Vui buồn cùng mai Tết

Năm nào cũng vậy, tầm tháng chạp là người trồng mai Hàm Hiệp bắt đầu tất bật. Vô nước, lặt lá, uốn cành rồi cho vào chậu… với kỹ thuật riêng của người trồng mai không ai giống ai. Có điều chung là làm sao mai nở vào đúng chiều 30 tết để sáng đầu năm, cây mai sẽ vàng rực, biểu thị những điều suôn sẻ, may mắn cho năm mới. Năm nay, làng mai Hàm Hiệp có vẻ lắng hơn mọi năm. Bão số 9 đã làm hơn 50% số mai nở sớm.

Chúng tôi trở lại vườn mai nhà anh Nguyễn Thanh Phú ở thôn Phú Điền những ngày đầu tháng chạp, đúng vào dịp anh Phú bắt đầu chuẩn bị những công đoạn cho vườn mai tết của mình. Năm trước, mai Hàm Hiệp cũng mất mùa vì những đợt áp thấp nhiệt đới, những cơn mưa muộn cuối năm. Tuy nhiên, vườn mai nhà anh Phú lại giữ được nhờ anh đã chủ động dùng bạt che chắn, ngăn không cho mai tiếp xúc với mưa, với sương mù, nên vườn mai đã không bị nở sớm như nhiều vườn khác. Năm trước, vườn mai gần 1 sào của anh cho thu nhập hàng chục triệu đồng. Còn năm nay, gương mặt của anh trở nên đắn đo, chẳng có chút tự tin khi nói về mai tết. Anh Phú chỉ đống bạt hơn 300 m vợ chồng chuẩn bị để che mai như mọi năm đang nằm ở góc nhà mà buồn. Gió cấp 8 cấp 9 như thế làm sao mà che nổi, tôi chỉ còn biết bảo vệ vườn mai hơn 200 gốc của mình bằng cách đóng cọc chằng dây, dùng rơm và bao nilong che chắn bớt dưới gốc để rễ không tiếp xúc với nước. Thế nhưng chỉ được một phần rất nhỏ có tác dụng. Sau bão, vườn mai nhà tôi nở vàng rực. Có cả một số gốc chết do rễ bị ngập úng vì đất hà li, nước không rút được. Dạo sang những vườn mai hàng xóm cũng cảnh tương tự. Năm nay, rằm tháng 10 ở Hàm Hiệp vàng rực mai nở sớm, cứ như tết. Dù vậy, tháng chạp vẫn là thời điểm rộn ràng nhất của làng mai. Những gốc mai ăn tết sớm vẫn còn khả năng cho hoa khoảng 40-50% vào ngày tết, anh Phú cho biết: 200 gốc mai nhà anh giờ còn 100 cây có khả năng cho hoa, nhưng số bán được chắc chỉ 40-50 gốc. Mai cũng có duyên nữa chứ không phải cứ cây nào đẹp, hoa nở dày là bán được mà tùy vào cái nhìn của người chơi. Bởi vậy dù rất nhiều cây mai nở sớm, người trồng vẫn bỏ công chăm sóc. Người ta bảo cây mai đẹp là không cần hoa nở dày mà phải đều, dáng đẹp, cành lá hài hòa, bắt mắt.

Ngược Phú Điền, chúng tôi về Xuân Điền, vùng mai nổi tiếng của Hàm Hiệp mà người Phan Thiết hay gọi là làng mai Đại Lộc. Mai Đại Lộc cũng nở sớm hơn 50% vì bão số 9. Vườn mai nhà ông Ba Hố vẫn còn nguyên, chưa xuống lá vì ông bảo thời điểm đẹp nhất làm công việc này là 14-15 tháng chạp. Ông Ba Hố cho biết mình chơi mai phải hơn 50 năm nay. Chuyện được mùa, mất mùa với cây mai là thường xuyên bởi loại cây chịu nắng này coi vậy khó chăm sóc lắm. Cũng là người có duyên, có “tay” chứ không phải ai trồng mai cũng đẹp. Thực ra, để trồng một sào mai khoảng 200 cây, người ta phải phá đi mảnh vườn khoảng 80-90 trụ thanh long mà thu nhập của 2 thứ này ngang nhau, nhưng thanh long ai làm cũng được. Tết không có thu nhập từ mai, chi tiêu có thể chật hẹp đôi chút, nhưng nhất định phải có một vài cây mai “ruột” để chơi trong gia đình, đó mới là điều quan trọng. Mai Hàm Hiệp mất mùa, nhưng cũng không đoán được thị trường mai tết năm nay, bởi bây giờ ngoài mai địa phương thì các vùng mai của thành phố Hồ Chí Minh, Phú Yên, Ninh Thuận… năm nào cũng tham gia chợ hoa kiểng Phan Thiết.

Ông Ba Hố trăn trở: Giữa thời buổi công nghệ, cây mai có thể được ghép, được chiết, được lai tạo, được cho nở theo ý muốn của con người. Những người trồng mai như ông dù có kinh nghiệm nhưng lại không theo kịp công nghệ nên trở thành lạc hậu. Dù vậy, người chơi mai Phan Thiết, dù đi đâu vẫn nhớ đau đáu làng mai Hàm Hiệp, vẫn thương, vẫn quý cây mai quê mình. Vào thời điểm này, làng mai Hàm Hiệp đã bắt đầu đón khách chơi mai đến tham quan, lựa chọn, đặt mua, chuẩn bị cho tết đủ mai vàng, bánh chưng xanh, câu đối đỏ.

MINH HẰNG

Các tin khác:

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: