Thành sự là ở ... "an toàn"

Nếu nhìn vào sản lượng tôm nuôi và giá tôm thương phẩm từ đầu năm đến nay, hầu hết đều nhận định đây sẽ là một vụ tôm thành công. Điều đó là không sai và đây đích thực là tin vui đối với ngành tôm Sóc Trăng nói riêng và cả nước nói chung. Tuy nhiên, đằng sau niềm vui đó là không ít những lo toan cho cả hành trình đến với mục tiêu xuất khẩu 10 tỉ đô la Mỹ của ngành tôm cả nước đến năm 2025.

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) mới đây đưa ra quyết định về mức thuế chống bán phá giá đối với tôm Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ giai đoạn từ 1-12-2013 đến 31-1-2014 lên 1,42% thay vì 1,16% như trước. Đồng thời, từ đầu năm 2017, DOC cũng quyết định kéo dài thời gian áp thuế chống bán phá giá đối với tôm Việt Nam thêm 5 năm và mức thuế áp cho từng khoảng thời gian cụ thể sẽ được phán quyết sau các đợt rà soát hành chính của DOC. Theo kế hoạch, DOC sẽ tiến hành đợt rà soát hành chính tiếp theo đối với tôm nhập khẩu từ Việt Nam vào năm 2018 và rất có thể Bangladesh sẽ tiếp tục không được chọn là quốc gia tham chiếu.

Ngoài việc đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, tới đây, con tôm Việt Nam còn phải có chứng nhận xuất xứ an toàn dịch bệnh mới được nhập khẩu vào một số nước

Tuy mức thuế chỉ tăng 0,26%, nhưng ít nhiều cũng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của con tôm Việt Nam tại thị trường này. Câu chuyện thuế chống bán phá giá tôm tại thị trường Mỹ vốn không còn xa lạ với các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu tôm trên cả nước, nên nhìn chung họ cũng có được kinh nghiệm đối phó. Bằng chứng là những thông tin về một mức thuế chống bán phá giá mới sẽ tăng đã được đưa ra trong những tháng đầu năm, nhưng các doanh nghiệp đều ký được những hợp đồng có mức giá tốt không chỉ ở những thị trường lớn khác, như: EU, Nhật… mà còn ngay cả thị trường Mỹ. Điều đó đã giúp giá tôm thương phẩm giữ ổn định ở mức cao từ đầu năm đến nay.

Nếu như thuế chống bán phá giá tôm từ thị trường Mỹ chưa thể làm khó được nhiều các doanh nghiệp, thì những quy định về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh mới chính là rào cản lớn nhất của ngành tôm Việt Nam trên con đường vươn tới 10 tỉ đô la Mỹ vào năm 2025. Trước đây, chỉ riêng mỗi tiêu chuẩn an toàn thực phẩm thôi đã có một số lô hàng tôm xuất đi các nước đã bị trả về, nay lại có thêm tiêu chuẩn an toàn dịch bệnh cùng song hành sẽ khiến cho con đường vươn ra thị trường thế giới của con tôm Việt Nam càng trở nên khó khăn hơn.

Tại hội nghị triển khai “Kế hoạch quốc gia giám sát dịch bệnh trên tôm, cá tra phục vụ xuất khẩu năm 2017” do Cục Thú y tổ chức tại Cần Thơ vào ngày 1-8 mới đây cho biết, trong số 28 quốc gia và vùng lãnh thổ có yêu cầu Cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) kiểm tra chứng nhận an toàn thực phẩm đối với các lô hàng thủy sản xuất khẩu có một số quốc gia nhập khẩu lớn yêu cầu kiểm tra, chứng nhận đồng thời về an toàn dịch bệnh với an toàn thực phẩm, như: Trung Quốc, EU, Hàn Quốc, Úc…

Từ nay trở đi, con tôm Việt Nam muốn vào được những thị trường trên, nếu chỉ đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm thôi là chưa đủ, mà còn phải được chứng nhận có xuất xứ từ vùng nuôi an toàn dịch bệnh. Đây mới thực sự là một rào cản lớn, bởi để đạt sản phẩm an toàn thực phẩm thôi (không dư lượng chất cấm, không nhiễm vi sinh có hại…) vốn dĩ đã gây không ít khó khăn cho xuất khẩu tôm cả nước, nay lại thêm chứng nhận sản phẩm đó phải được nuôi tại nơi không có dịch bệnh thì lại càng thêm khó. Do đó, trước mắt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Cục Thú y chọn một số doanh nghiệp, trang trại, HTX lớn hỗ trợ thực hiện các tiêu chuẩn vùng nuôi an toàn dịch bệnh.

Những quy định trên chắc chắn sẽ gây khó khăn nhất định cho việc xuất khẩu tôm Việt Nam trong thời gian trước mắt, nhưng ít nhiều cũng giúp ngành tôm có những thay đổi lớn để phù hợp với thị trường xuất khẩu. Hay nói cách khác, từ nay trở đi, mỗi một nông hộ hay trang trại, doanh nghiệp nuôi tôm ngoài việc làm sao cho sản phẩm an toàn, còn phải đăng ký với cơ quan chuyên môn để được giám sát, cấp chứng nhận về an toàn dịch bệnh thì mới bán được cho doanh nghiệp chế biến xuất khẩu với giá cao.

Mỗi thử thách đều có độ khó riêng của nó, nhưng nếu chúng ta biết cách vượt qua, không chỉ chúng ta sẽ gặt hái được những thành công mới lớn hơn, mà còn giúp cho ngành tôm Việt Nam vươn lên tầm cao hơn trên thị trường thế giới. Đó cũng là cách để chúng ta biến khó khăn, thách thức thành cơ hội, tạo hành lang ngày một an toàn hơn cho ngành tôm Việt Nam.

Tích Chu

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước