Bắc Kạn: Dưa hấu Quảng Khê trước tin đồn thất thiệt (bài cuối)

Nguồn tin: Báo Bắc Kạn, 26/06/2015
Ngày cập nhật: 30/6/2015

Chuyện những nông dân ở xã Quảng Khê (Ba Bể - Bắc Kạn) chủ động tự đưacây dưa hấu để trồng trên đất 1 vụ trong đem lại giá trị kinh tế cao là điều rất đáng biểu dương. Tuy nhiên để cây trồng này phát triển ổn định lâu dài cần phải được tính toán cụ thể từ gieo trồng cho đến tiêu thụ sản phẩm, như vậy mới hạn chế những rủi ro có thể xảy ra trong quá trình sản xuất.

Giảm nghèo nhờ trồng dưa hấu

Nà Hai, Nà Vài, Bản Pjac những năm trước là những thôn bản khó khăn nhất của xã Quảng Khê, do thiếu nước sản xuất nên bà con chỉ cấy được 1 vụ lúa. Thu nhập trên một đơn vị diện tích rất thấp, đây là nguyên nhân chính dẫn tới tỷ lệ hộ nghèo cao. Theo thống kê năm 2010 thôn Nà Hai tỷ lệ hộ nghèo chiếm 42,65%, Nà Vài 64,9%, Bản Pjac 51,7%. Kể từ khi cây dưa hấu đưa vào sản xuất trên diện tích đất bỏ hoang vụ xuân đã tạo nguồn thu nhập đáng kể cho người dân. Đến nay tỷ lệ hộ nghèo giảm rõ rệt, thôn Nà Hai còn 20,73%, Nà Vài 13,56% và Bản Pjac còn 25,7%. Người trồng dưa có thu nhập 20 - 30 triệu đồng/vụ rất phổ biến, có những hộ cao hơn.

Anh Lý Liên Phùng thôn Nà Hai cho biết so với cây lạc, cây dưa hấu cho thu nhập cao gấp 7-8 lần. Ví dụ 1.000m2 đất trồng lạc trừ chi phí chỉ thu về được 1,5 triệu đồng, còn đối với dưa hấu thu nhập trên dưới 10 triệu đồng.

Theo lãnh đạo xã Quảng Khê hiện tại xã còn khoảng trên 60ha đất 1 vụ có thể trồng dưa nhưng chưa dám vận động bà con tiếp tục mở rộng diện tích trồng vì lo không tiêu thụ hết, trong khi thời vụ thu hoạch dưa ngắn, chỉ trong vòng hơn 1 tháng, khi chín rộ không bảo quản được lâu.

Năng suất dưa hấu của bà con xã Quảng Khê đạt 18 - 20 tấn/ha, với giá bán hiện nay cho thu nhập gần 100 triệu đồng/ha/vụ

Phát triển vùng trồng dưa gắn với tiêu thụ sản phẩm

Anh Lý Phúc Ba-người có công đầu tiên đem cây dưa hấu về trồng tại Quảng Khê cho biết: năm 2012, 2013 là thời gian cây dưa hấu phát triển mạnh nhất. Gia đình anh trồng tới 6.000m2, trừ chi phí thu về 60 triệu đồng. Do chất đất thích hợp nên dưa hấu ở đây rất ngọt, ruột đỏ, trung bình đạt 3kg/quả, to khoảng 5kg, nếu so với dưa hấu miền Nam thì chất lượng quả không thua kém, chính vì thế có năm khan hiếm dưa, dưới Hà Nội họ đánh xe lên tận đây thu mua mỗi chuyến vài chục tấn, nhưng năm nay lại không thấy.

Hiện nay dưa Quảng Khê chủ yếu bán cho tư thương ngoài chợ Bắc Kạn và tỉnh Cao Bằng, ngoài ra người dân đem đi bán lẻ ở các chợ số lượng không đáng kể nhất là khi tin đồn dưa tiêm thuốc phát tán khiến việc tiêu thụ càng chậm.

Trên con đường gập gềnh từ thị trấn Chợ Rã vào xã Quảng Khê những ngày này người ta sẽ bắt gặp hình ảnh người nông dân chật vật chở 1 - 2 bao tải dưa đem bán. Nếu sản phẩm của bà con chỉ tiêu thụ kiểu như vậy thì sản xuất vẫn chỉ dừng lại ở quy mô nhỏ không thể phát triển hơn được. Rất may dưa hấu của bà con năm nay thu hoạch muộn, cuối vụ so với các tỉnh khác nên tiêu thụ được.

Anh Trần Văn Vinh lái xe cho chủ hàng Kiên Thơm ở chợ Đức Xuân mấy ngày hôm nay liên tục đánh xe vào Quảng Khê thu gom dưa hấu. Hiện nay dưa ở dưới xuôi đang hết hàng, giá cao nên đã mua 4 chuyến ở đây khoảng 10 tấn với mức 5.000 đồng/kg. Thời điểm này dưa bán chạy nên chủ hàng điều thêm 01 xe trọng tải 3 tấn cùng vào thu mua cho bà con. Tuy nhiên việc thu mua dưa hấu của các tư thương này không đảm bảo chắc chắn, khi thị trường nhiều, giá rẻ thì họ không dại gì mất công vào tận vùng sâu vùng xa mua, chỉ khi hàng nơi khác khan hiếm thì mới tìm đến với bà con.

Tư thương chợ Bắc Kạn thu mua dưa hấu cho bà con Quảng Khê

Tại cuộc làm việc với các hộ dân trồng dưa ở đây, đồng chí Nguyễn Đình Điệp - Phó giám đốc sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn gợi ý về việc cần thành lập một tổ hợp tác làm đầu mối thu mua, tìm thị trường cho quả dưa hấu, bà con rất phấn khởi mong muốn điều này sớm trở thành hiện thực. Họ còn có nguyện vọng xây dựng thương hiệu cho sản phẩm của mình, nhưng trước mắt người trồng dưa đang đau đáu chờ đợi kết quả xét nghiệm chính thức từ cơ quan chuyên môn đối với quả dưa hấu, giúp họ giải tỏa được nỗi oan ức bấy lâu nay cũng như khẳng định những tin đồn kia là hoàn toàn sai sự thật.

Phương Thảo