Trong khi nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh Hậu Giang đang gặp khó trong tiêu thụ lúa Đông xuân, nhất là những hộ gieo sạ giống lúa hạt dài, thì các hộ trồng lúa giống IR 50404 lại bán được với giá tương đối cao. Tình trạng trên đã khiến nhiều hộ nông dân quay lại với giống IR 50404 trong vụ lúa Hè thu năm nay.

Khuyến cáo đã sát sườn ?

Trong những ngày gần đây, thị trường xuất khẩu gạo có nhiều chuyển biến tích cực đã giúp giá lúa tăng thêm từ 200 - 300 đồng/kg. Hiện lúa IR 50404 có giá từ 5.000 - 5.300 đồng/kg, lúa hạt dài được thu mua với giá từ 5.200 - 5.500 đồng/kg. Với mức giá này, bà con nông dân đã có lãi. Nhưng, những hộ gieo sạ các giống lúa dài không khỏi lo lắng trước tình trạng giá lúa bị “cào bằng”, thậm chí một số thương lái không chịu thu mua, chỉ ưu tiên giống IR 50404.

Thương lái đang cào bằng giá mua lúa IR 50404 với các loại lúa hạt dài. Ảnh: CAO PHONG

Ông Phạm Thừa Thiên, ở ấp 8, xã Vị Trung, huyện Vị Thủy, cho biết: “Vào đầu vụ lúa Đông xuân, nghe ngành nông nghiệp khuyến cáo không nên gieo sạ giống lúa IR 50404, bởi đây là giống lúa có phẩm cấp thấp, đầu ra bấp bênh, không ổn định. Vì vậy, tôi sử dụng giống OM 6976 để gieo sạ cho 13 công ruộng, nào ngờ năm nay lại gặp tình cảnh lúa bán không được giá”. Với giống chất lượng cao OM 6976, nhưng ông Thiên chỉ bán ở mức 4.800 đồng/kg, thấp hơn giá lúa IR 50404 cùng thời điểm từ 200 - 300 đồng/kg. Tính ra, vụ Đông xuân năm nay, bà con nông dân gieo sạ giống lúa được cho là có phẩm cấp thấp lại thu được lợi nhuận cao hơn so với các giống lúa dài. Bởi vì, đây là giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn, tiết kiệm được chi phí sản xuất.

Bà Nguyễn Thị Bảy, ở ấp 8, xã Vị Trung, chia sẻ: “Vụ lúa vừa qua, nhờ gieo sạ giống IR 50404 mà gia đình tôi bán được giá cao. Với 20 công ruộng, năng suất đạt 1 tấn/công, lúa bán với giá 5.050 đồng/kg, sau khi trừ chi phí thu được lợi nhuận khoảng 3,5 triệu đồng/công, cao hơn các hộ làm lúa dài trên cùng cánh đồng khoảng 500.000 đồng/công”. Điều đáng quan tâm hiện nay là giống lúa IR 50404 mới mấy tuần trước bị ế ẩm trong quá trình tiêu thụ thì đến thời điểm này lại được thương lái đẩy mạnh thu mua và mua với giá cao. Trước những tác động của thị trường, có thể người dân sẽ quay lại với giống lúa phẩm cấp thấp này trong vụ Hè thu. Ông Dương Văn Chính, ở ấp 12, xã Vị Trung, cho biết: “Do giống IR 50404 hiện đang được các thương lái ưa chuộng nên vụ Hè thu năm nay, tôi tiếp tục sử dụng giống lúa này để gieo sạ, hy vọng lúa bán được giá cao như hiện nay”. Có nhiều lý do để nông dân lựa chọn giống IR 50404 để gieo sạ, vì đây là giống lúa ngắn ngày, đáp ứng được nhu cầu sản xuất 3 vụ/năm, dễ canh tác, cho năng suất cao.

Còn ông Nguyễn Văn Kiềm, ở cùng ấp 12, xã Vị Trung, cũng gieo sạ giống lúa này, tâm sự: “Mặc dù gia đình tôi rất muốn gieo sạ các giống lúa dài như khuyến cáo của ngành nông nghiệp, nhưng với tình trạng thương lái thu mua như hiện nay tôi rất e ngại. Vì vậy, để đảm bảo đầu ra của hạt lúa, gia đình tôi quyết định gieo sạ giống lúa IR 50404 trong vụ lúa này”. Hiện nay, vấn đề mà bà con nông dân đặt ra trong vụ lúa Hè thu, liệu tình trạng giá lúa bị “cào bằng” có còn tiếp diễn và người dân cần lựa chọn những loại giống lúa nào gieo sạ để tiêu thụ dễ dàng ?

Ông Lê Văn Tiền, Chủ tịch UBND xã Vị Trung, cho biết: Hiện nay giá lúa đang tăng từng ngày đã mang lại nhiều niềm vui cho bà con nông dân, nhất là những hộ gieo sạ giống lúa IR 50404, vì thương lái đang đẩy nhanh tiến độ thu mua. Trên địa bàn xã, hiện còn khoảng 20% lượng lúa tồn đọng trong dân, đặc biệt là các giống lúa dài. Trước thực trạng thương lái chỉ ưu tiên thu mua giống lúa IR 50404 để cung ứng cho thị trường xuất khẩu, dẫn đến các hộ sản xuất lúa dài đang gặp khó khăn trong vấn đề tiêu thụ. Từ đó, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc khuyến cáo bà con nên sử dụng các giống lúa xác nhận để gieo sạ trong mỗi mùa vụ của địa phương.

Tại thương lái?

Câu chuyện lúa IR 50404 (một giống lúa phẩm cấp thấp chủ yếu xay xát làm nguyên liệu cho xuất khẩu gạo dạng 25% tấm) là câu chuyện nhiều tập buồn vui tréo ngoe trong nông dân ĐBSCL. Những năm trước, khi các hợp đồng xuất khẩu gạo của Việt Nam tập trung vào gạo 25% tấm thì lúa IR 50404 lên đời. Lúc đó, giá lúa IR 50404 và các giống lúa chất lượng cao khác được thương lái mua với giá ngang nhau. Nông dân trồng lúa IR 50404 thì cười tươi vì giống lúa này dễ sản xuất và năng suất cao. Một số nhà khoa học và lãnh đạo ngành nông nghiệp giải thích, chuyện cào bằng giá mua giữa lúa chất lượng cao và IR 50404 là lý do vùng lúa chất lượng cao không phát triển được. Trong 1, 2 năm nay, khi lúa thơm và lúa chất lượng cao hút hàng do có thị trường thì lúa IR 50404 bị chê dài dài. Câu chuyện nông dân trồng lúa IR 50404 chiếm tỷ lệ cao đã trở nên vấn đề thời sự ở các kỳ họp HĐND tỉnh. Nhiều địa phương như Hậu Giang, lãnh đạo ngành nông nghiệp đã bị chất vấn và phê phán khá nặng nề! Gần đây, một lãnh đạo VFA lại đổ lỗi do nông dân trồng quá nhiều giống lúa IR 50404 nên giá thu mua thấp! “Nông dân sản xuất lúa IR 50404 rồi bị… đổ lỗi, ngành nông nghiệp thấy xót xa. Lúa chất lượng thấp quá nhiều, vậy mua tạm trữ là mua lúa gạo nào? Điều này thể hiện, VFA không có kế hoạch trước” - tiến sĩ Lê Văn Bảnh, Viện trưởng Viện lúa ĐBSCL đặt câu hỏi cho VFA !?

Nhiều hộ dân sản xuất lúa dài, đang gặp khó khăn trong tiêu thụ. Ảnh BÍCH CHÂU

Ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang đã quyết tâm thực hiện mục tiêu hạ tỷ lệ trồng giống lúa IR 50404 xuống còn khoảng 10% (nhiều địa phương ở ĐBSCL tỷ lệ lúa IR 50404 chiếm tới 40%). Còn tại Đồng Tháp, UBND tỉnh đã có văn bản sẽ khen thưởng cho địa phương nào trong tỉnh có tỷ lệ xuống giống IR 50404 thấp! Câu chuyện lúa IR 50404 là câu chuyện dài nhiều tập “khi vui - khi buồn” tái diễn ở ĐBSCL. Trong khi các địa phương đang cố đưa ra các giải pháp để hạ tỷ lệ trồng lúa IR 50404, thì thương lái đang cào bằng giá mua lúa IR 50404 với các giống lúa dài khác là một điều đáng suy nghĩ!

Trong khi một lãnh đạo công ty lương thực trong vùng cho rằng: công ty vẫn mua giá lúa chất lượng cao hơn giá lúa thường. Song thực tế, lại đang diễn ra khác. Giá lúa VFA đưa ra là tại kho (thường là mua gạo rồi quy đổi ra giá lúa), phần lớn nông dân bán lúa cho thương lái, chắc chắn giá lúa sẽ giảm từ 100 - 300 đồng/kg so với giá VFA đưa ra. Và, chuyện có cào bằng giá thu mua các loại lúa hay không là do thương lái quyết định. Câu chuyện thương lái mua lúa chất lượng cao, cào bằng giá với lúa IR 50404 đã tạo ra những tác động trái chiều trong nông dân trồng lúa, gây lo ngại cho nông dân. Điều đáng lo, liệu chuyện giá lúa IR 50404 “lật kèo” có làm cho các địa phương trong vùng khó khăn hơn trong việc khuyến cáo nông dân chuyển đổi trồng lúa phẩm cấp thấp sang chất lượng cao trong thời gian tới.

Ông Lê Văn Đời, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang, cho biết: Trước những ảnh hưởng của cơ chế thị trường đã gây ra những tác động tích cực đến tình hình xuất khẩu gạo của nước ta, đặc biệt đối với giống lúa có phẩm cấp thấp. Vì vậy, hiện nay các thương lái đang tập trung thu mua giống lúa IR 50404 để đáp ứng thị trường xuất khẩu. Với tình trạng đó, đã gây không ít khó khăn trong việc tiêu thụ các giống lúa dài của bà con trong khu vực. Để vụ lúa Hè thu thắng lợi, ngành khuyến cáo bà con nông dân nên sử dụng các giống lúa xác nhận để gieo sạ như OM 6976, OM5451, OM 4218,… không loại trừ giống IR 50404, nhưng không quá 10%. Bởi đây là giống lúa yếu rạ, dễ bị đổ ngã, nhất là vụ Hè thu tỷ lệ lúa bị bạc bụng cao. Do đó, người dân nên hạn chế việc gieo sạ giống lúa này, tăng cường các giống chất lượng cao để đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu, nâng dần chất lượng hạt gạo…

B.CHÂU - C.PHONG

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119