Nguồn lợi từ những mô hình trồng xen, nuôi xen

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi, 28/03/2012
Ngày cập nhật: 29/3/2012

Hiện, hàng nông sản đang trong cơn rớt giá. Một số nhà vườn ở huyện Mỏ Cày Bắc (Bến Tre) đã cố gắng ổn định thu nhập bằng những mô hình trồng xen, nuôi xen.

"Một số nhà vườn ở huyện Mỏ Cày Bắc đang áp dụng mô hình trồng xen, nuôi xen, như trồng cacao xen trong vườn dừa, nuôi tôm càng xanh trong mương vườn dừa, nuôi heo, gà nòi… Để mô hình mang tính bền vững, phần lớn nhà vườn tìm tòi học hỏi kinh nghiệm và dự các lớp tập huấn” - ông Huỳnh Thanh Hiếu, Chủ tịch UBND huyện cho biết.

Ông Hòa nói: “Không nên tưới vào cành và lá cacao vì lá non cành nhỏ dễ bị gãy”.

Mô hình của ông Hòa ở Tân Thanh Tây

Dù tiết trời oi bức nhưng chúng ông cảm thấy dễ chịu khi đi trong vườn dừa ở xã Tân Thanh Tây. Đây là vườn dừa trồng xen cacao của ông Nguyễn Thanh Hòa, ở ấp Sùng Tân. Vườn dừa của ông có diện tích 1 ha (60 cây dừa ta 15 năm tuổi, 100 cây dừa dứa 2 năm tuổi). Trong 1 ha vườn dừa, ông Hòa trồng xen 420 cây cacao. Hiện nay, ông Hòa chăm sóc cacao theo tiêu chuẩn UTZ (tiêu chuẩn này tương đương tiêu chuẩn VietGAP). Mô hình trồng xen của ông Hòa đang trong thời kỳ thu hoạch. 60 cây dừa cho 250 - 300 trái/tháng. Cacao cứ một tuần thu hoạch được 200 kg trái. Bên cạnh đó, ông Hòa còn nuôi 8 con heo nái và 50 con heo thịt. Được hỏi vì sao ông áp dụng mô hình trồng xen, ông Hòa cho biết: “Cách nay hơn 15 năm, tôi trồng cam sành. Khi cam sành có triệu chứng vàng lá, tôi bắt đầu trồng xen 60 cây dừa. Năm 2006, tôi trồng xen cacao phòng khi dừa rớt giá cũng còn cacao”.

Ông Hòa vừa tưới cacao vừa cho biết, để mô hình trồng xen, nuôi xen đạt hiệu quả, ông thường xuyên dự các lớp tập huấn và nghiên cứu thêm tài liệu. Trước kia, ông trồng cam sành có lắp đặt đường ống để tưới nước. Từ đó, ông tận dụng tưới cacao và dừa. Cacao ông đang chăm sóc theo tiêu chuẩn UTZ và chọn các giống: TD3, TD5, TD6, TD8, TD9, TD10 và TD11. Các dòng cacao này cho năng suất cao và chất lượng hạt tốt. Ông trồng cacao dòng này đều trong vườn để tăng khả năng giao phấn, giúp tăng năng suất. Riêng cacao dòng TD3 cho 2,6 tấn trái/ha. TD3 cho trái sớm, đậu trái thường xuyên, tỷ lệ hạt chắc cao, hạt to, chín sớm. Mùa nắng, phải dùng nước sạch tưới thường xuyên, tưới thẳng vào gốc, không nên tưới vào cành lá, tránh tưới lúc nắng gắt. Mùa nắng nên đậy gốc giữ độ ẩm, góp phần hạn chế cỏ mọc và cũng để chống xói mòn ở gốc vào mùa mưa. Nên bón phân hữu cơ để đất luôn tơi xốp, màu mỡ, nhiều chất vi lượng, giúp cây phát triển lâu dài, cho năng suất cao, chất lượng hạt cũng tốt hơn. Lúc tỉa cành nên để lá cacao che phủ mặt vườn vì nó tự hủy thành phân. “Để đạt tiêu chuẩn UTZ, thì vườn cacao phải có nhà kho chứa phân thuốc, chứa công cụ lao động. Phải có hố để rửa bình xịt thuốc” - ông Hòa nói.

Mô hình của ông Bên ở Tân Bình

Ông Phạm Văn Bên, ở ấp Tân Đức A (Tân Bình) cũng sợ giá dừa xuống thấp nên áp dụng mô hình trồng xen, nuôi xen. Từ năm 1989 - 2000, ông Bên trồng 1,5 ha cam sành. Khi cam sành ngày càng đi xuống, ông Bên chuyển sang trồng dừa. Năm 2007, ông trồng xen 1.000 cây cacao trong vườn dừa. Hiện tại, vườn dừa của ông mỗi tháng cho gần 1.000 trái, cacao còn 700 cây, mỗi tuần thu hoạch hơn 200 kg. Tận dụng diện tích mặt nước trong mương vườn dừa gần nhà, hàng năm, ông thu hoạch gần 20 kg tôm. Trong vườn, ông Bên nuôi gần 150 con gà nòi. “Từ lâu tôi không tin tưởng vào giá cả hàng nông sản, nên áp dụng mô hình trồng xen, nuôi xen. Nhờ mô hình này, gia đình tôi cũng ít gặp khó khăn khi dừa rớt giá” - ông Bên phấn khởi nói.

Theo ông Bên, để vườn dừa trồng xen luôn tăng năng suất, nên trồng mật độ 160 - 180 cây/ha. Khi cây mới trồng nên sử dụng vỏ dừa, lục bình, mụn dừa để đậy gốc. Qua nghiên cứu tài liệu, ông thấy cây dừa rất cần các chất dinh dưỡng như: kali, clorua, đạm, canxi, natri, lân, ma-nhê, lưu huỳnh. Ngoài phân hóa học nên bón nhiều phân hữu cơ cho cây dừa, từ năm thứ hai trở đi nên bón 20 kg phân hữu cơ/cây/năm. Sau đó tăng dần. Đến khi cây dừa được 7 năm tuổi thì bón 50 kg hữu cơ/cây/năm. Mỗi năm nên bồi bùn hai lần cho dừa, vào mùa nắng. Không nên bồi quá dày, phèn sẽ lên mặt bờ ảnh hưởng không tốt đến sự sinh trưởng của cây. “Bón phân cho dừa nên xới đất lên, rồi lấp lại, rồi tưới nước. Bón phân bằng cách này giúp cho phân không bị tuôn xuống mương. Trong vườn dừa nên nuôi ong ký sinh để diệt bọ dừa” – ông Bên cho biết kinh nghiệm.

Không chỉ trồng dừa, việc nuôi tôm càng xanh, nuôi gà nòi, ông Bên đều áp dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật. Các lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt do Trạm Khuyến nông huyện tổ chức, ông Bên đều có mặt.

Hiện nay, tại huyện Mỏ Cày Bắc, mô hình trồng xen, nuôi xen, đem lại hiệu quả khá cao không chỉ có ở Tân Thanh Tây và Tân Bình.

Theo thống kê vào năm 2011 của Phòng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn huyện Mỏ Cày Bắc:

- Dừa: 7.450 ha (5.430 ha đang cho trái), sản lượng gần 55 triệu trái.

- Cacao: 1.438 ha (246 ha đang cho trái), sản lượng 1.250 tấn.

- Tôm càng xanh trong mương vườn dừa: 220 ha mặt nước, sản lượng 110 tấn.

- Tổng đàn heo gần 98.000 con, sản lượng 1.560 tấn.

HOÀNG VŨ