Xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa lớn - Hướng đến một nền nông nghiệp sạch

Cán bộ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hải Hà (Quảng Ninh) kiểm tra tốc độ sinh trưởng của tôm thẻ chân trắng ở thôn 1, xã Quảng Thắng. Ảnh: Anh Quý

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) đề ra trong năm nay là bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm nông - lâm, thủy sản, chất lượng vật tư nông nghiệp. Với sự vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành và các địa phương, hy vọng vấn nạn lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi sẽ bị đẩy lùi, hướng đến một nền nông nghiệp sạch và phát triển bền vững.

Sử dụng kháng sinh tùy tiện

Thời gian qua, với sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các bộ, ngành liên quan, việc sử dụng chất cấm trong chăn nuôi đã có bước chuyển căn bản, tích cực. Tuy nhiên, năm 2016 vừa qua, thông qua mạng cảnh báo nhanh, cơ quan thẩm quyền của các nước nhập khẩu thủy sản, Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài, và Đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam..., Cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản (NAFIQAD) vẫn nhận được thông tin cảnh báo là có tới 40 lô hàng thủy sản xuất khẩu sang các nước, gồm: Nhật Bản (24 lô), EU (11 lô), Ô-xtrây-li-a (3 lô) và Hàn Quốc (2 lô)… không bảo đảm an toàn thực phẩm do phát hiện kháng sinh cấm, hoặc do dư lượng hóa chất kháng sinh vượt mức giới hạn cho phép.

Theo nhận định của Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Quản lý chất lượng thủy sản (NAFIQAD) Lê Anh Ngọc, việc sử dụng chất cấm, lạm dụng thuốc thú y, hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản (NTTS) sẽ dẫn đến khả năng tồn dư hóa chất, kháng sinh trong thủy sản nuôi cao và không có phương pháp nào để loại bỏ được trong quá trình chế biến, bảo quản, đồng thời gây hại sức khỏe cho NTD. Về kinh tế, nhiều lô hàng thủy sản xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam bị cảnh báo do lượng tồn dư và bị trả về, gây thiệt hại kinh tế lớn cho các DN xuất khẩu, cũng như uy tín của sản phẩm thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Nguyên nhân, theo Phó Cục trưởng Cục Thú y Đàm Xuân Thành cho rằng, hiện nay phần lớn bà con nông dân sử dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi, NTTS để trị bệnh là theo kinh nghiệm mà không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, cán bộ thú y. Việc dùng không đúng kháng sinh, không đúng phác đồ là một vấn đề khó khăn rất lớn trong việc quản lý và sử dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi. Đặc biệt, theo Phó Cục trưởng Quản lý dược (Bộ Y tế) Đỗ Văn Đông, việc sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng mục đích và chưa được kiểm soát chặt chẽ có thể tạo ra tình trạng kháng kháng sinh không chỉ đối với vật nuôi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người.

Để “dẹp loạn” kháng sinh

Năm 2016, qua công tác kiểm tra, giám sát, Thanh tra Bộ NN và PTNT đã phát hiện hai loại sản phẩm dinh dưỡng bổ sung là Maxsure và Synergrown có chất Cysteamine (chất kháng hoóc-môn có vai trò kích thích sinh trưởng và tạo nạc đối với vật nuôi một cách gián tiếp) do Công ty TNHH một thành viên Công nghệ đổi mới (địa chỉ 39 Trần Quốc Hoàn, phường 4, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) nhập khẩu từ Thái-Lan. Các sản phẩm này đã được bán cho các đại lý, các cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi (TĂCN) và các trang trại chăn nuôi lợn. Vì vậy, ngày 16-1, Bộ NN và PTNT đã ban hành Thông tư 01/2017/TT-BNNPTNT về việc bổ sung chất Cysteamine được bổ sung vào danh mục cấm, có hiệu lực từ ngày 1-3-2017.

Cùng với việc kịp thời phát hiện nhiều loại kháng sinh bị cấm hoặc hạn chế sử dụng trong chăn nuôi năm 2017, Bộ NN và PTNT đã triển khai một số giải pháp hữu hiệu như: Thực hiện rà soát diện tích NTTS bảo đảm các điều kiện nuôi thủy sản an toàn, kiểm soát tốt dịch bệnh ở các đối tượng nuôi với tất cả các phương thức nuôi khác nhau; khuyến khích nuôi công nghiệp, áp dụng công nghệ mới nuôi thâm canh vùng tập trung, thực hành quy trình nuôi tốt (Gap) theo quy chuẩn quốc tế, bảo đảm truy xuất nguồn gốc có năng suất, chất lượng, hiệu quả; tiếp tục đầu tư ứng dụng công nghệ, thiết bị hiện đại bảo quản trong và sau thu hoạch để giảm thất thoát; cơ cấu lại sản phẩm chế biến đông lạnh theo hướng giảm tỷ lệ sản phẩm sơ chế, tăng tỷ trọng sản phẩm có giá trị gia tăng; mở rộng áp dụng hệ thống quản lý VSATTP theo các tiêu chuẩn quốc tế ISO, HACCP, GMP, SSOP.

Tiếp tục đẩy mạnh chăn nuôi theo hướng VietGAP; tham gia xây dựng chuỗi liên kết nhằm quản lý tốt nhất chất cấm và tạo sản phẩm chăn nuôi an toàn. Tăng cường thực hiện, chuyển giao mô hình chăn nuôi an toàn sinh học để hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi. Chuyển giao nhanh các tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất nhằm hạn chế dịch bệnh và sử dụng chất cấm. Thực hiện tốt việc quản lý thực phẩm về giám sát an toàn thực phẩm nông, lâm, thủy sản.

Ngoài ra, theo Phó Cục trưởng Đàm Xuân Thành, để “dẹp loạn” kháng sinh trong chăn nuôi, NTTS cần phải siết chặt khâu nhập khẩu nguyên liệu kháng sinh để sử dụng làm thuốc thú y. Các địa phương cần tăng cường hoạt động tuyên truyền để người dân sử dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi theo đúng hướng dẫn của bác sĩ thú y. Mặt khác, các đơn vị cơ sở cũng cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra. Đối với người chăn nuôi, NTTS, nếu sử dụng nguyên liệu thuốc thú y và kháng sinh thì sẽ bị xử phạt rất nặng, đồng thời biện pháp khắc phục hậu quả là sẽ tiêu hủy và tạm thời đóng cửa, danh tính sẽ được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng…

ANH QUANG

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước