Khánh Sơn (Khánh Hòa): Sầu riêng chết hàng loạt vì sâu bệnh

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 07/01/2014
Ngày cập nhật: 8/1/2014

Tuy mới xuất hiện, nhưng bệnh sâu đục vỏ đã làm cho cây sầu riêng ở Khánh Sơn (Khánh Hòa) chết hàng loạt. Chỉ trong thời gian ngắn, bệnh sâu đục vỏ đã lây lan trên diện rộng khiến người dân hết sức hoang mang.

Sầu riêng chết hàng loạt

Những ngày đầu năm 2014, nhiều vườn sầu riêng tại xã Sơn Bình ra quả trái vụ. Nhiều cây đang cho quả to bằng quả cam, quả bưởi. Thế nhưng, hiện người dân đang lo lắng bởi hiện tượng sâu hại làm chết cây sầu riêng. Nhà ông Huỳnh Quang Hòa (thôn Liên Hòa) có 100 cây sầu riêng đang trong thời kỳ cho quả. Chỉ trong một thời gian ngắn, vườn sầu riêng nhà ông đã có khoảng 80 cây bị nhiễm sâu hại, trong đó gần 30 cây đã chết khô. Ông Hòa cho biết: “Đây là lần đầu tiên vườn sầu riêng nhà tôi bị nhiễm loại bệnh này nên tôi chưa biết cách điều trị. Hàng ngày đi thăm vườn, nếu phát hiện cây bị sâu thì tôi dùng dao chặt, lột vỏ để tìm diệt sâu nhưng không mấy hiệu quả. Mong các ngành chuyên môn sớm vào cuộc nghiên cứu, tìm ra biện pháp điều trị loại sâu này. Cứ đà này, thì chỉ vài tháng nữa là vườn sầu riêng nhà tôi chết hết”.

Không biết cách điều trị, người dân chỉ biết cưa bỏ phần thân và cành sầu riêng bị sâu ăn vỏ.

Vườn sầu riêng nhà bà Đinh Thị Lưu (thôn Liên Hòa) cũng đã bị nhiễm sâu hại, khiến bà không khỏi lo lắng. “Tuy không trồng nhiều, nhưng mỗi năm vườn sầu riêng nhà tôi cũng mang lại nguồn thu đáng kể. Bây giờ nhiều cây đang ra quả trái vụ cũng bị sâu rồi chết khô, quả rụng đầy gốc. Chắc sang năm gia đình tôi không còn nguồn thu từ sầu riêng”, bà Lưu nói.

Theo ông Lê Anh Quang, cán bộ khuyến nông xã, Sơn Bình là địa phương trồng nhiều sầu riêng nhất huyện Khánh Sơn (trên 100ha, trong đó khoảng 80ha đang trong thời kỳ ra quả). Hiện tượng sâu hại làm chết cây sầu riêng bắt đầu xuất hiện từ đầu năm 2013, có chiều hướng lây lan trên diện rộng vào dịp cuối năm. Hiện nay số cây bị nhiễm bệnh và chết khoảng trên 10%. Những nhà vườn trồng sầu riêng với diện tích lớn, có điều kiện chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cũng bị nhiễm loại sâu hại này. Những cây bị sâu hại chủ yếu từ 4 - 5 năm tuổi trở lên, đang trong thời kỳ ra quả nên thiệt hại càng lớn. Ban khuyến nông xã đã khuyến cáo người dân nên thường xuyên đi thăm vườn, kịp thời phát hiện cành hoặc phần thân cây bị sâu hại để chặt bỏ, tránh lây lan.

Nguyên nhân và cách điều trị

Theo ông Tô Thái Nê, Trạm trưởng Trạm Bảo vệ thực vật huyện Khánh Sơn, nguyên nhân dẫn đến tình trạng cây sầu riêng tại xã Sơn Bình bị chết hàng loạt thời gian qua là do cây bị nhiễm sâu đục vỏ. Sâu đục vỏ sầu riêng là ấu trùng của xén tóc (thuộc bộ cánh cứng). Vào mùa sinh sản, xén tóc đẻ trứng lên vỏ cây sầu riêng, khi nở, ấu trùng chui qua vết nứt của vỏ cây và ăn lớp lype (ở giữa vỏ và gỗ), cắt đứt đường dẫn chất tinh bột từ lá xuống cành và thân cây, làm suy yếu và chết cây. Ấu trùng đủ lớn sẽ chui ra làm nhộng ngay trên vỏ cây và sau đó sẽ lột xác thành xén tóc trưởng thành. Vì vậy, bà con không nên chặt lột vỏ để kích thích cây ra quả sẽ tạo điều kiện để xén tóc đẻ trứng.

Cũng theo ông Tô Thái Nê, có nhiều cách để điều trị bệnh sâu đục vỏ trên cây sầu riêng. Nhưng biện pháp tốt nhất là người dân nên thực hiện tốt quản lý dịch hại, đảm bảo vườn sầu riêng được thông thoáng, cần sớm cắt bỏ và tiêu hủy cành và phần thân bị sâu để diệt mầm bệnh. Người dân cũng có thể dùng bả chua ngọt để bắt xén tóc trưởng thành, hạn chế sử dụng thuốc hóa học để bảo tồn các loài thiên địch, đảm bảo cân bằng sinh thái. Nếu khi cần thiết phải dùng thuốc trừ sâu thì nên dùng các loại thuốc có tính lưu dẫn, xông hơi như: Pyrinex 20EC, Basudin 10H, Basudin 50ND, Marshal 200SC, Pegasus 500SC, Oncol 20EC... và phải áp dụng 4 đúng: Đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng, đúng nồng độ. “Hiện nay, nhiều người dân vẫn giữ thói quen dùng thuốc hóa học để phòng trừ sâu bệnh nhưng chưa sử dụng thuốc đúng cách. Biện pháp này đôi khi không phát huy tác dụng, hoặc chỉ có tác dụng trước mắt và làm hại các loài thiên địch, gây mất cân bằng sinh thái. Về phía Trạm Bảo vệ thực vật huyện, do mới được thành lập nên chỉ dừng lại ở việc khuyến cáo đối với người nông dân, chưa tổ chức được các buổi trực tiếp hướng dẫn bà con biện pháp quản lý dịch hại trên các loại cây trồng nói chung và cây sầu riêng nói riêng”, ông Nê cho biết.

Sầu riêng là một trong những loại cây trồng chủ lực của người dân Khánh Sơn. Hiện tượng sâu đục vỏ làm chết cây sầu riêng không chỉ xuất hiện và lây lan nhanh trên địa bàn xã Sơn Bình mà có cả ở các xã, thị trấn khác của huyện. Do đó các ngành chức năng cần sớm vào cuộc nhằm giúp người dân điều trị sâu hại làm chết cây sầu riêng, tránh ảnh hưởng đến sản xuất và thiệt hại về kinh tế cho bà con.

Đinh Luận