Thu hoạch cà chua bi tại xã Cao Xá, huyện Tân Yên (Bắc Giang).

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công thương và UBND tỉnh Bắc Giang về xây dựng mô hình thí điểm tiêu thụ nông sản và cung ứng vật tư nông nghiệp, vụ đông năm 2011, Sở Công thương phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện hai dự án liên kết giữa: hộ nông dân - hợp tác xã (HTX) - doanh nghiệp (DN) và hộ nông dân - hộ kinh doanh - DN đối với hai sản phẩm cà chua bi và dưa chuột.

Dự án liên kết giữa DN - HTX - hộ nông dân triển khai ở xã Quang Thịnh (Lạng Giang) có sự tham gia của Công ty cổ phần Chế biến thực phẩm xuất khẩu G.O.C, HTX Quang Hiển và 240 hộ nông dân tại xã Quang Thịnh trên diện tích 13 ha dưa chuột và 4 ha cà chua bi. Mô hình DN - hộ kinh doanh - hộ nông dân được thực hiện với các chủ thể: Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu rau quả Phương Đông, 2 hộ kinh doanh và 190 hộ nông dân xã Quang Tiến, Cao Xá (Tân Yên) trên diện tích 11 ha dưa chuột cùng 3,2 ha cà chua bi. Theo đó, DN chế biến cấp giống cho hộ nông dân, ứng trước một phần chi phí sản xuất bằng hiện vật như phân bón và thuốc bảo vệ thực vật phù hợp với yêu cầu của quy trình kỹ thuật canh tác qua các đơn vị trung gian là HTX và hộ kinh doanh. Trong quá trình sản xuất, cán bộ kỹ thuật thường xuyên có mặt hướng dẫn, giám sát bà con tuân thủ nghiêm quy trình do DN đề ra về thời gian gieo trồng, phun thuốc, mật độ cây trồng, loại thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng... Qua đó, đã làm giảm đáng kể chi phí thuê nhân công do việc thuê lao động chăm sóc cây trồng. Bà Hoàng Thị Uyển (xã Quang Thịnh, Lạng Giang) cho biết: "Trước đây, gia đình tôi trồng rau quả theo phương thức canh tác cũ, năng suất, hiệu quả thấp, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cao. Vì vậy, sau khi thu hoạch, nhiều DN không mua hoặc bị ép giá do không đạt yêu cầu. Khi tham gia đề án, chúng tôi được DN chuyển giao khoa học kỹ thuật nên năng suất tăng từ 700 - 800 tạ/ha lên 1 - 1,2 tấn/ha, thậm chí có những hộ chăm sóc tốt, năng suất lên tới 1,5 tấn/ha. Sau khi trừ chi phí, mỗi hecta lãi gấp 1,5 - 2 lần so với trước". Đặc biệt, theo hợp đồng thu mua nông sản, người nông dân không còn lo về đầu ra. Bởi từ khi ký kết hợp đồng, DN đã ký kết giá thu mua nông sản thông qua trung gian là HTX (đối với dự án 1) và hộ kinh doanh (đối với dự án 2), bảo đảm sau khi trừ chi phí đầu vào và công lao động, bà con vẫn có lãi, 100% sản phẩm nông sản đạt tiêu chuẩn được DN thu mua. Thậm chí, khi giá thị trường tăng, DN sẽ thỏa thuận điều chỉnh giá tăng; khi giá thị trường giảm, DN vẫn thu mua với giá đã ký ban đầu. Bên cạnh đó, chất lượng nông sản cũng được kiểm soát chặt, dưới sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật của DN nên không có tình trạng thừa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, thuận lợi cho việc truy nguồn gốc nông sản, bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu.

Tuy nhiên, việc thực hiện mô hình vẫn còn gặp một số khó khăn do ý thức tự nguyện thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng đã được ký kết của hộ nông dân vẫn chưa cao, nhiều hộ nông dân vẫn còn tâm lý quan tâm nhiều đến yếu tố chênh lệch giá thu mua của DN mà ít quan tâm đến các lợi ích lâu dài khác của việc liên kết. Về phía DN, đại diện Công ty cổ phần Chế biến thực phẩm xuất khẩu G.O.C cho biết: "Dù việc canh tác, sản xuất của người nông dân đã dựa trên quy trình của đơn vị, tuy nhiên vẫn chưa hình thành thói quen ghi chép nhật ký sản xuất khiến việc quản lý thực hành sản xuất, truy nguồn gốc sản phẩm còn gặp khó khăn. DN đứng ra thu mua nông sản chưa phải là đơn vị mạnh về tiềm lực nên chưa thể một mình bảo đảm cung ứng đầy đủ các mặt hàng vật tư hay ứng vốn sản xuất cho nông dân để phát triển, đầu tư mở rộng vùng nguyên liệu. Vì vậy, mô hình liên kết vẫn còn mang tính chất hợp tác sản xuất và chia sẻ chi phí đầu tư trong bối cảnh khó khăn nguồn vốn, nhất là chính sách thắt chặt tín dụng như hiện nay". Ngoài ra, cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất như: đường giao thông, kênh mương… chưa được đầu tư đồng bộ khiến việc mở rộng diện tích gieo trồng và cơ giới hoá trong nông nghiệp gặp khó khăn. Đồng thời, các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu ra đối với các sản phẩm nông nghiệp chưa cụ thể, rõ ràng khiến các DN chưa thật mặn mà đầu tư mạnh vào các dự án liên kết.

Ông Trần Văn Lộc, Giám đốc Sở Công thương cho biết: Để duy trì và nhân rộng mô hình nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của chuỗi liên kết tiêu thụ nông sản và cung ứng vật tư nông nghiệp trong thời gian tới, Sở sẽ tham mưu cho tỉnh quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa tập trung, phát triển thương hiệu nông sản; có chính sách hỗ trợ cho nông dân để đẩy nhanh cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, tiếp tục hướng dẫn cho người nông dân về quy trình canh tác tiên tiến, chính sách pháp luật có liên quan về nông nghiệp, kiến thức về thị trường, tiếp cận với phương thức sản xuất hàng hoá… Đặc biệt, các ngân hàng nên nghiên cứu áp dụng cơ chế cho vay đặc thù trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và kinh doanh nông sản để các DN có thể vay vốn thuận lợi hơn. Tiếp tục phát triển các tổ, nhóm liên kết sản xuất nhằm chuyển giao khoa học - kỹ thuật, biện pháp canh tác hiện đại. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về hiệu quả các mô hình trên các phương tiện thông tin đại chúng. Có như thế, những liên kết trong nông nghiệp như hộ nông dân - HTX - DN và hộ nông dân - hộ kinh doanh - DN mới thoát khỏi tình trạng "thí điểm" như hiện nay để trở thành hướng phát triển bền vững trong nông nghiệp.

Anh Việt

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119