Cạnh tranh giá và chất lượng: Xuất khẩu thủy sản gặp nhiều khó khăn

Từ đầu năm đến nay, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh thị trường tiêu thụ gặp phải những rào cản về kỹ thuật, doanh nghiệp xuất khẩu còn phải cạnh tranh với nhiều doanh nghiệp xuất khẩu nước ngoài, nhất là về giá bán và chất lượng sản phẩm.

Từ đầu năm đến nay, nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu của tỉnh chưa ký được hợp đồng xuất khẩu. Tong ảnh: Đóng gói thành phẩm tôm tại một doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản ở huyện Giá Rai. Ảnh: K.T

Theo ông Trần Danh Tuyên, Phó Giám đốc Sở Công thương, tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu của tỉnh trong 4 tháng đầu năm 2015 giảm 9,62% so với cùng kỳ, do một số doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh chưa ký được hợp đồng xuất khẩu. Bên cạnh đó, do biến động tỷ giá đồng Euro, đồng yên Nhật giảm mạnh làm cho hàng hóa xuất khẩu sang các thị trường này trở nên đắt đỏ hơn. Đối với thị trường Mỹ, các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang phải chịu áp lực từ thuế chống bán phá giá của Bộ Thương mại đối với tôm….

Những lý do trên đã làm cho tốc độ tăng trưởng về giá trị hàng hóa xuất khẩu và kim ngạch xuất khẩu chưa tăng cao. Riêng mặt hàng gạo thì xuất khẩu vẫn chưa tăng so với cùng kỳ, do vẫn còn chịu áp lực cạnh tranh về thị trường tiêu thụ từ phía các nước có cùng mặt hàng xuất khẩu như Thái Lan, Ấn Độ...

Từ những khó khăn trên mà giá trị hàng hóa xuất khẩu trong những tháng đầu năm giảm. Cụ thể, tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu trong 4 tháng đầu năm 2015 đạt hơn 110 triệu USD, bằng 21,98% kế hoạch và giảm 21,36% so với cùng kỳ. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 105 triệu USD, bằng 23,62% kế hoạch, giảm 18,84% so với cùng kỳ; thủy sản xuất khẩu đạt hơn 10.068 tấn, bằng 23,97% kế hoạch, giảm 3,33% so với cùng kỳ; gạo xuất khẩu đạt 7.017 tấn, bằng 15,59% kế hoạch, giảm 36,67% so với cùng kỳ…

Một trong những nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong xuất khẩu là sự cạnh tranh về giá bán và chất lượng. Như giá con tôm xuất khẩu, nếu năm 2014 các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam nhập khẩu tôm vào Mỹ ở mức 13 USD/kg, thì năm 2015 khó bán với giá này, do Ấn Độ xuất khẩu tôm sang Mỹ rẻ hơn (chỉ 11 USD/kg). Muốn cạnh tranh với Ấn Độ và nhiều nước nhập khẩu tôm vào thị trường Mỹ, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phải hạ giá bán. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của tỉnh dự báo sai là tôm sẽ tiếp tục tăng giá vào những tháng đầu năm nay nên đã thu mua, chế biến, dự trữ khá nhiều mặt hàng này.

Bên cạnh khó khăn trong cạnh tranh về giá bán, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam còn phải đương đầu với cuộc chiến chất lượng. Trong đó, ngoài việc nhiễm kháng sinh, tôm Việt Nam còn kém sức hấp dẫn so với các nước. Đơn cử như tôm thẻ ở Ấn Độ, Bangladesh, Ecuador… đều áp dụng mô hình nuôi siêu thâm canh có trải bạt nên hình dáng, màu sắc con tôm luôn sáng bóng. Còn tôm thẻ ở Việt Nam chiếm hơn 90% là nuôi trong ao đất và sản lượng lại không cao. Do vậy, giải pháp cần được quan tâm là nâng cao chất lượng con tôm gắn với chuyển đổi mô hình nuôi tôm nhằm chủ động về thị trường, tạo sức cạnh tranh cho hàng thủy sản.

Một nỗi lo khác của doanh nghiệp khẩu khẩu thủy sản Việt Nam là sự thao túng thị trường từ các doanh nghiệp Trung Quốc. Ông T.T.K - một trong những doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản hàng đầu của Bạc Liêu, nói: “Hiện nay, doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản rất khó xuất hàng sang Trung Quốc, nhất là các mặt hàng thế mạnh lâu nay như tôm thẻ, sú vỏ… Nguyên nhân do các doanh nghiệp Trung Quốc nhập tôm từ các nước Ấn Độ, Bangladesh, Ecuador vào Việt Nam, rồi từ Việt Nam chuyển sang Trung Quốc. Các doanh nghiệp Trung Quốc cho đây là tạm nhập tái xuất, nhưng thực chất là quá cảnh để trốn thuế. Vì khi nhập tôm từ nước ngoài trực tiếp vào Trung Quốc, doanh nghiệp Trung Quốc phải chịu thuế suất 17%, còn tôm từ Việt Nam xuất sang Trung Quốc, thuế suất chỉ bằng 0”.

Mỗi ngày, Trung Quốc nhập tôm sang Việt Nam xong lại đưa về Trung Quốc đến hàng chục công-tai-nơ. Do lượng tôm xuất sang Trung Quốc quá nhiều nên Trung Quốc đã hạn chế nhập tôm của doanh nghiệp Việt Nam. Nếu thực trạng này còn kéo dài, không được ngành quản lý kịp thời can thiệp, sẽ đẩy nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tôm vào cảnh khốn đốn, cũng như làm ảnh hưởng đến sản xuất, nuôi trồng của nhiều nông dân, trong đó có Bạc Liêu.

KIM TRUNG

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản:

Xem tiếp

Các tin năm 2015: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46

Các tin năm 2014| 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007