Bình Định: Để mở rộng vùng nguyên liệu mía: Cần đảm bảo lợi ích của người trồng mía

Nguồn tin: Báo Bình Định, 26/08/2012
Ngày cập nhật: 28/8/2012

Thời gian qua, mặc dù Công ty cổ phần Đường Bình Định (BISUCO) có nhiều nỗ lực trong việc phát triển vùng nguyên liệu mía trên địa bàn tỉnh, song kết quả còn hạn chế. Mới đây, UBND tỉnh đã tổ chức họp Ban chỉ đạo xây dựng vùng nguyên liệu mía để đánh giá thực trạng và bàn biện pháp mở rộng vùng nguyên liệu mía…

Nông dân xã Bình Thành (Tây Sơn - Bình Định) chăm sóc mía.

Vùng nguyên liệu chưa đáp ứng yêu cầu

Những năm gần đây, BISUCO đã tăng cường hỗ trợ đầu tư, điều chỉnh, bổ sung chính sách thu mua nguyên liệu mía, từng bước đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của người trồng mía trong tỉnh. Một số diện tích đất sản xuất kém hiệu quả đã được nông dân chuyển sang trồng mía. Diện tích mía tại Tây Sơn, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, An Nhơn… được duy trì và phát triển. Hiện toàn tỉnh có 2.784 ha mía, tăng 460 ha so với năm 2009, song không ổn định. So với diện tích quy hoạch của tỉnh (đến 2012 là 3.000 ha) thì việc phát triển vùng nguyên liệu như hiện nay vẫn chưa đạt yêu cầu.

Ông Phan Lâm Trường, Phó Giám đốc BISUCO, cho rằng: Việc phát triển vùng nguyên liệu mía đang gặp một số khó khăn. Nhiều diện tích đất trồng mía đã được các địa phương sử dụng để xây dựng các cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và xây dựng công trình thủy điện, thủy lợi; một số diện tích được nông dân sử dụng để trồng cây trồng khác. Công tác tổ chức thu mua mía nguyên liệu ở cơ sở có lúc, có nơi chưa thật hợp lý, người dân chưa đồng tình. Hơn nữa, một bộ phận lớn nông hộ chưa mạnh dạn chuyển đổi diện tích sản xuất kém hiệu quả sang trồng mía theo quy hoạch. BISUCO sẽ cố gắng khắc phục những hạn chế nói trên, tạo niềm tin đối với nông dân.

Vụ trồng mía năm 2012-2013, BISUCO phấn đấu nâng tổng diện tích mía đứng tại các huyện Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, Vân Canh, Phù Mỹ, Hoài Ân và thị xã An Nhơn lên 3.567 ha, năng suất bình quân đạt 50 tấn/ha. Trong đó, diện tích trồng mới 1.749 ha và 1.818 ha mía lưu gốc. BISUCO cũng sẽ nâng công suất chế biến từ 3.500 tấn mía nguyên liệu/ngày lên 5.000 tấn/ngày, đồng thời điều chỉnh, bổ sung chính sách đầu tư, thu mua mía nguyên liệu, đảm bảo lợi ích cho người trồng mía.

Tuy nhiên, theo ngành chức năng, hiện cây mía đang bị các loại cây trồng khác cạnh tranh quyết liệt, nếu BISUCO không thực sự quyết tâm đầu tư phát triển vùng nguyên liệu mía trong tỉnh và không có sự hỗ trợ của chính quyền các cấp thì việc mở rộng vùng nguyên liệu mía sẽ gặp nhiều khó khăn.

Bàn biện pháp mở rộng vùng nguyên liệu mía

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo xây dựng vùng nguyên liệu mía vừa được UBND tỉnh tổ chức, ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho rằng, phần lớn diện tích mía của tỉnh chủ yếu ở địa bàn đất gò, đồi, manh mún, thiếu nước tưới nên không thể áp dụng cơ giới hóa trong việc trồng, chăm sóc, thu hoạch, cũng như chưa có đủ điều kiện thâm canh cao, nên năng suất mía còn thấp, dẫn đến lợi nhuận không cao. Chính sách khuyến khích và giá cả thu mua nguyên liệu của BISUCO tuy đã có điều chỉnh, cải tiến nhưng vẫn chưa thực sự thu hút được nông dân tham gia trồng mía. Hiệu quả đầu tư và lợi nhuận của cây mía trên đơn vị diện tích cũng không thực sự hấp dẫn so với những cây trồng khác như đậu phụng, mì, bắp lai… Mặt khác, công tác thu mua nguyên liệu của BISUCO chưa đáp ứng được yêu cầu, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân. Đó là những nguyên chính làm cho người trồng mía thiếu sự gắn kết với nhà máy để duy trì diện tích mía nguyên liệu.

Cũng theo ông Phan Trọng Hổ, vùng nguyên liệu mía có vai trò hết sức quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của BISUCO. Bởi vậy, BISUCO phải là người cầm chịch, là đơn vị chủ trì trong việc xây dựng vùng nguyên liệu mía. Trên cơ sở đề án vùng nguyên liệu mía thâm canh đến năm 2020 đã được tỉnh phê duyệt, BISUCO cần phải chủ động điều tra, xác định những vùng mía tập trung để có kế hoạch đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hướng dẫn nông dân áp dụng các biện pháp kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất. Bên cạnh đó, tiếp tục xem xét điều chỉnh chính sách đầu tư trồng và thu mua nguyên liệu mía, đảm bảo quyền lợi cho nông dân. Ngành Nông nghiệp tỉnh sẽ tích cực hỗ trợ BISUCO thực hiện quy hoạch, xây dựng các mô hình khuyến nông cây mía...

Tại cuộc họp, lãnh đạo các huyện Vân Canh, Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, thị xã An Nhơn và các hội, đoàn thể cũng đồng tình với ý kiến của ngành Nông nghiệp tỉnh, đồng thời đề nghị BISUCO thể hiện rõ hơn sự quyết tâm trong việc mở rộng vùng nguyên liệu mía trong tỉnh. Chính quyền các địa phương nói trên hứa sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho BISUCO được thuê đất để giao lại cho nông dân trồng mía.

Ông Nguyễn Trọng Hường, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, cho biết: “Đất trồng mía ở Vân Canh không thiếu, bà con nông dân ở địa phương đã trồng mía trở lại. Vân Canh có đủ khả năng để mở rộng diện tích mía nguyên liệu. Vụ trồng mía 2012 - 2013, UBND huyện sử dụng 1,3 tỉ đồng từ nguồn vốn 30a để hỗ trợ nông dân mua mía giống về trồng. BISUCO phải có trách nhiệm chuyển giao mía giống cho địa phương; huy động máy cày hỗ trợ nông dân cải tạo đồng ruộng để trồng mía, lấy giá thấp hoặc ngang bằng với giá ở địa phương… Nếu BISUCO giải quyết được vấn đề trên, kế hoạch phát triển 500 ha mía trong niên vụ 2012 - 2013 ở Vân Canh chắc chắn sẽ đạt được”.

Kết luận cuộc họp, bà Trần Thị Thu Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo xây dựng vùng nguyên liệu mía của tỉnh - yêu cầu BISUCO phải thể hiện sự quyết tâm thông qua việc rà soát lại diện tích mía trong vùng đã quy hoạch, xác định cụ thể diện tích cho từng địa phương để xây dựng kế hoạch đầu tư phát triển vùng nguyên liệu mía. Trước mắt, vụ trồng mía 2012 - 2013 nâng diện tích mía nguyên liệu lên 3.500 ha. Đầu tháng 9, BISUCO phải điều chỉnh bổ sung chính sách đầu tư, thu mua mía nguyên liệu đảm bảo lợi ích cho người trồng mía và thông báo rộng rãi cho chính quyền và người dân các địa phương được biết để chủ động phối hợp thực hiện. Ngành chức năng, chính quyền các địa phương tạo mọi điều kiện để giúp BISUCO phát triển vùng nguyên liệu mía ổn định, đáp ứng đủ nguyên liệu cho nhà máy hoạt động trong thời gian tới.

PHẠM TIẾN SỸ