Hai mùa bơ sáp R'Chai (Lâm Đồng)

Nguồn tin: Báo Lâm Đồng, 10/06/2016
Ngày cập nhật: 15/6/2016

Bằng các biện pháp canh tác phù hợp, trang trại 2,8 ha bơ sáp của ông Nguyễn Văn Toàn ở thôn R’Chai 2 (xã Phú Hội, Đức Trọng, Lâm Đồng) vào mùa thu hoạch năm 2016 tiếp tục đạt yêu cầu về sản lượng và chất lượng, thu hút ngày càng nhiều khách hàng đến mua tận nơi với giá cạnh tranh.

Chủ trang trại Nguyễn Văn Toàn bên cây bơ sáp ở R’Chai, Đức Trọng

Mỗi cây thu hoạch đến 100kg trái

Tôi tìm đến trang trại của ông Nguyễn Văn Toàn vào một ngày cuối tháng 5/2016 đang thu hoạch rộ vụ mùa bơ sáp. Gần trưa đứng bóng, ông Toàn mới bố trí được thời gian dẫn tôi tiếp cận với những hàng cây bơ tiêu biểu trong trang trại 2,8 ha, tọa lạc giữa khu vực trồng hoa màu rộng lớn của thôn R’Chai 2, xã Phú Hội, Đức Trọng. Dừng chân bên cây bơ tỏa tán rộng hơn năm mét, cây cao chừng bốn mét, ken dày từng chùm trái nặng trịch đến chạm đất, ông Toàn khái quát: “Trang trại chúng tôi đang thâm canh có khoảng 800 cây bơ, trong đó có 100 cây bơ sáp ghép, nguồn giống cao sản nhập về từ các nước Úc, Mỹ… mới đưa về trồng gần một năm vừa qua; còn lại 700 cây đang vào thời kỳ kinh doanh năm thứ 3, thứ 4. Sản lượng trung bình mỗi năm đều tương đương với nhau - khoảng 65-70 tấn…”.

Nếu chia đều sản lượng thì trên mỗi cây bơ của trang trại ông Toàn hiện đang thu hoạch đạt đến 100 kg trái/năm. Tuy nhiên, theo ông Toàn, với năng suất này vẫn chưa ở mức tối đa do cây bơ vẫn còn một phần diện tích sinh trưởng xen canh với cây cà phê vối. Nguyên diện tích 2,8 ha trang trại bơ của ông Toàn trước đây trồng mía, đậu, đỗ và các loại hoa màu ngắn ngày khác, hàng năm thu nhập không đáng kể. Đến năm 2009, ông Toàn cải tạo đất để chuyển đổi toàn bộ diện tích sang trồng mới các loại cà phê chè và cà phê vối. Khi cây cà phê phát triển, cành, lá cao hơn mặt đất nửa mét trở lên, ông Toàn đi tìm chọn một trong những loại cây che bóng về trồng để bảo vệ cho cây cà phê che nắng gắt, tránh mưa to, ngăn chặn dịch hại...là giống cây bơ ghép đang kết hoa, đậu trái trên nhiều vùng đất ở huyện Đức Trọng. Khi một vài hàng cây bơ ghép mới bám rễ vào đất vài tháng tuổi, nhưng cành, lá khá tốt tươi, che bóng mát rượi, ông Toàn quyết định triển khai ý tưởng thành lập trang trại bơ trồng thuần, nhằm tạo hướng đột phá về thu nhập.

“Tôi mua cùng lúc 300 cây giống bơ ghép từ các nhà vườn ở địa bàn huyện Đức Trọng, chiều cao trung bình mỗi cây khoảng 0,5 m, trồng cây cách cây khoảng 6 m x 6 m xen canh theo từng hàng cà phê theo sự hướng dẫn của người bán…” - ông Toàn kể tiếp. Và sau thời gian chăm sóc một năm, ông Toàn tự ươm ghép thêm 400 cây bơ và trồng phủ xanh toàn bộ diện tích 2,8 ha trang trại, nâng tổng số thành trang trại 700 cây bơ hiện giờ. Kết quả, khi những hàng cây bơ bước vào giai đoạn 4 năm tuổi thì những hàng cà phê chè, cà phê vối xen canh đã “tận thu” từ 1-2 vụ trái tươi hoặc hạt nhân rồi tiến hành chặt bỏ hoàn toàn. Ước mỗi vụ cà phê thời điểm đó (trong 2 năm 2012 - 2013), ông Toàn bán được khoảng 100 triệu đồng. Lúc tôi đến trang trại chỉ còn khoảng vài ngàn mét vuông diện tích cà phê vối trồng xen, dự kiến sẽ phá bỏ hết sau vụ thu hoạch cuối năm 2016, dành toàn bộ môi trường sinh thái cho cây bơ ghép phát triển.

Mùa bơ chính vụ ở Đức Trọng nói riêng, ở Đà Lạt và các vùng phụ cận nói chung thường thu hoạch liên tục trong tháng 5 và tháng 6 hàng năm. Nhưng đặc biệt trong năm 2016 này, trang trại bơ của ông Toàn sẽ thu hoạch thêm vụ nhiều hàng cây bơ sáp nghịch vụ thứ 2 trong tháng 9 và tháng 10. Ông Toàn cho biết, vào các năm 2012, 2013, phát hiện trong trang trại của mình có vài cây bơ sáp đột biến nở hoa, đậu trái nghịch vụ, đạt năng suất tương đương với cây bơ chính vụ, nhưng giá bán ra lại tăng cao hơn từ 2- 3 lần. Với kỹ thuật ghép hiện có của mình, ông Toàn chủ động bình tuyển những chồi cây bơ nghịch vụ đạt chất lượng cao nhất để ghép vào gốc cây bơ khỏe mạnh được gieo bằng các loại giống bơ hạt to. Từ đây, một thế hệ bơ nghịch vụ ra đời rồi nhân giống đại trà hàng trăm cây trồng mới trong trang trại đến nay. Kế hoạch từ năm 2018 trở đi, ông Toàn sẽ tái cơ cấu diện tích cây bơ chính vụ và nghịch vụ ngang bằng nhau trong trang trại của mình, đạt sản lượng chia đều mỗi dòng cây khoảng 35 tấn trái/năm.

Lợi thế của mặt hàng bơ đặc sản

Vào thời điểm cuối tháng 5/2016, hạch toán với giá 25.000 đồng/kg trái bơ bán sỉ của riêng khoảng 10 giống cây chính vụ ở trang trại ông Toàn, nhân với năng suất 100 kg/cây/năm, thành doanh thu 2,5 triệu đồng/cây/năm. Trừ hết mọi chi phí, mỗi cây bơ đạt lãi khoảng 2 triệu đồng/năm. Ước lợi nhuận trang trại 2,8 ha của ông Toàn khoảng 1,4 tỷ đồng/năm. “Từ 3-4 năm vừa qua, năm nào trang trại của tôi thu hoạch bơ đều tiêu thụ khá nhanh. Thị trường trong và ngoài tỉnh Lâm Đồng rất hút hàng bơ sáp của vùng khí hậu Đức Trọng và các vùng phụ cận của Đà Lạt. Hướng phát triển trong vài năm mới, tôi sẽ tìm đất mở rộng thêm diện tích trồng bơ hai vụ, đồng thời tập hợp thêm những hộ gia đình trồng bơ để thành lập hợp tác xã chuyên canh các loại bơ đặc sản của Lâm Đồng…” - chủ trang trại Nguyễn Văn Toàn chia sẻ.

VĂN VIỆT