Sản xuất chôm chôm rải vụ đạt hiệu quả kinh tế cao

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi, 04/09/2015
Ngày cập nhật: 7/9/2015

Chôm chôm nghịch vụ ở huyện Chợ Lách.

Sản xuất chôm chôm rải vụ là một trong những giải pháp mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhà vườn Bến Tre hiện nay. Tuy giải pháp này đem lại lợi nhuận cao gấp nhiều lần nhưng nhà vườn còn ngán ngại áp dụng do chi phí đầu tư lớn, kỹ thuật khó hơn.

Trúng mùa nghịch vụ

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bến Tre hiện có 5.557ha chôm chôm, chiếm khoảng 20,28% diện tích cây ăn trái toàn tỉnh. Trong đó, diện tích đang thu hoạch là 5.021ha, tập trung ở huyện Chợ Lách, Mỏ Cày Bắc, Châu Thành. Năng suất bình quân 21,87 tấn/ha, sản lượng hàng năm 109.800 tấn. Đã bắt đầu có một số diện tích trồng tập trung tại các xã Tiên Long (Châu Thành), Sơn Định, Vĩnh Bình (Chợ Lách) có khả năng đáp ứng nhu cầu xuất khẩu do nguồn nguyên liệu lớn, có lợi thế cạnh tranh cao.

Cơ cấu giống được trồng phổ biến hiện nay là chôm chôm Java, chôm chôm đường, chôm chôm Rongriêng. Trong đó, chôm chôm Java chiếm 52%, chôm chôm đường: 18%, chôm chôm Rongriêng: 30%. Hiện nhà vườn trồng rải vụ trong năm, vụ thuận cho ra hoa tự nhiên thu hoạch vào tháng 6 (dương lịch), vụ nghịch thu hoạch vào tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Diện tích thu hoạch toàn tỉnh 5.021ha, trong đó mùa chính vụ thu hoạch từ tháng 6 - 7 với diện tích 2.000ha, sản lượng 43.740 tấn; mùa nghịch rải vụ thu hoạch từ tháng 11 đến tháng 2, diện tích 3.021ha, sản lượng 66.060 tấn. Ông Nguyễn Văn Hải, một chủ vườn tại xã Sơn Định, huyện Chợ Lách cho biết, ông có 5 công vườn trồng chuyên chôm chôm nhưng chỉ là giống Rongriêng, tuy năm nào cũng trúng mùa nghịch vụ nhưng giá cũng không cao bởi giống Rongriêng thị trường không ưa thích lắm. Ông đang nghiên cứu tìm giống nào thích hợp hơn để trồng có hiệu quả.

Hiệu quả kinh tế cao

Nông dân Bến Tre xử lý ra hoa nghịch vụ thường áp dụng biện pháp đậy bằng tấm mủ và cắt nước. Hàng năm, vào khoảng tháng 5 (âm lịch), nông dân dùng màng mủ nông nghiệp đậy kín gốc và bơm nước cạn hết trong mương vườn để cho cây ngưng tiếp thu nước. Khoảng 50 ngày sau, chôm chôm bắt đầu ra bông thì tiếp tục bón phân cân đối nhằm tăng tỷ lệ đậu trái và cho năng suất cao. Tuy sản xuất rải vụ chi phí đầu tư tăng cao hơn, yêu cầu xử lý kỹ thuật canh tác khó hơn, chăm sóc kỹ lưỡng hơn và nhiều tác động bất lợi của thời tiết nhưng phần lớn nhà vườn chọn phương án sản xuất nghịch vụ bởi vụ nghịch thường giá cao gấp 3, 4 lần, tiêu thụ lại nhanh, lợi nhuận cao hơn. Ông Huỳnh Minh Tân, một nông dân kỳ cựu ở Long Thới, huyện Chợ Lách có 1,2ha đất trồng chôm chôm với giống Java. Hầu như năm nào ông Tân cũng trúng vụ nghịch với giá khoảng 22 ngàn đồng/kg. Ông Tân cho rằng, nhiều nhà vườn ngại sản xuất vụ nghịch bởi tốn nhiều chi phí đầu tư nhưng bà con mình nên làm vụ nghịch bởi hiệu quả kinh tế cao hơn gấp 4, 5 lần so với sản xuất vụ thuận.

Thời gian gần đây, đầu ra của chôm chôm tương đối ổn định. Chôm chôm bắt đầu xuất khẩu sang một số thị trường nhưng số lượng rất ít do phải cạnh tranh khá gay gắt với nhiều nước. Tuy vậy, nhà vườn trồng chuyên canh đã thu được lợi nhuận khá cao nhờ xuất bán sang thị trường Mỹ và một số nước châu Âu, Trung Quốc, Campuchia. Hơn nữa, việc sản xuất nghịch vụ vào tháng 10 đến tháng 3 năm sau thì thị trường các nước lúc này không có chôm chôm nên giá bán chôm chôm Việt Nam cao gấp 4 lần so với mùa thuận. Thời gian gần đây, một số loại trái cây có giảm giá nhưng giá chôm chôm thì ổn định. Theo các chuyên gia, so sánh giữa chôm chôm chính vụ với nghịch vụ thì năng suất chính vụ đạt 21 tấn/ha, giá bán trung bình 6 ngàn đồng/kg; năng suất rải vụ đạt 19 tấn/ha, giá bán trung bình 20 ngàn đồng/kg. Chính vụ tổng chi phí đầu tư là 58 triệu đồng/ha, tổng thu 126 triệu đồng, lợi nhuận 68 triệu đồng. Sản xuất rải vụ tổng chi phí đầu tư 85 triệu đồng, tổng thu 380 triệu đồng, lợi nhuận 295 triệu đồng.

Cần sự liên kết sản xuất

Theo Chi cục Phát triển nông thôn, Bến Tre đã xây dựng mô hình sản xuất chôm chôm đạt chứng nhận VietGAP với tổng diện tích 164ha, tập trung tại Chợ Lách và Châu Thành. Các huyện đang xây dựng mô hình liên kết sản xuất chôm chôm theo cánh đồng lớn với diện tích 300ha, theo hướng VietGAP nhằm giúp nhà vườn tham gia xuất khẩu hiệu quả hơn. Tuy nhiên, giá đầu vào gia tăng, nhân công khan hiếm đã làm tăng chi phí sản xuất, giá cả không ổn định làm ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân và tái đầu tư sản xuất. Quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu diện tích chuyên canh với quy mô lớn, thiếu liên kết, trồng vẫn còn mang tính tự phát, chưa theo quy hoạch, nhất là chưa phát triển theo định hướng thị trường là những nguyên nhân khiến sản xuất, tiêu thụ chôm chôm thiếu tính ổn định và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Giữa sản xuất, tiêu thụ chưa gắn kết chặt chẽ, thiếu thông tin về thị trường nên nông dân bán sản phẩm chưa đúng với giá trị thực, gây bất lợi cho người sản xuất.

Theo bà Phan Thị Thu Sương - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để ổn định thị trường chôm chôm hiệu quả, các doanh nghiệp cần giữ vững thị trường đã nhập khẩu thời gian qua như Mỹ, Trung Quốc, khu vực Trung Đông, mở rộng sang thị trường khác như châu Âu, Hàn Quốc. Thị trường Mỹ hiện rất chuộng chôm chôm Thái. Đây là một khó khăn lớn đối với nhà vườn Bến Tre vì hầu hết diện tích chôm chôm trồng phổ biến trong dân hiện nay là chôm chôm Java. Vì vậy, nhà vườn đang tìm thêm giống chôm chôm chất lượng khác để mở rộng diện tích, đảm bảo cung cấp liên tục với số lượng lớn cho xuất khẩu. Xây dựng chương trình phát triển thị trường, thu hút đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp hình thành kênh phân phối đến thị trường tiêu thụ chôm chôm. Vận động nhà vườn trồng chôm chôm liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, phát triển diện tích tham gia tổ hợp tác, hợp tác xã và nâng cao nhận thức trong việc áp dụng lịch rải vụ. Kêu gọi doanh nghiệp gắn đầu tư đầu vào với tiêu thụ sản phẩm thông qua hợp đồng nhằm đảm bảo lợi ích giữa nông dân và doanh nghiệp.

Dự kiến thời gian tới, Bến Tre sản xuất vụ thuận thu hoạch vào tháng 6 - 7 (dương lịch) với diện tích cho trái khoảng 1.500ha, sản lượng 33 ngàn tấn. Vụ nghịch thu hoạch từ tháng 11 năm trước đến tháng 2 năm sau với diện tích khoảng 3.600ha, sản lượng 72 ngàn tấn. Trong đó, tập trung từ tháng 11 - 12, chiếm khoảng 60% sản lượng vụ nghịch.

Thu Huyền