Vĩnh Long: Mai “ăn tết sớm”, làng hoa khốn đốn

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 19/11/2011
Ngày cập nhật: 21/11/2011

Triều cường dâng cao kết hợp với gió đông đã tạo điều kiện cho mai vàng “bung cánh”. Mai “ăn tết sớm” khiến nhiều nhà vườn và giới kinh doanh mai ở Vĩnh Long như… ngồi trên đống lửa.

Mai “ăn tết sớm”, người trồng hoa tranh thủ lặt bông, tỉa đọt mà lòng héo hon.

Điêu đứng vì mai... “ăn tết sớm”

Còn hơn 2 tháng nữa mới tới Tết Nguyên Đán nhưng vợ chồng anh Bùi Hoàng Long (ấp Phước Định 2, Bình Hòa Phước - Long Hồ - Vĩnh Long) cũng như nhiều nhà vườn khác đang “đứng ngồi không yên” khi những chậu mai cứ đua nhau trổ bông rực vườn. Khi chúng tôi đến, anh chị đang lui cui lặt bỏ bông mai. Hỏi ra mới biết, thời tiết thất thường, nước lũ dâng cao cộng với gió đông làm cho nên nỗi. Trong lúc bộ rễ đang phát triển để dưỡng lá thì lá bị khựng lại buộc rễ tập trung dưỡng nụ nên nụ phải “bung cánh nở rộ”. Kinh tế khó khăn, ngoài trồng 70 gốc mai kiểng, vợ chồng anh Long tranh thủ buôn bán để có thêm thu nhập lo cho con ăn học và trang trải chi phí gia đình. Do không có thời gian chăm sóc mai chu đáo, nên khi thời tiết thay đổi, vợ chồng anh “trở tay không kịp”, thiệt hại gần 70%.

Chỉ vì chút lơ là mà vườn mai đã “biểu tình” và đua nhau… “ăn tết sớm”. Giờ phải tranh thủ lặt bông, tỉa đọt, bón phân, tưới nước để dưỡng lại các nụ nhỏ và đâm thêm chồi mới nhằm giảm thiểu thiệt hại, nhưng khả năng để hoa nở rộ đúng vào dịp tết âl là rất khó. Mọi năm, nhờ bán mai, có tiền mua dưa hấu, bánh mứt tết, thì năm nay... “kể như thua” vì nhiều cây nở đến 50% thì sẽ khó đạt chuẩn bán tết.

Cùng cảnh ngộ với anh Long, anh Trần Văn Chính cũng mướt mồ hôi vì lặt bông không kịp. Gần 400 gốc mai được anh nâng niu, chăm sóc cả năm trời, giờ mỗi sáng thức dậy thấy mai vàng sân vườn mà… “đứt cả ruột gan”. Anh than thở: Lảy bông từ sớm tới giờ vẫn chưa xong, giữa trưa nắng gắt cũng phải tranh thủ. Biết rằng làm vậy là “thử vận”, là “vớt vát”, nhưng cũng phải ráng. Chỉ mong sau đó, cây sẽ phát triển trở lại và ra hoa kịp tết. Tuy nhiên, nếu thời tiết còn thất thường thì sẽ còn nhiều vườn mai tiếp tục rụng cánh trên đường đón xuân.

Theo ông Tiêu Hùng Minh - Phó Ban đại diện thường trực Làng mai vàng Phước Định: Năm nay, có khoảng 50% mai trong làng nở sớm. Nhiều hộ tranh thủ lặt bông, tỉa đọt với hy vọng giúp mai “ăn tết đúng ngày”. Hầu hết những hộ bị ảnh hưởng do mai nở sớm là những hộ mới trồng, chưa có nhiều kinh nghiệm, cũng có những hộ trồng lâu năm nhưng chưa tận tụy với nghề và không theo dõi, chăm sóc mai thường xuyên. Mỗi chậu mai có giá từ vài trăm ngàn đến vài trăm triệu đồng nên số tiền tổn thất là không nhỏ.

Giá mai sẽ tăng cao?!

Ngoài thất thu do mai vàng nở sớm, giới “chơi mai” còn lo âu may mắn không đến với gia đình trong năm mới vì nhiều người tin rằng: “Mai nở đúng vào dịp tết mới mang lại may mắn suốt cả năm”.

Mai vàng ở Bình Hòa Phước “biểu tình” đòi… “ăn tết sớm”.

Dịch bệnh chổi rồng trên nhãn, trái cây rớt giá, mục tiêu của địa phương là sẽ chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Trong đó, mai vàng là một trong những loại cây có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, kỹ thuật trồng mai của các nhà vườn hiện nay chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, người trồng mai và cây mai phụ thuộc nhiều vào… ông trời. Tuy mai là loại cây ưa ẩm nhưng khả năng chịu ngập úng rất kém. Thông thường mai sẽ vàng lá và rụng nếu ngập úng kéo dài. Sau các đợt ngập úng nếu gặp thời tiết nắng ấm, mai rất dễ trổ bông.

Ông Minh cho biết, để giữ mai được xanh tốt và không nở sớm theo đúng bài bản thì rất hiếm người phổ biến. Một trong những cách bảo vệ vườn mai của ông là: không rải nhiều phân và không bón đạm vào tháng 8 âl. Đến thời điểm tháng 9 âl không nên để mai khô quá vì khi gặp mưa lớn và nước lũ dâng cao sẽ gây sốc, cộng với gió đông sẽ làm mai nở sớm.

Hiện, làng mai có 260 hộ trồng mai kiểng các loại, tập trung ở 2 ấp Phước Định 1 và Phước Định 2. Mỗi tết, cung ứng cho thị trường 4.000 - 5.000 cây mai lớn nhỏ. Tùy theo bộ rễ, thân cây, chiều cao, độ cân xứng giữa thân nhánh, hình dáng và tuổi đời, hoa nở đẹp, đều, đúng dịp tết… mà có thể xác định được giá trị của cây. Trước tình trạng mai vàng nở sớm, giới kinh doanh dự đoán giá mai vàng năm nay sẽ tăng cao do lượng cung bán ra thị trường giảm nhiều. Ông Minh cũng nhận định: “50% lượng mai còn lại của làng nếu giữ lại được, không cho nở sớm có thể sẽ trúng giá”.

Với truyền thống 60 năm trồng mai vàng ở Phước Định, UBND tỉnh Vĩnh Long đã công nhận là làng nghề vào tháng 6/2009. Mai ở đây là mai nguyên thủy (hay còn gọi là: mai y) có nguồn gốc trong thiên nhiên, hoa vàng 5 cánh, hương thơm thoảng nhẹ. Ngoài dáng thế tự nhiên còn có mai kiểng, mai cổ kiểu chiết chi nhị diện, tứ diện… Có cây đã tồn tại qua hàng trăm năm, nhiều cành nhánh xếp thành tầng nấc, bộ rễ phát triển xoăn tít trở thành sản phẩm hết sức độc đáo có giá trị hàng trăm triệu đồng/cây.

XUÂN TƯƠI