Những chiêu lừa của người bán yến

Nguồn tin: Thanh Niên, 22/03/2010
Ngày cập nhật: 23/3/2010

Vì quý hiếm và giá trị cao nên tổ yến luôn là mặt hàng thường xuyên bị làm giả với mức độ càng ngày càng tinh vi.

Cuộc sống ngày càng được nâng cao nên các món ăn được làm từ tổ chim yến (yến sào) cũng trở nên phổ biến hơn trong nhiều gia đình. Thông thường, phần lớn người tiêu dùng mua yến sào đều không có sự mặc cả. Người bán nói giá bao nhiêu là người mua mua bấy nhiêu. Vì vậy, do hám lợi, một số đơn vị kinh doanh không chân chính đã lợi dụng lòng tin của người tiêu dùng để bán yến sào giả. Theo ông Lê Danh Hoàng, Giám đốc Trung tâm yến sào Hoàng Yến Eka, hiện rất khó có thể thống kê một cách chính xác trên thị trường có bao nhiêu phần trăm tổ yến được bày bán là giả vì số lượng hàng trôi nổi tại các cửa hàng, chợ… rất nhiều. Tuy nhiên, nhìn chung có 4 “chiêu” làm giả được áp dụng thường xuyên:

- Yến trắng đem nhuộm thành yến huyết. Tổ yến huyết giả thường có màu sắc đỏ rất đều, khác với yến huyết thật thường chuyển sắc từ đỏ đậm ở gốc tổ sang đỏ nhạt ở rìa tổ. Vì yến huyết đắt tiền nên cách làm giả này mang lại lợi nhuận rất cao cho người bán.

- Yến độn. Có hai cách để độn. Cách một là dùng những tổ yến vỡ, hoặc mỏng rồi vá, độn vào bằng tinh bột. Cách hai là dùng đường sọt (một dạng đường hóa học) độn vào yến tinh chế để tăng thêm trọng lượng. Màu của yến trộn đường sọt sẫm hơn loại yến thường và khi lấy một sợi nhấm thử có vị ngọt khác thường.

- Yến làm bằng tinh bột: nhìn giống như bún tàu, người có kinh nghiệm ăn yến có thể nhận ra. Loại này khi ngâm trong nước hoặc chưng cách thủy sẽ không có mùi thơm và không có mùi tanh tương tự như lòng trắng trứng gà của tổ yến. Có thể nói đây là cách làm yến giả vụng nhất.

- Phun sương để tăng trọng lượng. Khách hàng có thể phân biệt yến có ngậm nước và yến không ngậm nước rất đơn giản. Khi uốn cong tổ yến thấy độ đàn hồi cao thì đó là yến ngậm nước, yến khô đúng tiêu chuẩn chỉ ngậm nước dưới 5% thì hầu như không có độ đàn hồi, khi đánh rơi xuống đất sẽ vỡ.

Để mua được sản phẩm yến thật, chất lượng cao, người tiêu dùng nên chọn nhà cung cấp uy tín để mua. Hiện yến huyết giá khoảng 10 triệu đồng/100gr, yến trắng của yến đảo giá 6 - 8 triệu đồng/100gr, yến trắng của yến nhà giá 3,5 – 4,5 triệu đồng/100gr…

Bảo quản tổ yến

- Nên bảo quản trong môi trường khô và lạnh, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp.

- Nếu tổ yến đã được làm sạch, ngâm nở và bảo quản trong tủ lạnh ở 4 độ C thì có thể bảo quản được tới 10 ngày.

- Nếu phát hiện tổ yến bị ẩm và oxy hóa, có thể dùng bàn chải đánh răng để làm sạch sau đó sấy khô.

- Nếu tổ yến đã chuyển sang màu đen là đã bị hư hỏng do vi khuẩn hoặc bị oxy hóa quá nhiều, lúc này không nên dùng nữa. Do vậy, trong thời gian bảo quản, tổ yến cần được thăm nom thường xuyên.

Phân biệt yến thật, yến giả

Cần quan sát tổ yến thật bằng mắt ít nhất 1 lần. Thông thường yến sào vẫn được bán trong các siêu thị lớn, nhà hàng, khách sạn, hoặc cơ sở sản xuất chế biến yến sào. Về màu sắc, loại yến trắng thật có màu đục ngà, có lúc hơi ngả màu vàng vì ngấm nước biển.

Loại tổ yến thật thường có màu vàng da cam, màu đỏ, hoặc đỏ da cam. Tổ yến giả thường có màu sắc trắng, được làm bằng chất aga hoặc bằng keo agenat trộn lẫn với tinh bột mì.

Về mùi vị, tổ yến thật có vị tanh, mùi ẩm mốc. Tổ yến giả thường có mùi lạ, hăng hắc.

Khi mua yến cần thử bằng cách ngâm một ít vào nước, yến giả khi gặp nước sẽ nhão ra. Tổ yến thật khi ngâm hoặc nấu sợi yến vẫn nguyên vẹn.

Thử bằng dung dịch i-ốt: yến giả sẽ chuyển sang màu xanh.

Đối với yến huyết, khi nhúng một ít vào nước trà nếu yến giả nhuộm oxit sắt thì sẽ đen sẫm lại. Hoặc khi ngâm trong nước tổ yến giả nhuộm phẩm màu sẽ bị mất màu, tan trong nước, còn tổ yến thật cho dù nấu chín trong nước sôi vẫn không đổi màu.

Minh Tuệ - Liễu Nguyễn