Sơn La: Cây nhãn ghép lên ngôi

Nguồn tin: Báo Sơn La, 04/07/2016
Ngày cập nhật: 5/7/2016

Xã Chiềng Khương là vùng nhãn tập trung của huyện Sông Mã (Sơn La). Những ngày này, về xã Chiềng Khương, đâu đâu cũng nghe câu chuyện của bà con về cây nhãn ghép đang lên ngôi, góp phần phát triển kinh tế và đời sống xã hội của bà con vùng biên cương này.

Vườn nhãn ghép ở xã Chiềng Khương (Sông Mã) phát triển tốt.

Chúng tôi đến bản Quyết Thắng - nơi được mệnh danh là vựa nhãn ghép lớn nhất của xã Chiềng Khương. Từ bên này cầu cứng Chiềng Khương bắc qua sông Mã, phóng tầm mắt sang bờ sông bên kia thuộc địa phận bản Quyết Thắng, từng đồi nhãn xum xuê trĩu quả đang thời kỳ vào mật cong cành phủ kín cả một vùng. Anh Đoàn Ngọc Sáng, chủ trang trại 1,7 ha nhãn ghép hồ hởi thông tin: “Gia đình hiện đã ghép thành công 740 gốc, năm ngoái thu hơn 40 tấn quả, năm nay ước thu khoảng 50 tấn, với giá như hiện nay sẽ cho thu không dưới 1 tỷ đồng. Tìm hiểu thêm, được biết, bản Quyết Thắng có 68 hộ, 70 ha trồng nhãn thì đã có hơn 30 ha chuyển sang nhãn ghép, vụ nhãn năm nay dự kiến thu hơn 600 tấn quả, thu ít nhất trên 15 tỷ đồng. Nhờ chuyển đổi sang phát triển nhãn ghép nên đời sống kinh tế của bà con trong bản ổn định, không có hộ nghèo và là bản có thu nhập cao nhất xã Chiềng Khương.

Tìm hiểu về kỹ thuật thâm canh nhãn ghép mang lại hiệu quả, chất lượng cao, anh Đoàn Ngọc Sáng không giấu giếm: Cây nhãn cổ thụ để lấy mắt ghép phải là gốc giống nhãn lồng Hưng Yên vốn có quả to, cùi dày. Sau khi ghép thành công theo quy trình hướng dẫn của cán bộ khuyến nông cơ sở, nhãn ghép phải được chăm sóc thường xuyên. Đặc biệt, chú trọng khâu chăm bón, tỉa cành sau khi thu hoạch; thực hiện đúng quy trình kỹ thuật được cán bộ khuyến nông hướng dẫn để được sản phẩm quả to, mọng, đẹp mã, hạn chế nứt nẻ, đảm bảo chất lượng cho đến khi thu hoạch.

Tuy diện tích nhãn không nhiều như bản Quyết Thắng, nhưng bà con bản Búa cũng đã ghép vườn nhãn bản địa bằng giống nhãn Hương Chi, nhãn chín muộn chất lượng cao. Anh Lò Văn Nhiệm, Trưởng bản Búa cho biết: Bản Búa hiện có trên 20 ha nhãn, đến nay đã có 8 ha chuyển sang nhãn ghép, riêng nhà tôi có 1 ha nhãn địa phương đều đã được đốn hạ để ghép mắt nhãn chất lượng cao. Tuy mới ghép từ năm 2012, nhưng do chăm bón tốt, đúng quy trình theo cán bộ khuyến nông huyện tập huấn, đến nay đã cho thu hoạch, cây cho quả nhiều nhất đạt 3 tạ, với giá 25 nghìn đồng/kg bán đổ tại vườn thì vụ nhãn năm nay gia đình ước thu không dưới 400 triệu đồng. Trong bản có gia đình anh Lò Văn Nam, Lò Văn Linh tiên phong chuyển toàn bộ diện tích 1,5 ha nhãn thường của gia đình sang ghép mắt, dự kiến vụ nhãn năm nay ước đạt trên 30 tấn quả/hộ, cho thu trên 700 triệu đồng/hộ, bà con phấn khởi lắm!

Được biết, để có được giống nhãn ghép chất lượng cao như hiện nay, từ năm 2010, huyện Sông Mã được Sở Nông nghiệp & PTNT Sơn La phối hợp Viện nghiên cứu Rau quả Trung ương chọn xây dựng nhiều mô hình nhãn ghép, mang lại hiệu quả thiết thực. Thông qua những mô hình này, bà con xã Chiềng Khương đã tranh thủ thời cơ, phát huy tiềm năng lợi thế, mạnh dạn cải tạo vườn nhãn, phát triển đại trà nhãn ghép theo hướng sản xuất hàng hóa chất lượng cao, góp phần nâng cao và ổn định mức thu nhập cho hộ trồng nhãn. Hiện, xã Chiềng Khương có 330 ha nhãn, trong đó đã có 1/3 diện tích chuyển sang nhãn ghép hàng hóa chất lượng cao, nếu tính bình quân 20 tấn/ha thì sản lượng hằng năm ước đạt trên 2.000 tấn quả, thu nhập từ nhãn ghép không dưới 50 tỷ đồng. Nhờ phát triển nhãn ghép đã thúc đẩy kinh tế - xã hội của xã ngày càng phát triển, thu nhập bình quân đầu người năm 2015 đạt 16,5 triệu đồng/năm. Sau vụ thu hoạch tới, xã Chiềng Khương tiếp tục chuyển đổi trên 50% diện tích nhãn thuần hiện có sang nhãn ghép, phấn đấu thu nhập bình quân đầu người năm 2016 đạt 18,5 triệu đồng/người/năm; hoàn thành 17/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Chỉ còn khoảng một tháng nữa là đến kỳ thu hoạch nhãn, điều mà bà con xã Chiềng Khương băn khoăn là diện tích nhãn ghép phát triển tự phát ở các hộ gia đình nên giá bán ra chưa thống nhất, chưa có tổ chức hay cá nhân đứng ra can thiệp bình ổn giá. Bà con vùng nhãn Chiềng Khương mong muốn có sự vào cuộc của ngành Nông nghiệp & PTNT và huyện, xúc tiến xây dựng mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP; xây dựng vùng sản xuất nhãn an toàn và bảo quản sau thu hoạch; thành lập HTX để đảm bảo đầu ra, ổn định giá cả cho bà con.

Anh Đức