Đầu ra cho na Lạng Sơn

Nguồn tin: Nhân Dân, 13/09/2016
Ngày cập nhật: 15/9/2016

Mặc dù đã hình thành vùng sản xuất tập trung quy mô lớn và cho sản lượng cao, song việc tìm đầu ra bền vững cho trái na của tỉnh Lạng Sơn vẫn còn rất nhiều khó khăn, vướng mắc. Chính vì vậy, để trái na thật sự là một sản phẩm hàng hóa thế mạnh vẫn là mong ước của nhiều người dân xứ Lạng.

Tiêu thụ thiếu ổn định

Đi dọc quốc lộ 1A, đoạn qua địa phận huyện Chi Lăng (Lạng Sơn), hình ảnh dễ nhận thấy là những vườn na xanh bạt ngàn bám quanh sườn núi đá vôi. Đang đúng vụ thu hoạch cho nên dọc hai bên đường, na được tập kết trong những sọt, thúng, thùng xốp vô cùng đẹp mắt. Ông Cao Văn Học, một hộ trồng na và cũng là thương nhân chuyên thu gom na ở xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng chia sẻ, năm nay chất lượng na rất ngon nhưng thị trường tiêu thụ không ổn định, giá bấp bênh khiến cho người nông dân lo lắng. Bởi quả na khi đóng gói, bảo quản chỉ được khoảng ba ngày, khi chín rộ nếu không tiêu thụ nhanh sẽ bị hỏng.

Trên địa bàn huyện Chi Lăng hiện có hơn 1.300 ha trồng na, sản lượng hằng năm đạt hơn 12 nghìn tấn. Na bắt đầu chín từ trung tuần tháng 5 Âm lịch đến tháng 9 Âm lịch, và thu hoạch rộ khoảng tháng 6 đến tháng 7 Âm lịch. Na Chi Lăng ngon nổi tiếng, khi chín có mẫu mã đẹp, hạt ít, cùi nhiều, hàm lượng đường, chất dinh dưỡng cao. Từ năm 2011, sản phẩm quả na của Chi Lăng đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận bảo hộ thương hiệu “Na Chi Lăng”, và Tổ chức kỷ lục Việt Nam xác lập đặc sản Na Chi Lăng nằm trong Top 50 đặc sản trái cây nổi tiếng của Việt Nam.

Với giá thị trường như hiện nay, các nhà vườn trồng na bán 30 nghìn đồng/kg tại vườn, còn cao điểm những ngày đầu vụ, giá bán tới 60 nghìn đồng đến 80 nghìn đồng/kg. Có những gia đình thu nhập từ bán na lên tới hàng trăm triệu đồng/năm. Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND huyện Chi Lăng Đoàn Thanh Sơn, các kênh tiêu thụ vẫn còn đơn điệu, xuất hiện nhiều rủi ro trong kinh doanh. Ngoài ra, do thị trường có nhiều loại na cho nên các lái buôn thường mang na từ nơi khác đến bán tại địa bàn huyện, lợi dụng thương hiệu Na Chi Lăng làm cho giá bán na Chi Lăng thường xuyên biến động, ảnh hưởng đến thương hiệu. “Kênh tiêu thụ còn nhỏ lẻ, chưa có sự kết hợp với các tổ chức, tăng trưởng không ổn định, lợi nhuận từ sản xuất không tỷ lệ thuận với tăng trưởng cho nên chưa có sự đầu tư thỏa đáng cho chế biến” - ông Sơn cho hay.

Tổ chức lại sản xuất

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, một số doanh nghiệp phân phối thực phẩm sạch của TP Hà Nội đánh giá cao chất lượng quả na Chi Lăng. Tuy nhiên, theo đánh giá của các doanh nghiệp, thị trường Hà Nội quan tâm nhiều đến chất lượng sản phẩm hơn là giá cả. Do vậy, để có thể tiêu thụ sản phẩm tại Hà Nội, Lạng Sơn phải sản xuất ra quả na đạt chất lượng tốt nhất, đúng với thương hiệu. Giám đốc chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch CleverFood Hà Minh Đức chia sẻ, hiện nay người dân Chi Lăng vẫn xếp na chung vào một sọt đem bán, không có sự phân loại. Điều này làm giảm giá trị của sản phẩm. Ông Đức đề nghị, địa phương hỗ trợ, khuyến cáo người trồng na phân loại na trước khi đem bán.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lạng Sơn Lê Thị Thanh Nhàn cho biết, từ lâu Lạng Sơn đã nổi tiếng với những loại cây ăn quả đặc sản, như hồng, na… Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã phát triển và hình thành một số vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn cho sản phẩm có giá trị cao, trong đó nổi bật là cây na Chi Lăng. Những năm qua, huyện Chi Lăng và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lạng Sơn đã triển khai nhiều đề tài nghiên cứu khoa học phục tráng, phát triển, phòng trừ sâu bệnh cho cây na. Đồng thời mở các lớp tập huấn quy trình kỹ thuật chăm sóc na, đốn tỉa cành cho các hộ nông dân. Đến nay, nhiều hộ đã chủ động áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật để tăng năng suất và rải vụ thu hoạch na. Một số nhóm hộ tại thị trấn Chi Lăng và xã Chi Lăng đã bước đầu sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.

Bà Nhàn khẳng định: Sản phẩm na Chi Lăng ngon, bổ dưỡng nhưng để phát triển bền vững thì vẫn còn nhiều việc phải làm. Vì vậy, Sở đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn, tuyên truyền người dân thực hiện các biện pháp sản xuất nông nghiệp sạch, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu của thị trường, đưa người nông dân tiến gần hơn với nền sản xuất hiện đại. Để tìm đầu ra ổn định cho na, thời gian tới Sở sẽ phối hợp ngành công thương lựa chọn một số doanh nghiệp, hợp tác xã tiêu biểu làm đầu mối đưa sản phẩm na xuống cho Hà Nội giới thiệu, hợp tác tiêu thụ lâu dài.

Quang Thiện