Cúm heo hoành hành ở Mexico

Nguồn tin: Tuổi Trẻ, 26/04/2009
Ngày cập nhật: 27/4/2009

Cả đất nước Mexico đang rơi vào hoảng loạn. Một dòng virus cúm hoàn toàn mới đã cướp đi sinh mạng của nhiều người và có nguy cơ bùng phát thành một trận đại dịch cúm.

AP mô tả từ ngày 25-4 chính quyền Mexico đã ra lệnh đóng cửa toàn bộ trường học, viện bảo tàng, thư viện ở thủ đô Mexico City... và kêu gọi người dân ở nhà, tránh bắt tay, hôn lên má người khác, rửa tay sạch sẽ, không ăn thức ăn trên đường phố, không uống chung nước trong ly. Các trận đấu bóng đá dịp cuối tuần sẽ phải diễn ra trong sân vận động không có khán giả. Hàng ngàn nhân viên y tế tập trung tại sân bay quốc tế, các trạm xe buýt, tàu điện ngầm để phát khẩu trang y tế cho người dân và cố gắng cách ly những người có dấu hiệu mắc bệnh.

Trên các con phố, quân đội đã được huy động để phát khẩu trang y tế cho tất cả mọi người. Hàng loạt nhà thuốc trong TP đã phải treo biển “hết khẩu trang” sau khi bán được hàng trăm chiếc chỉ trong một ngày. Đường phố Mexico City, một TP cực kỳ đông đúc với 20 triệu dân, bỗng trở nên vắng vẻ kỳ lạ. Tối 25-4, các quán bar và vũ trường vẫn còn đông đặc người nhưng nhiều thanh niên bước lên sàn nhảy với khẩu trang che kín mặt.

Dòng virus kỳ lạ

Bộ Y tế Mexico xác định chắc chắn dòng virus lạ này đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 20 người và có thể đã giết chết 48 người khác. Theo Bộ trưởng Y tế Jose Angel Cordova, tổng cộng đã có tới 1.004 người mắc bệnh, phần lớn tập trung trong và quanh Mexico City. Bên kia biên giới, chính quyền Mỹ cho biết tám người ở bang California và Texas cũng đã nhiễm loại virus này nhưng đang hồi phục. Hiện vẫn chưa rõ tại sao các trường hợp nhiễm bệnh ở Mỹ lại không nghiêm trọng như ở Mexico. Cả chính quyền Mexico lẫn Trung tâm Kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh Mỹ (CDC) đều thừa nhận chắc chắn còn rất nhiều trường hợp lây nhiễm khác chưa được phát hiện.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mẫu xét nghiệm từ 12 bệnh nhân Mexico cho thấy đây là một loại virus cúm heo hoàn toàn mới, có tên H1N1. Điều đáng nói là dòng virus này có nguồn gen tổng hợp từ người, heo và chim. BBC dẫn lời người phát ngôn WHO Thomas Abraham tuyên bố: “Chúng tôi cực kỳ lo ngại. Đây là một loại virus mới và lây lan từ người sang người”. CDC cho biết đang theo dõi chặt chẽ tình hình. WHO và CDC sẽ cử các chuyên gia đến Mexico để điều tra loại virus này. Chính quyền Canada cũng đang nghiên cứu các mẫu virus gửi từ Mexico sang.

Cho đến giờ cả WHO và CDC đều cho rằng chưa đến lúc tuyên bố đại dịch và đưa ra cảnh báo đối với khách du lịch tới Mexico, cũng như tới Texas và California. Tuy nhiên theo BBC, WHO sẽ thành lập một ủy ban khẩn cấp trong vòng hai ngày cuối tuần để bàn khả năng đưa ra báo động đại dịch và chuẩn bị sẵn “các biện pháp ngăn chặn nhanh chóng”. Theo Tổng thống Felipe Calderon, chính quyền Mexico mới chỉ phát hiện ra bản chất loại virus này từ đêm 23-4 với sự hỗ trợ của các phòng thí nghiệm quốc tế. “Chúng tôi đang làm tất cả những gì cần thiết” - ông Calderon khẳng định.

Tuy nhiên, AP cho biết những ngày qua chính quyền Mexico đã nhiều lần tuyên bố hàng loạt trường hợp nhiễm cúm vừa qua là “không có gì bất thường”. Trên thực tế, dịch cúm heo này đã bắt đầu xuất hiện tại Mexico từ giữa tháng ba. Do đó, tuyên bố bất ngờ cùng hàng loạt lời cảnh báo từ các chuyên gia quốc tế dồn dập đổ về làm nhiều người dân Mexico hoảng loạn và giận dữ.

Người dân Mexico City ra đường với khẩu trang che kín mặt - Ảnh: Reuters

Nguy cơ đại dịch toàn cầu

Reuters dẫn nguồn WHO cho biết phần lớn nạn nhân tại Mexico đều có độ tuổi từ 25-45. Đây là một dấu hiệu đáng lo ngại bởi các loại cúm thông thường, xuất hiện theo mùa chỉ có thể cướp đi sinh mạng của người già hoặc trẻ nhỏ. Trong khi đó, khả năng tấn công những người trẻ, khỏe mạnh là dấu hiệu đặc trưng của các đại dịch. Hơn nữa, phần lớn bệnh nhân virus H1N1 không hề có sự tiếp xúc trực tiếp với nhau, khiến việc xác định cơ chế lây lan càng trở nên khó khăn hơn.

Hiện nhiều quốc gia khu vực Mỹ Latin bắt đầu theo dõi hành khách tới trên các chuyến bay từ Mexico. Giám đốc WHO Margaret Chan khẳng định virus H1N1 có “nguy cơ đại dịch” và kêu gọi các nước tăng cường giám sát y tế. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo nếu loại virus này có khả năng bùng phát thành một đại dịch toàn cầu thì có lẽ đã quá trễ để ngăn chặn, nếu xét đến tốc độ lây lan nhanh chóng trong những ngày qua. “Nếu các trường hợp tử vong là những dấu hiệu đầu tiên của đại dịch thì có lẽ đến nay đã có rất nhiều trường hợp lây nhiễm trên toàn thế giới” - AP dẫn lời bác sĩ Michael Osterholm, chuyên gia bệnh cúm tại ĐH Minnesota (Mỹ), nhận định.

Hiện tại, thế giới chưa có một loại văcxin đặc trị cúm heo. Các chuyên gia WHO và CDC cho biết các loại thuốc chống cúm cũ không thể ngăn chặn virus H1N1, song hai loại thuốc mới là Tamiflu và Relenza tỏ ra khá hiệu quả. Hãng dược phẩm Roche, nhà sản xuất thuốc Tamiflu, cho biết sẵn sàng cung cấp khối lượng lớn Tamiflu lập tức khi cần thiết. Chính quyền Mexico cũng có đủ Tamiflu để chữa trị cho 1 triệu người. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao nhất, người nhiễm bệnh phải uống hai loại thuốc này càng sớm càng tốt, khi các triệu chứng cúm mới xuất hiện.

HIẾU TRUNG