Quảng Ngãi: Phục hồi sản xuất nông nghiệp: Bộn bề gian khó

Nguồn tin: Báo Quảng Ngãi, 28/11/2013
Ngày cập nhật: 2/12/2013

Còn chưa đầy một tháng nữa là vào vụ sản xuất đông xuân 2013-2014, và hơn 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Giáp Ngọ nhưng hiện giờ, việc khôi phục đồng ruộng và hệ thống kênh mương, tái đàn gia súc gia cầm đang ngổn ngang gian khó vì nông dân đã cạn vốn, kiệt sức…

Trận lũ ngày 15.11 đã tàn phá ngành sản xuất nông nghiệp nặng nề, với giá trị thiệt hại lên đến 681 tỷ đồng. Hơn 2.100ha diện tích đất canh tác bị sa bồi thủy phá; 134km kênh mương cùng 58 kè, đập dâng bị sạt lở, hư hỏng. Hoạt động sản xuất, chăn nuôi đình trệ.

Ruộng bồi lấp, kênh hỏng

10 ngày sau khi trận lũ lịch sử đi qua, bà Hồ Thị Đa ở thôn Nhơn Lộc 2, xã Hành Tín Đông (Nghĩa Hành - Quảng Ngãi) xót xa khi ra thăm đồng. Bởi, đồng ruộng bây giờ chỉ là mảnh đất bằng phẳng, bùn non dẻo quánh. Thử thọc cán cuốc vào lớp đất ấy, cán ngập hơn 2/3. Nghĩa là mặt ruộng đã bị đất phủ dày hơn 1m nên dù muốn dọn dẹp, bà Đa cũng đành bất lực. Mà đâu chỉ có ruộng bị lấp, cả đoạn kênh mương vốn dài, sâu chạy ngang ruộng bà Đa giờ cũng ngập trong bùn, đất.

Ông Nguyễn Văn Đồng, thôn Tân Tự, xã Phổ Minh (Đức Phổ) bất lực với lớp cát dày hơn 0,5m phủ trên đám ruộng 3 sào của gia đình. Ảnh MỸ HOA

Còn tại xã Phổ Minh (Đức Phổ), bà con nơi đây cũng đang khốn đốn vì nước lũ không chỉ xói lở móng nhà, cuốn trôi gà, vịt mà còn bồi cho ruộng một lớp cát gần nửa mét. Cá biệt có nhiều cánh đồng ở thôn Tân Tự cát bồi dày đến 0,6 – 0,8m khiến nông dân không còn hy vọng vào việc gieo sạ.

Trong khi đồng ruộng bị biến dạng vì bị đất, đá, cát bồi lắng thì hệ thống kênh mương thủy lợi cũng tan nát. Nào là kè bị sạt lở, gãy khúc; đập dâng bồi lấp; cống tiêu, trạm bơm hỏng hóc, nước cuốn trôi; rồi hơn 134km kênh, mương bị sạt, bồi lắng với khối lượng đất 950 nghìn m3 và 3.560 m3 bê tông, đá… Với thực trạng này, đồng ruộng giờ chẳng khác gì công trường khai thác cát, sỏi, đất, đá. Ngay như xã Hành Tín Đông thì hiện giờ, toàn bộ hệ thống mương kênh cả đất lẫn bê tông đều đã bị nước lũ đánh vỡ thân; còn lòng kênh đầy cát, đá và đất. Chủ tịch UBND xã Hành Tín Đông Đào Thanh Công lo lắng bảo rằng, vụ đông xuân sắp tới, ruộng dễ chết khát vì việc cải tạo giờ rơi vào thế bế tắc.

Giống khan

Nỗi lo khắc phục tình trạng sa bồi thủy phá đồng ruộng chưa xong thì, vấn nạn khan giống cũng khiến nông dân căng thẳng. Bởi, trận lũ vừa qua đã khiến hơn 21.400 tấn lương thực, hạt giống, thóc giống các loại bị hư hỏng. Đơn cử như tại huyện Đức Phổ, với 5.000ha dự kiến sẽ gieo sạ trong vụ đông xuân sắp tới, địa phương này cần 500 tấn lúa giống. Nhưng hiện tại, người dân chỉ có thể tận dụng và bảo đảm tối đa 50%. Lý do, 11/15 xã của huyện ngập sâu trong nước khiến hơn 3.000 tấn giống, lương thực bị ướt, hư hỏng. Thế nên, dù đã trưng dụng toàn bộ giống của 4 xã còn lại, cũng không thể lấp được số giống hao hụt. Để giúp nông dân kịp thời gieo sạ vụ đông xuân sắp tới, huyện Đức Phổ đã kiến nghị tỉnh xem xét, hỗ trợ 250 tấn lúa giống.

Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đức Phổ Lê Thanh Tân cho rằng, ngành nông nghiệp tỉnh cần lựa chọn và xâu chuỗi các doanh nghiệp đủ điều kiện cung cấp giống về một mối. Làm thế sẽ giúp các ngành chức năng kiểm soát được chất lượng, giá cả; còn nông dân thì không lo bị…lừa theo kiểu “mua giống dỏm, trả tiền giống tốt”.

Khó tái đàn

Song song với việc chuẩn bị cho vụ sản xuất đông xuân thì việc tái đàn gia súc gia cầm cũng là vấn đề nan giải. Lý do là sau trận lũ, nông dân rơi vào cảnh trắng tay khi mà tài sản của họ là con bò, đàn heo đã trôi theo dòng nước. Giờ muốn tái đàn chăn nuôi, họ cũng biết lấy gì để gây giống? Vì nói như ông Nguyễn Thiên ở thôn Vạn Xuân 1, xã Hành Thiện (Nghĩa Hành) thì: “Bò chết, nhà sập. Đến hạt gạo để ăn còn không có thì lấy tiền đâu để mua heo, gà về nuôi”.

Trận lũ vừa rồi đã cướp của người chăn nuôi hơn 282 nghìn con gia súc gia cầm, đặc biệt là tiểu gia súc và gia cầm. Điều này khiến nhiều hộ chăn nuôi lớn rơi vào cảnh trắng tay. Chuyện tái đàn với họ vì thế cũng quá xa vời. Trong khi đó, chỉ còn chưa đầy 3 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Giáp Ngọ nên nếu tái đàn chậm, cả người chăn nuôi lẫn tiêu dùng đều chịu thiệt.

Với lý do trên nên ngay trong chuyến kiểm tra và chỉ đạo khắc phục thiệt hại mưa lũ vào chiều 19.11, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã nhấn mạnh rằng: “Tỉnh Quảng Ngãi cần khẩn trương giúp nông dân tái đàn gia súc gia cầm bằng cách ứng ngân sách, hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại do thiên tai, bão lũ theo nội dung Nghị định 142, 149 của Chính phủ”.

Cơn lũ đi qua, nông dân-những người sống nhờ vào nông nghiệp đã, đang và sẽ gánh rất nhiều mất mát, thiệt hại. Để có sức gượng dậy, tái thiết sản xuất, nông dân và ngành sản xuất nông nghiệp rất cần sự chung tay hỗ trợ của cả hệ thống chính trị lẫn cộng đồng.

MỸ HOA