Tưới tiết kiệm nước - Giải pháp cho mùa hạn, mặn

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 09/03/2016
Ngày cập nhật: 10/3/2016

Nhiều nhà vườn ở thị xã Ngã Bảy (Hậu Giang) đã chủ động tưới tiết kiệm, cung cấp lượng nước vừa đủ cho cây trồng nhằm ứng phó với tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn có nguy cơ diễn ra gay gắt và kéo dài trong thời gian tới, đây được xem là một cách làm khá hiệu quả.

Anh Trề (thứ 2, bìa phải qua) bên hệ thống tưới phun mưa đang vận hành.

Hiện, xâm nhập mặn chưa gây thiệt hại đối với vườn cây ăn trái của người dân, nhưng cơ quan chuyên môn thị xã Ngã Bảy đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khuyến cáo người dân ráo riết triển khai các biện pháp ứng phó trước tình trạng xâm nhập mặn bất thường, hầu như chưa có tiền lệ từ trước đến nay.

Theo sát diễn biến xâm nhập mặn

Chưa bao giờ ông Phạm Văn Cơ, ở ấp Ba Ngàn, xã Đại Thành, thị xã Ngã Bảy, cảm thấy lo lắng như lúc này. Bởi năm qua, lũ không về nên lượng phù sa bồi đắp cho vườn cây bị thiếu hụt đáng kể và giờ đây ông Cơ lại tiếp tục với nỗi lo hạn hán, xâm nhập mặn bủa vây. Đồng nghĩa với việc 3.000 gốc cam sành đang cho trái đứng trước nguy cơ thiếu nước tưới nghiêm trọng. Hiện mực nước ngoài hệ thống kênh rạch thấp hơn so với cùng kỳ năm vừa qua khoảng 2 - 3 tấc, trong khi cam sành vốn đã chịu khô hạn kém nên không thể thích ứng nỗi khi nước mặn tấn công.

Những ngày qua, ông Cơ luôn tranh thủ khui bọng dẫn nước ngọt vào đầy mương để dự trữ lại và thường xuyên kiểm tra nắp bọng trong, ngoài vườn để tránh thất thoát nước. Trước khi cho nước vào mương vườn, ông Cơ còn chủ động liên hệ với ngành chuyên môn tại địa phương, lẫn thị xã để nắm bắt thông tin kịp thời về diễn biến của tình hình, tránh trường hợp bị ảnh hưởng lâu dài do đưa phải nước mặn vào trong, rồi tưới lên cây trồng. Ông Cơ chia sẻ: “Thay vì trước đây 2 ngày, giờ thì kéo giãn ra 3 ngày mới tưới 1 lần, đồng thời phải sử dụng lượng nước tưới vừa ướt thôi, chứ không phung phí như trước đây nữa”.

Tưới tiết kiệm sẽ hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng thất thoát nước để đề phòng hạn hán gay gắt, nước mặn xâm nhập bất thường và lấn sâu vào hệ thống kênh rạch trên địa bàn. Song, theo ông Cơ, nếu mặn trong 5 - 7 ngày thì được, chứ kéo dài hàng tháng sẽ rất nguy hiểm cho cây trồng, nhất là các loại cây có múi như cam sành. “Trên thực tế, nhà vườn ở đây rất ít kinh nghiệm ứng phó mặn, chưa kể mương vườn chỉ có thể trữ lượng nước tưới chừng 10 ngày, nửa tháng là cùng. Do đó, cần phải có sự can thiệp từ phía Nhà nước trong trường hợp khô hạn, mặn xâm nhập dài ngày”, ông Cơ khẳng định.

Áp dụng hệ thống tưới phun mưa

Theo dự báo của các cơ quan chuyên môn, vào giai đoạn cao điểm mùa khô, thời tiết chủ đạo là nắng nóng, lượng nước bốc hơi mạnh thì xâm nhập mặn sẽ càng gay gắt. Khi đó, hệ thống cống, đập thời vụ sẽ được vận hành để ngăn mặn, trữ ngọt. Tuy nhiên, trường hợp xâm nhập mặn kéo dài, lượng nước cung cấp cho ruộng, vườn thiếu hụt sẽ gây ra nhiều bất lợi cho sản xuất là điều khó tránh khỏi. Vì thế, hơn nửa tháng trước, hộ anh Trần Văn Trề, ở ấp Ba Ngàn, xã Đại Thành, đã triển khai lắp đặt hệ thống tưới phun mưa cho 1ha cam sành 7 tháng tuổi do Phòng Kinh tế thị xã Ngã Bảy chuyển giao thực hiện.

Bước đầu hệ thống đã mang lại hiệu quả tích cực. Cụ thể là giảm chi phí bơm tưới, tiết kiệm được lượng nước ngọt trong giai đoạn hạn hán, xâm nhập mặn có khả năng đe dọa đối với nhà vườn. Bởi so với tưới bằng máy thông thường, hệ thống phun mưa qua lá, sau đó ngấm từ từ xuống đất nên không hao nước, chưa kể là rút ngắn được thời gian lao động đáng kể. Anh Trề chia sẻ: “Lúc trước mình tưới 4 giờ liền, mất khoảng 2 lít xăng, nhưng giờ giảm xuống còn 2 tiếng đồng hồ và tốn 4kW điện thôi. Được cái nữa là không làm xói mòn đất, gốc rễ của cây”.

Theo ông Nguyễn Hữu Trí, Phó Phòng Kinh tế thị xã Ngã Bảy, Chủ nhiệm dự án, hệ thống tưới phun mưa giúp nông dân đưa cơ giới hóa vào vườn cam sành. Qua đó, sẽ tiết kiệm nước tưới, hạn chế lượng phân, thuốc hóa học, chống xói mòn nên bảo vệ được môi trường sinh thái mà vẫn giữ độ ẩm, dưỡng chất vừa đủ dưới đất, giúp cây trồng phát triển, thích nghi tốt với thời tiết khô hạn kéo dài. Trước mắt là ứng phó với hiện tượng El Nino đã và đang có những biểu hiện cực đoan, như gây ra tình trạng nắng nóng gay gắt trên địa bàn tỉnh, khiến cho tình trạng xâm nhập mặn diễn biến khó lường hơn.

Nếu như giai đoạn đầu tháng 2 vừa qua, mặn bất ngờ xâm nhập theo hướng sông Cái Côn vào địa bàn thì những ngày gần đây lại thêm hướng kênh Mang Cá. Trước sự bủa vây của nước mặn, địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có khuyến cáo nhà vườn chủ động tưới tiết kiệm nước nhằm bảo vệ hàng ngàn héc-ta cam sành là điều hết sức cần thiết vào thời điểm này.

Cập nhật thường xuyên tình hình xâm nhập mặn

Ông Lê Hùng Chiến, Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Ngã Bảy, cho biết: Ngành sẽ cập nhật thường xuyên tình hình xâm nhập mặn để thông báo cho bà con nhằm có biện pháp ứng phó kịp thời. Mặt khác, cho kiểm tra lại toàn bộ hệ thống đê bao, cống đập, các nắp bọng, cũng như xúc tiến nạo vét hệ thống kênh dẫn nước nội đồng, kể cả các tuyến kênh tạo nguồn chủ lực để ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ nhu cầu sản xuất của người dân trước nguy cơ hạn hán, xâm nhập mặn được dự báo là diễn ra gay gắt trong thời gian tới.

NGUYỄN NGUYỄN