và nhất là phải biết kiên nhẫn. Đặc biệt, chim thường bị bệnh nên chúng phải được phải chăm sóc kỹ lưỡng, có như vậy tiếng hót của nó mới hay. Cứ ba ngày tôi tắm cho chim một lần. Trong nước tắm cho một chút muối để diệt bọ, tiệt trùng làm vệ sinh da cho chim. Về thức ăn của chim, thực ra chim dễ ăn lắm có thể ăn các loại cám Ba Vì tổng hợp (loại dành cho chim) hoặc ăn côn trùng nhưng nuôi chim kiểng thì đặc biệt kỹ vì nếu không cẩn thận chim dễ bị bệnh và chết. Do đó, nhiều năm qua tôi vẫn thường xuyên tự làm cám cho chim ăn. Cứ 50 gam bột mì, trộn đều với 50 gam đậu xanh, 5 lòng đỏ trứng gà, 1 chút đường, chất sinh tố, vitamin B1 và sữa ong chúa rồi sấy khô cho chim ăn dần. Mặc dù phải mất cả tiếng đồng hồ làm mới xong một mẻ cho chim ăn trong chừng 4 đến 5 ngày, nhưng chất lượng cám bảo đảm hơn. Tối đến, phải phủ áo lồng để ánh sáng và các vật khác không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của chim”.

Nuôi chim công phu, chọn lồng chim cũng phải chăm chút sao cho phù hợp với đặc điểm của từng loại chim. Theo anh Bùi Minh Trí (104 A6, khu 5 tầng đường Nguyễn Thái Học, TP. Vũng Tàu) thì khẳng định: Lồng chim mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nó là yếu tố quan trọng làm tôn thêm vẻ đẹp, hấp dẫn của con chim trong lồng. Lồng chim được làm bằng nhiều loại như gỗ, sắt, xương… nhưng phổ biến nhất hiện nay là lồng gỗ. Nhiều chiếc lồng được thiết kế công phu, trạm trổ hoa văn rất tinh vi, trông thật đẹp mắt. Những người chơi chim thường say mê sưu tầm và truyền nhau những chiếc lồng quý. Tất cả đều bình đẳng trong sự đam mê tìm thú vui từ những chú chim - một thú vui lành mạnh, tao nhã, giúp tâm hồn thanh thản sau thời gian làm việc căng thẳng.

Gia Khánh