Nông dân vững tin với hồ tiêu - Bài 1: Chung thủy với cây tiêu

Nhiều năm nay, người dân Bù Đốp luôn chung thủy với cây tiêu và đã có nhiều nông hộ trồng tiêu trở thành tỷ phú. Năm nay, giá tiêu xuống thấp, dao động trên dưới 80.000 đồng/kg nhưng người trồng tiêu ở đây vẫn tiếp tục đầu tư hệ thống tưới lẫn kỹ thuật canh tác để tăng năng suất, cải thiện thu nhập. Bởi nông dân Bù Đốp tin chắc mình không đơn lẻ trong hành trình phát triển và giữ vững thương hiệu hồ tiêu Bình Phước.

“Chăm tiêu như chăm con nít. Ở vùng đất này có cây gì cho thu nhập cao hơn cây tiêu đâu. Bao năm mình sống chung với nó rồi, không trồng tiêu thì biết trồng cây gì. Cho dù giá tiêu có giảm, không bán được dây tiêu, nhưng có sẵn vật tư (lưới, trụ tiêu…) nên tôi vẫn xuống giống tăng thêm diện tích” - ông Lê Quang Cường, thành viên Hợp tác xã (HTX) sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước (Bù Đốp) chia sẻ.

Giữ vững niềm tin

Ông Lê Quang Cường cho biết: “Tôi có 4.000 nọc, năm nay 2.000 nọc cho thu hoạch. Những năm trước, giá tiêu giống bán được 300 ngàn đồng/nọc. Nhờ tiêu giống có giá nên việc đầu tư trồng mới đối với người trồng tiêu không có gì khó khăn. Chỉ sau một năm đầu tư, tiền bán dây giống đã giúp tôi thu hồi vốn”. Bằng cách này mà năm nay ông Cường đầu tư thêm 1 ha dựa trên 1.000 nọc được trồng từ năm ngoái. 1 ha trồng tiêu, ông Cường đầu tư đến 3 hệ thống tưới: nhỏ giọt, pét quay và tưới tay. “Nếu người nào tưới bằng tay, giỏi lắm cũng chỉ được 500 nọc/ngày. Còn hệ thống tưới tiết kiệm thì tưới mấy ngàn nọc cũng chỉ trong một buổi. Do vậy, Nhà nước có hỗ trợ hay không thì tôi cũng tự đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm để chăm sóc vườn tiêu thuận lợi hơn” - ông Cường nói.

2 ha tiêu trong thời kỳ kinh doanh của ông Lê Quang Cường, thành viên Hợp tác xã sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước (Bù Đốp) được đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm

Không chỉ ông Cường mà 90% thành viên HTX sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước hiện đã đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm cho vườn tiêu. Cách đây 5 năm, một số thành viên trong HTX đã thành lập câu lạc bộ (CLB) sản xuất tiêu sạch. Để làm được điều đó, mỗi nông hộ phải sử dụng sổ nhật ký nhà nông. Từ bón phân, phun thuốc đến tưới nước, phơi, hái tiêu đều phải được ghi chép đầy đủ mỗi ngày. Ngay cả việc vứt bỏ bao bì phân, thuốc bảo vệ thực vật cũng được thể hiện rõ qua nhật ký nhà nông. Đó là một trong những yêu cầu bắt buộc trong quy trình chăm sóc tiêu sạch được Công ty TNHH chế biến gia vị Nedspice thông qua hệ thống khuyến nông ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm trực tiếp với người trồng tiêu thuộc 2 huyện Bù Đốp và Lộc Ninh. HTX ra đời cũng dựa trên quy trình sản xuất của CLB tiêu sạch trước đây. Mọi thành viên trong HTX đều tuân thủ nghiêm ngặt quy trình phân bón cũng như thuốc bảo vệ thực vật trong quá trình sản xuất để đảm bảo chất lượng hạt tiêu đạt tiêu chuẩn xuất khẩu ra thị trường thế giới.

Ông Bùi Quốc Hai, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước cho biết: HTX quyết tâm không hợp tác với những đơn vị có sản phẩm trôi nổi, kém chất lượng trên thị trường. Mọi thành viên đều có chung một quy trình sản xuất, sử dụng chung một sản phẩm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Có như vậy mới quản lý được sản phẩm của thành viên HTX, hạt tiêu cũng nhờ đó đảm bảo chất lượng, không tồn dư thuốc bảo vệ thực vật.

Thị trường đảo chiều

Ông Bùi Quốc Hai cho biết thêm: Giá hồ tiêu Việt Nam nói chung, Bình Phước nói riêng thấp hơn rất nhiều so với giá hồ tiêu của thế giới là do tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên sản phẩm. Người trồng tiêu sạch bị vạ lây từ sản phẩm tiêu bẩn, tiêu chạy theo năng suất bất chấp những khuyến cáo các chất cấm trong sản xuất nông nghiệp. Thành viên HTX sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước đã áp dụng quy trình chăm sóc tiêu sạch đến nay gần 5 năm. Hơn 4 năm qua, sản phẩm hồ tiêu của các thành viên HTX bán trực tiếp cho Công ty TNHH chế biến gia vị Nedspice. HTX hiện có 200 ha tiêu, trong đó 120 ha đang cho thu hoạch với năng suất bình quân 4 tấn/ha/năm. Giá bán hồ tiêu của các thành viên cho công ty luôn cao hơn thị trường từ 1.000-3.000 đồng/kg được thực hiện trong suốt 4 năm qua. Đây cũng là cam kết của công ty với các thành viên CLB sản xuất tiêu sạch bền vững Hưng Phước trước đây. Thế nhưng trước tình hình giá tiêu lao dốc, mùa vụ năm nay công ty đảo chiều mua tiêu với giá thấp hơn thị trường bên ngoài cho dù đó là tiêu sạch. Năm ngoái, CLB có khoảng 7% hộ trồng tiêu được thưởng thêm tiền nhờ tiêu đạt chuẩn. Năm nay, Công ty Nedspice chuyển sang kiểm tra (test) từng hộ, giá mua lại thấp, tiền thưởng tiêu đạt chuẩn vẫn chưa được đề cập đến. Trước cung cách mua bán của Công ty Nedspice như hiện nay đang làm cho các thành viên CLB sản xuất tiêu sạch Hưng Phước như “ngồi trên đống lửa”.

Muốn bền vững phải giải độc

Khái niệm quy trình chăm sóc hồ tiêu theo hướng hữu cơ sinh học đã có từ rất lâu. Cách đây không lâu, Sở Khoa học - Công nghệ đã có đề tài nghiên cứu, ứng dụng mô hình chăm sóc hồ tiêu theo hướng hữu cơ sinh học, nhưng không hiểu sao chưa thấy phổ biến trong canh tác hồ tiêu trên địa bàn tỉnh. Cả tỉnh vẫn chưa có mô hình chăm sóc hồ tiêu theo hướng hữu cơ sinh học đúng nghĩa.

Ông Lê Quang Cường chuẩn bị hệ thống tưới tiết kiệm cho 1 ha tiêu trồng mới trong mùa mưa năm nay

Theo tính toán của các nhà khoa học, chi phí đầu tư cho mô hình hữu cơ sinh học chỉ bằng 2/3 so với mức đầu tư theo hướng hóa học. Cái lợi của quy trình này là sức khỏe người nông dân và người tiêu dùng được đặt lên hàng đầu. Năng suất, chất lượng hạt tiêu được đảm bảo. Giá cả và thị trường rộng mở gấp 2 lần so với quy trình chăm sóc theo hướng hóa học. Mặc dù cái lợi của quy trình chăm sóc hồ tiêu theo hướng hữu cơ đã có, ai cũng biết nhưng rất lạ là người trồng tiêu không mấy mặn mà. Tại sao? Tại khó - đó là câu trả lời chung của người trồng tiêu hiện nay.

Muốn có quy trình chăm sóc hồ tiêu hữu cơ sinh học trước hết phải mất 2 năm để giải độc cho vườn tiêu đang chăm sóc như hiện nay. Đó là khoảng thời gian để đất, nước và dây tiêu đào thải những hóa chất không cần thiết cho quá trình sinh trưởng của hồ tiêu. Người trồng tiêu còn phải nắm vững kiến thức phân bón và thuốc sinh học trong quá trình canh tác. Những đòi hỏi này người trồng tiêu đang cần đến các nhà quản lý chuyên môn tuyên truyền, tập huấn một cách rõ ràng, cụ thể và bài bản.

Đ.Kiểm - N.Bích

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước