Bắc Kạn: Người dân xã Tân Sơn điêu đứng vì cây gừng nhiễm bệnh

Vốn là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, cây gừng bao lâu nay đã mang lại hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân xã Tân Sơn (Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn). Tuy nhiên gần đây, quá nửa diện tích trồng gừng trong xã bị cháy lá, thối củ khi gừng chưa đến kỳ thu hoạch khiến người dân lao đao trước nguy cơ mất trắng.

Cả đồi gừng hứa hẹn cho thu hoạch 15 - 20 tấn củ của hộ anh Phùng Quý Lưu (thôn Nặm Dất, xã Tân Sơn) bị nhiễm bệnh hơn 30% diện tích

Vội vã nhấc từng bao gừng non vừa “tận thu” trên đồi, chị Triệu Thị Mạnh thôn Nặm Dất buồn bã: “Bán gừng non thế này không chắc thu về nổi 5 triệu đồng, trong khi tiền ứng giống đã là 10 triệu đồng. 3 năm nay trồng gừng, năm nào cũng lỗ nặng bởi vì cứ gần đến kỳ thu hoạch thì gừng lại nhiễm bệnh thối củ”. Vụ gừng năm nay, chị Mạnh trồng khoảng 1ha trên khoảnh đồi mới, tránh diện tích đất năm trước đã nhiễm bệnh. Giờ đây đứng trước nguy cơ mất trắng, đành phải thu gừng non, bán lỗ vốn với giá 5.000 đồng/kg.

Ngay vạt đồi sát đó, diện tích trồng gừng của hộ anh Phùng Quý Lưu cũng nhiễm bệnh hơn 30%. Cả đồi gừng hứa hẹn cho thu hoạch hơn 15 tấn củ đang phát triển bình thường bỗng nhiên có biểu hiện vàng lá, lụi tàn, củ thối nhũn không rõ nguyên nhân.

Chị Triệu Thị Mạnh (thôn Nặm Dất) và nhiều hộ dân phải thu gừng non bán với giá rẻ

Về xã Tân Sơn thời điểm này, bà con nông dân đang ráo riết thu, bán gừng non “chạy” bệnh sớm ngày nào hay ngày đó, những mong vớt vát được chút tiền vốn ứng giống. Chủ tịch UBND xã Tân Sơn Bàn Tân Khách cho biết: “Vụ 2018, cả xã trồng hơn 60ha ở 5 thôn là: Nặm Dất, Bản Lù, Khuổi Đeng 1, Khuổi Đeng 2, Nà Khu thì có khoảng 30ha bị nhiễm bệnh thối củ ở nhiều mức độ. Nếu không bán gừng non, chắc chắn sẽ mất trắng, thiệt hại hàng tỷ đồng. Bệnh này xuất hiện từ vụ gừng năm 2016, năm 2017 và năm nay tiếp tục tái phát trên diện rộng mà chưa có biện pháp xử lý triệt để khiến bà con hết sức hoang mang, lo lắng”.

Theo các hộ dân trong xã, thời gian trước, cán bộ kỹ thuật trồng trọt có hướng dẫn cách xử lý củ giống, phun thuốc các diện tích đã nhiễm, làm đất để tránh bệnh tái phá. Dù vậy, phần diện tích làm đúng quy trình (tại Nặm Dất, Bản Lù) vẫn nhiễm bệnh, chỉ không lan rộng chứ không ngăn ngừa triệt để.

Chị Lý Thị Ba - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Tân Sơn cho biết, hợp tác xã đầu tư 30 tấn giống trồng 10ha gừng thì đến nay phát hiện 2ha đã bị bệnh thối củ và gần 5ha đang xuất hiện một số dấu hiệu bị nhiễm. Mặc dù đã làm theo quy trình kỹ thuật được hướng dẫn nhưng thấy rằng hiệu quả không cao trong khi cũng tốn kém tiền đầu tư thuốc phun, công xử lý đất.

Trong buổi sáng ngày đầu tiên (20/8) Doanh nghiệp Minh Bê đã thu mua hơn 20 tấn gừng non

Trao đổi với chúng tôi, ông Hoàng Thanh Bình – Phó chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: “Diện tích gừng ở Tân Sơn bị nhiễm bệnh thối củ chủ yếu là do vi khuẩn gây nên và lây lan nhanh theo đường cơ giới. Nguồn bệnh này tồn tại trong đất, trong giống từ những năm trước, ở giai đoạn này củ gừng đang tích lũy dinh dưỡng cộng với thời tiết gần đây mưa nhiều khiến dịch bệnh càng bùng phát mạnh. Trước đó, chúng tôi đã tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật cho người dân, song nhiều hộ nông dân còn chủ quan, nhất là trong khâu làm đất và chọn giống, khiến bệnh lây lan nhanh. Hiện tại sẽ tiến hành vận động bà con nông dân phun thuốc trên phần diện tích chưa nhiễm bệnh, hạn chế ra vào vùng trồng gừng chưa phát sinh bệnh để tránh lây lan. Giải pháp căn cơ trong vụ sau là thực hiện quản lý tốt nguồn giống, bệnh trên giống, tránh trồng một cách tràn lan và tiếp tục khuyến cáo các hộ nông dân tuân thủ các biện pháp kỹ thuật từ khâu lựa chọn giống, làm đất, chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh…”.

Tân Sơn là xã nghèo của huyện Chợ Mới, có 358 hộ dân trong đó 99% là đồng bào dân tộc Dao, tỷ lệ hộ nghèo chiếm hơn 70%. Gừng là cây trồng chủ lực xóa đói giảm nghèo, hứa hẹn phát triển kinh tế cho địa phương. Lẽ ra người trồng gừng ở Tân Sơn vui mừng bởi vài năm nay Doanh nghiệp tư nhân Minh Bê (xã Tân Sơn, Chợ Mới) ký kết hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm và cung ứng gừng giống cho bà con. Vậy mà cây gừng cứ chết dần, chết mòn, khiến nhiều hộ dân nghèo trong xã lao đao vì thiệt hại, thậm chí lâm vào cảnh nợ nần./.

Lê Trang

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước