Doanh nhân hoá nông dân: Từ đồng ruộng ra thương trường

Ngày nay, những quốc gia có nền nông nghiệp phát triển hầu như không còn nông dân, mà được thay bằng “doanh nhân nông nghiệp”.

Đó là những nông dân có kiến thức quản trị, biết đưa cách nghĩ, cách làm, cách quản lý, cách kinh doanh của doanh nhân vào đồng ruộng, vườn cây, ao cá của mình, bắt đất đẻ ra tiền. Làm gì để giúp hàng chục triệu nông dân ĐBSCL trở thành doanh nhân, làm gì để doanh nhân hoá nông dân – đó là một trong những câu hỏi lớn đang đặt ra khi hiện đại hoá ngành sản xuất lúa gạo, trái cây, thủy sản trên vùng châu thổ này.

Trong lĩnh vực sản xuất lúa gạo, nông dân ĐBSCL là tác giả chính của “công trình” đưa VN từ một quốc gia chưa đảm bảo an ninh lương thực trở thành á quân xuất khẩu gạo trên thế giới, chiếm hơn 20% lượng gạo toàn cầu. Chỉ sau 2 thập niên, sản lượng lúa ĐBSCL đã được nhân lên gấp đôi, từ 9,48 triệu năm 1990 lên 21 triệu tấn năm 2010; kim ngạch xuất khẩu gạo luôn chiếm khoảng 90% cả nước. Nhưng, theo Bộ NNPTNT, chỉ có 25% nông dân tiếp cận được thông tin thị trường, 90% sản phẩm nông nghiệp được bán ở dạng thô và 60% bị bán với giá thấp.

Trong lĩnh vực sản xuất trái cây, đất Chín Rồng là vùng nguyên liệu lớn nhất nước, với hơn 300.000 ha, chiếm 38% diện tích, nhưng cung cấp tới 70% sản lượng. Còn nhiều tồn tại trong sản xuất và tiêu thụ trái cây: Chưa có qui hoạch cấp vùng và quốc gia; giống và quản lý giống còn nhiều bất cập; thách thức về lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm; sự liên kết “4 nhà” chưa đáp ứng tốt yêu cầu một ngành hàng chủ lực của vùng.

ĐBSCL còn là vùng nuôi trồng thủy sản lớn nhất nước, chiếm 70% diện tích, 58% sản lượng; riêng con tôm chiếm 80% sản lượng và đóng góp hơn 60% kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước. Việc phát triển ngành nuôi tự phát “quá nóng”, thiếu đồng bộ; đầu tư cho phát triển chưa tương xứng; cơ sở hạ tầng yếu kém đang là thách thức đặt ra.

Lúa gạo, trái cây, thủy sản đồng bằng tuy đã làm nên kỳ tích, nhưng vẫn mang sức ì “4 không” (không đúng chất, không đủ lượng, không đúng thời điểm và không đạt giá cao); nông dân cần được giải phóng bằng kiến thức của nhà kinh doanh. Họ phải được đào tạo nghề nông nghiệp, tập trung vào việc nâng cao giá trị sản xuất các ngành hàng chủ lực của vùng; đào tạo nghề phi nông nghiệp để tác động tích cực trở lại cho nông nghiệp, nông thôn. Đó là cách thức giúp nông dân không chỉ đứng vững trên đồng ruộng mà còn có thể làm giàu từ nông nghiệp, nông thôn.

Quá trình doanh nhân hóa nông dân phải diễn ra trong không gian nông thôn đồng bằng với những đặc thù riêng. Đòi hỏi khắc nghiệt của thương trường buộc những người nông dân này chuyển đổi từ tư duy “làm ra nhiều nông sản” sang tư duy “làm ra nhiều giá trị từ nông sản”. Những người từng làm ra “chém cơm đầy” để chống đói hôm qua, nay phải biết làm ra “chén cơm ngon” để bán được giá. Thương trường là cạnh tranh, muốn cạnh tranh phải có nguồn lực và kiến thức, không chỉ kiến thức về canh tác, nuôi trồng mà còn kiến thức quản lý đồng vốn, quản trị doanh nghiệp.

Từ đồng ruộng đến thương trường, con đường dành cho nông dân ĐBSCL đang mở ra phía trước!

Trần Hiệp Thùy

Các tinkhác

Các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156