Quảng Nam: Xác xơ làng quất

Mấy năm trở lại đây, những tháng giáp tết, làng quất ở Hội An lại đối diện với cảnh khốn đốn vì quất mất mùa. Năm 2006, quất chết hàng loạt do bão. Năm nay, quất lại mất mùa do lũ triền miên và dịch bệnh hoành hành.

Đìu hiu làng quất

Những ngày cuối năm, khi ngày tết cổ truyền của dân tộc đã cận kề, chúng tôi về lại thị xã Hội An, nơi trồng quất lớn nhất miền Trung. Dọc tuyến đường bê-tông về các xã, phường Thanh Hà, Cẩm Hà, Cẩm Phô, Tân An... tràn ngập một màu xanh của quất – màu báo hiệu của một mùa thất thu. Lá xanh mướt là vậy nhưng người làm nghề quất kiểng thì héo hon bởi những chậu quất tạo thế “bạc triệu” giờ trở thành những chậu quất “lưu ban” (để lại năm sau) vì không có trái.

Bà Bùi Thị Lê (khối 2, phường Thanh Hà, Hội An) đang lúi húi tỉa những cành quất tạo thế, than: “Đầu năm 2007, gia đình tôi vay mượn 30 triệu đồng để đầu tư trồng 500 chậu quất. Nào tiền mua giống, đúc chậu, phân bón, công chăm sóc…, nhưng đã bị lũ cuốn mất hơn 300 chậu. Chưa hết, sau mấy ngày ngâm trong nước lũ, quất chết hàng loạt.

Những cây còn sống cũng bị suy kiệt, chẳng tài nào ra trái cho kịp tết. Nợ nần thấy ngay trước mắt rồi đó”. Cùng cảnh ngộ với gia đình bà Lê, hàng trăm hộ trồng quất tại Hội An cũng xác xơ sau lũ. Để thu hồi ít vốn, người dân nơi đây cắt tỉa cành quất để đến sang năm tiếp tục trồng lại. Có hộ vì không có tiền trả nợ, đành chọn phương án bán quất lưu ban này...

Theo thống kê của UBND phường Thanh Hà, toàn phường có gần 500 hộ dân trồng quất nhưng có đến 250 hộ với hơn 27.000 chậu quất bị hư hại và gần 100.000 cây quất “lưu ban”.

Sau lũ là dịch bệnh

Sau những cơn lũ triền miên, thấy quất vẫn còn sống, nhiều hộ trồng quất mừng hết lớn. Thế nhưng chưa kịp vui, họ lại đối diện với virus Triteza gây bệnh, quất đến lúc ra hoa, kết quả thì lá ngả sang màu vàng úa. Hoa rụng, quả non chưa kịp lớn đã úa vàng rụng đầy gốc. Theo kinh nghiệm của người trồng quất, đó là bệnh Triteza, một loại virus làm rụng quất non đến nay chưa có thuốc trị.

Ông Nguyễn Thanh Sang, ở khối 2, phường Thanh Hà có gần 250 chậu quất đang ra trái, ông dành hết thời gian để chăm sóc. Quất mới đậu trái đã rụng vàng gốc trở thành nỗi ám ảnh của người dân. Ông Sang cho biết: “Sau lũ, có đến 250 chậu quất trong tổng số 500 chậu quất đang ra trái của gia đình tôi bị nhiễm virus Triteza. Giờ chỉ cố gắng chăm sóc chứ biết sao, những chậu còn lại mà “dính bệnh” nữa tôi chỉ có nước cầm sổ đỏ cho ngân hàng mới trả hết nợ.

Năm ngoái, hàng trăm chậu quất của tôi bị bão quật ngã, năm nay tôi cố đầu tư lớn để bù lỗ, ai ngờ…”. Gần đó, gia đình các ông Phan Thanh Vinh, ông Nguyễn Văn Xê và nhiều hộ khác cũng sắp ôm nợ vì quất bị nhiễm Triteza. Bệnh này đã xuất hiện trên cây quất ở Hội An mấy năm nay, nhưng đến giờ vẫn chưa có cách điều trị.

Cùng cảnh ngộ với người dân trồng quất cảnh, hàng trăm cây quất lấy quả của bà Nguyễn Thị Cây, ở thôn Bộ Ốc Thượng, xã Cẩm Hà cũng bị rụng hết quả. Bà Cây cho biết, những năm trước, cứ đến cận tết thì quất cho trái trĩu quả. Thế nhưng năm nay, lũ đi qua, hàng trăm cây bị chết đứng, những cây còn sống cũng chẳng buồn ra trái. “Bao năm sống nhờ quất bây giờ quất chẳng ra trái. Ngày hết, tết đến mà nhà nào cũng buồn hiu”, bà Cây thở dài.

Đã nhiều năm qua, cây quất Hội An đã trở thành một thương hiệu mạnh và tìm được chỗ đứng vững chắc trên thị trường miền Trung và cả nước. Và từ nghề trồng quất, nhiều hộ nông dân ở Hội An thoát nghèo. Mọi năm đến thời điểm này, thương lái khắp nơi đổ về đặt cọc mua quất, nhưng năm nay, thay vào không khí nhộn nhịp là cảnh làng quất xơ xác, đìu hiu.

Ông Võ Như Tùng, chuyên viên nông nghiệp Phòng Kinh tế thị xã Hội An cho biết: Toàn Hội An có 8 xã, phường trồng quất với gần 140.000 chậu quất, trong đó xã Cẩm Hà là nơi có số lượng nhiều nhất. Chỉ tính riêng 2 xã Cẩm Hà và Thanh Hà, con số thiệt hại đã lên đến 3 tỷ đồng. Giá cây quất giống đã tăng từ 30.000đ lên 40.000đ – 50.000đ/cây. Năm ngoái, bão lớn gây thiệt hại nặng nề, năm nay lại thêm lũ lớn liên tiếp, “bão giá” hoành hành khiến người trồng quất ở Hội An càng lao đao.

NGUYÊN KHÔI

Các tin khác:

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: