Đồng Nai: Khó giữ giống chôm chôm bản địa

Vào mùa vụ thu hoạch năm nay, giá chôm chôm Java đứng thấp ở mức kỷ lục so với suốt vài năm trở lại đây, chỉ còn từ 3.000-3.500 đồng/kg. Giống chôm chôm nhãn hiện cũng rơi xuống mức giá còn 7-8 ngàn đồng/kg.

Thu hoạch chôm chôm tại một nhà vườn ở TX. Long Khánh.

Mất mùa, mất giá có thể là nguyên nhân khiến 2 giống đặc sản địa phương được cấp chỉ dẫn địa lý chôm chôm Long Khánh (Đồng Nai) có nguy cơ tiếp tục mất dần diện tích.

Nông dân vẫn tiếp tục ồ ạt chuyển đổi diện tích từ chôm chôm Java, chôm chôm nhãn sang chôm chôm Thái. Chôm chôm có thể lại rơi vào vòng luẩn quẩn của nhiều loại nông sản trước đó là nguy cơ đụng hàng, dội chợ.

* Giá chôm chôm Java thấp kỷ lục

Vụ thu hoạch chôm chôm năm nay do mất mùa, trễ vụ nên giá chôm chôm đầu mùa cao ngất ngưởng. Những nông dân trồng chôm chôm thu hoạch sớm trúng lớn, nhưng đa số nhà vườn thua trắng hoặc lỗ vốn trong xót xa vì chôm chôm chín đúng thời điểm giá rớt thảm hại.

Ông Phùng Thanh Tâm, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp, dịch vụ, thương mại Bình Lộc (TX.Long Khánh), nhận xét: “Mọi năm, các vùng chôm chôm chín có độ chênh về thời gian. Năm nay do ảnh hưởng thời tiết, chôm chôm nhiều vùng trễ vụ nên đồng loạt rộ vụ thu hoạch cùng thời điểm khiến giá chôm chôm rớt không phanh".

Ông Tâm còn cho biết, không chỉ nông dân thua lỗ mà nhiều thương lái mua mão cả vườn cũng lỗ trắng, có thương lái bỏ không thu cuối vụ vì giá bán ra không đủ bù công hái. Nhiều vườn không kịp thu hoạch, chôm chôm chín quá chuyển sang màu đỏ sậm giá càng thấp, nhất là chôm chôm Java giá bán tại vườn chưa đến 2 ngàn đồng/kg, không đủ bù công hái.

Cùng nỗi niềm trên, ông Phạm Hữu Danh, Tổ trưởng Tổ hợp tác cây chôm chôm Lạc Sơn (xã Quang Trung, huyện Thống Nhất), chia sẻ: “Vụ thu hoạch năm nay chôm chôm mất mùa nặng, có vườn hầu như mất trắng. Xót xa hơn là khi giá chôm chôm cao ngất ngưởng, nông dân không có hàng bán. Chờ đến khi trái chín, giá chôm chôm đồng loạt giảm mạnh”.

Giá các loại chôm chôm vào thời điểm rộ mùa thu hoạch đều thấp hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, chôm chôm Thái chỉ còn từ 11-12 ngàn đồng/kg, chôm chôm nhãn còn từ 7-8 ngàn đồng/kg. Nhưng khó khăn nhất là những nhà vườn trồng chôm chôm Java vì giá bán ra không đủ bù công thu hoạch.

* Lo không còn sản phẩm

Chia sẻ về nỗi lo chỉ dẫn địa lý có mà sản phẩm không còn, ông Phùng Thanh Tâm phân tích: “Trước đây, xã Bình Lộc có trên 1 ngàn hécta chôm chôm, chủ yếu là giống Java và chôm chôm nhãn. Nhưng giờ hơn 50% diện tích chôm chôm giống địa phương đã đổi thành giống chôm chôm Thái. Sau vụ thu hoạch thất bát này, tôi lo nông dân lại tiếp tục chặt chôm chôm Java chuyển sang giống Thái hoặc những loại cây trồng khác cho lợi nhuận cao hơn”.

Cùng quan điểm, ông Đoàn Văn Tuyên, Tổ trưởng Câu lạc bộ cây chôm chôm năng suất cao Xuân Thạnh (huyện Thống Nhất), đưa ra so sánh: “Địa phương có hơn 200 hécta chôm chôm, trước đây trồng thuần chôm chôm Java, nhưng giờ hầu hết đều chuyển sang giống Thái. Chỉ một số nhà vườn có thổ nhưỡng đất khô sớm, nông dân chủ động tưới nước để điều khiển cây ra bông sớm, thu hoạch sớm thì vẫn giữ giống chôm chôm Java”.

Tuy nhiên, theo nhiều nông dân, chôm chôm Java vẫn có lợi thế cạnh tranh vì cho năng suất cao, lại ít chịu tác động bởi thời tiết như các giống chôm chôm khác. Mặt khác, tính đến đầu ra bền vững, chôm chôm Java cũng có nhiều lợi thế về mặt thị trường, như làm nguyên liệu chế biến được thị trường xuất khẩu ưa chuộng.

Theo ông Phùng Thanh Tâm, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ, thương mại Bình Lộc (TX.Long Khánh) chôm chôm là loại nông sản hiện không phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc nên có đầu ra khá bền vững. Để giữ vùng chôm chôm đặc sản, Đồng Nai đang triển khai xây dựng cánh đồng lớn cho cây chôm chôm với nhiều chính sách hỗ trợ nông dân. Bên cạnh đó, hoạt động xúc tiến thương mại tìm hướng xuất khẩu cho trái chôm chôm Java cũng đang được tỉnh rất quan tâm.

Bình Nguyên

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước