Nữ tỉ phú đất cồn Tân Mỹ

Nguồn tin: BCT, 25/9/2006
Ngày cập nhật: 27/9/2006

15 năm trước, do kẹt vốn và mang nợ trong công việc làm ăn, tình thế bất đắc dĩ khiến chị Phạm Thị Bé Ba (tên thường gọi chị Tư Hiền) phải chuyển từ TP Hồ Chí Minh về cồn Tân Mỹ (xã Phú Túc, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre) sinh sống. Từ một người chuyên kinh doanh dịch vụ, chị phải chuyển sang trồng cây, nuôi cá... Dù gặp không ít khó khăn, chị vẫn kiên trì vượt qua để gầy dựng lại cơ ngơi của gia đình và trở thành tỉ phú.

HAI LẦN PHÁ SẢN

Chiếc đò máy cặp bến đò cồn Tân Mỹ. Tôi vừa bước lên bờ, anh chủ đò nói với theo: “Chú cứ đi thẳng con đường này độ chừng 500 mét rồi quẹo phải là gặp nhà chị Tư Hiền. Căn nhà tường lớn nhất cồn này đó”. Đi giữa hàng chuối xiêm xanh rì che mát cả con đường, tôi nghĩ đến vùng đất cồn màu mỡ phù hợp trồng các loại cây ăn trái, nhưng nhân vật tôi sắp gặp lại là một nữ tỉ phú nuôi cá điêu hồng nổi tiếng.

Khi tôi đến nhà, chị Tư Hiền đang đi thăm các bè cá ở ngoài sông. Có hẹn trước, nên được người nhà báo tin, chị Tư Hiền quay về ngay. Gặp tôi, chị phân bua: “Đợi chú từ sáng giờ, nhưng chị nóng ruột mấy bè cá sắp thu hoạch, nên ra xem tụi nhỏ chăm sóc thế nào. Mùa nước son đổ về, phải thường xuyên theo dõi, xử lý kịp thời nếu không cá sẽ chết hàng loạt. Sao, từ Cần Thơ về cồn này nhà báo thấy không khí như thế nào?”. “Hình như cồn này còn ít người ở hả chị?” - tôi thắc mắc hỏi. “Bây giờ thấy vầy là nhiều rồi đó. Hồi chị mới ra vắng teo, nhìn quanh không có nhà nào ở, nhiều lúc cũng sợ lắm!” - chị Tư trả lời. Đang vui cười, chị bỗng trầm giọng nói: “Chị đâu biết gì về làm vườn, nhưng gặp rủi ro trong làm ăn mới về đây em à. Nếu không phải kẹt số tiền lớn, vì hoàn cảnh đưa đẩy, chắc không bao giờ chị đặt chân về nơi này!”.

Chị Tư Hiền là người Bến Tre, quê gốc ở xã Sơn Định (Chợ Lách); chồng của chị ở xã Tiên Thủy (Châu Thành). Năm 1980, vợ chồng chị về TP Hồ Chí Minh sống bằng nghề cẩu ở Xí nghiệp Vận tải đường sông 2 - một đơn vị hợp doanh, cá nhân có phương tiện đăng ký làm thành viên, được xí nghiệp giới thiệu ký hợp đồng làm ăn. Năm 1992, anh chị về nhận hợp đồng cẩu đất bao cồn Tân Mỹ với UBND huyện Châu Thành theo hình thức ăn chia: chị được chia 35%, còn Nhà nước hưởng 65% đất cồn. Công việc thi công hoàn thành, anh chị được chia trên 20 ha đất. Kế hoạch của anh chị là bán số đất này để tiếp tục công việc hiện tại. Nhưng cồn Tân Mỹ thời điểm đó còn là vùng đất hoang, nên không có người mua, dù giá bán chưa tới 20 cây vàng/ha. Vậy là nguồn vốn mà chị huy động cổ đông bỏ vào cồn trên 6 tỉ đồng chịu kẹt cứng. Không bán được đất, anh chị phải chia đất cho cổ đông để trừ nợ. Phần anh chị còn lại 3 ha cùng số nợ trên 2 tỉ đồng. Nhớ lại thời điểm khó khăn đó, chị Tư Hiền thở dài, nói: “Lúc đó, tuy có tiếng là người thành phố về đây đầu tư làm ăn, nhưng có mấy ai biết anh chị đang lụn bại vì mắc nợ. Vợ chồng làm lụng hơn chục năm tích góp mua được 2 căn nhà, 2 cần cẩu đã phải bán bớt phân nửa”.

Chị Tư Hiền bán căn nhà được 100 cây vàng, trả bớt nợ và thuê thêm 6 ha đất ở cồn quyết chí làm ăn, kiếm tiền trả số nợ còn lại. Chị lặn lội đi nhiều nơi như: cồn Cái Gà (Chợ Lách), cồn Tân Phong, Ngũ Hiệp (Cai Lậy- Tiền Giang)... học hỏi cách làm ăn của bà con sống ở đất cồn. Tìm hiểu kỹ, chị mướn công nhân từ đất liền qua cồn đào mương, lên liếp trồng các loại cây: đu đủ, chuối, nhãn, bưởi Năm Roi. Trong số này, nhãn tiêu da bò là cây chủ lực. Để công nhân gắn bó với mình, chị đứng ra thuê đất, giúp mỗi người vài công cho họ làm ăn trên cồn. Đất cồn Tân Mỹ hình thành bởi phù sa bồi lắng, được bao bọc bởi dòng nước ngọt quanh năm nên tất cả các loại cây chị trồng đều trúng mùa, nhất là nhãn tiêu da bò. Thời điểm đó, nhãn tiêu da bò bán được giá cao, với sản lượng hàng trăm tấn nhãn mỗi năm đã đem về cho chị nguồn thu khấm khá để trả nợ. Chưa kịp mừng vì sắp “qua cơn bĩ cực” thì cơn bão số 5 năm 1997 làm vỡ đê cồn, cả vườn cây của chị chìm trong biển nước.

TRỞ THÀNH TỈ PHÚ TỪ CÁ ĐIÊU HỒNG

Sau cơn bão dữ, chị Tư Hiền phải bán luôn căn nhà còn lại ở TP Hồ Chí Minh và đem các con về đất cồn sinh sống. Vườn nhãn của chị tuy được củng cố lại, nhưng giá nhãn trái cũng ngày một giảm. Chị buộc phải tìm tòi cách làm ăn mới. Chị có đứa con trai lấy vợ ở cồn Thới Sơn, nơi nổi tiếng với nghề nuôi cá bè của tỉnh Tiền Giang. Sau một thời gian tới lui, biết được người dân nơi này có nghề nuôi cá bè làm giàu, nên chị quyết định học hỏi để về làm thử ở cồn Tân Mỹ. Năm 2001, chị chuyển sang nuôi cá điêu hồng trong bè. Kết quả, sau 6 tháng nuôi, với bè cá điêu hồng 6 mét ngang, 12 mét dài, 4 mét sâu, chị thu lời trên 30 triệu đồng. Từ kết quả này, chị Tư Hiền mạnh dạn đầu tư làm ăn lớn hơn, đóng mới thêm nhiều bè để nuôi cá điêu hồng.

Chị nuôi cá điêu hồng thành công là nhờ kinh nghiệm chọn giống cá thả nuôi, nên hiếm khi gặp rủi ro. Nhiều người nuôi cá điêu hồng thường mua cá giống còn nhỏ để có số lượng cá nhiều (loại hơn 100 con/kg), nhưng chị chỉ chọn cá giống loại lớn. Chị cho biết: Thả nuôi cá giống lớn (được thuần dưỡng khoảng 45 - 60 ngày khi cá đạt 40 con/kg) ít hao hụt nhờ cá mạnh, thời gian nuôi ngắn lại khoảng 4 tháng cá sẽ đạt trọng lượng trung bình 400 gram/con (thay vì phải nuôi hơn 6 tháng mới bán), ít tốn kém thức ăn. Năm 2004, chị Tư Hiền nghĩ ra được cách thả cá giống kiểu này, nên đào ao mua cá bột về rồi thuần dưỡng cho đến khi cá thật cứng cáp mới chuyển qua nuôi bè. Trước khi đem cá ra bè nuôi, chị mở cống ao cho nước sông chảy vào để cá quen với nguồn nước tự nhiên bên ngoài, sau đó mới chuyển cá ra bè ngoài sông nuôi. Nhờ vậy, lượng cá chết không đáng kể. Áp dụng thành cong cách ươm cá bột tại ao nhà, năm 2005, chị Tư Hiền chuyển sang đào 11 ao, gồm: 4 ao lớn, mỗi ao 2ha và 7 ao nhỏ, mỗi ao 1.500 m2 để ươm cá điêu hồng giống bán cho các đại lý.

Sau 5 năm gắn bó với nghề nuôi cá điêu hồng ở cồn Tân Mỹ, chị Tư Hiền đã có 4 bè lớn và 8 bè nhỏ nuôi cá điêu hồng trên sông Tiền. Số cá thương phẩm mà chị bán hàng năm đạt từ 75 - 80 tấn, doanh thu trên 1,6 tỉ đồng. Riêng về cá giống, trung bình mỗi tháng chị bán ra 7 tấn, với giá 25.000 đồng/kg loại 60-70 con/kg. Chị tính toán: “Giá cá điêu hồng có lúc lên đến 26.000 - 27.000/kg, thời điểm hiện tại giá giảm còn 19.500 đồng/kg, nên mỗi kg chỉ còn lời 3.000 đồng. Phần cá giống chị kiếm được cũng ngang ngửa lợi nhuận cá thịt bán hàng năm...”. Vậy là mỗi năm chị Tư Hiền thu lợi nhuận trên 1 tỉ đồng từ con cá điêu hồng. Hiện tại, chị còn lên kế hoạch sẽ đào 4 ao để nuôi cá điêu hồng bố mẹ cho cá đẻ, nhân giống cá tại cồn mà không phải đi mua cá bột về ươm như hiện nay.

Từ mô hình nuôi cá điêu hồng đầu tiên của chị Tư Hiền ở cồn Tân Mỹ, hiện nay có trên 10 hộ dân sống ở đây cũng nuôi cá điêu hồng và nhiều người đã thành công nhờ sự giúp đỡ của chị. Đa phần bà con ra cồn lập nghiệp thiếu vốn, ít đất nên chị hướng dẫn họ cách liên kết lại để đào ao nuôi cá. Về phần mình, chị đứng ra hỗ trợ con giống, thuốc men, bảo lãnh mua thức ăn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá cho bà con. Với sự giúp đỡ của chị Tư Hiền, ở cồn Tân Mỹ có 4 ao nuôi cá điêu hồng liên kết của người dân đã thành công. Công nhân Bùi Ngọc Linh là người làm công cho chị từ lúc mới về cồn, được chị giúp vốn để mướn đất đào ao nuôi cá, vụ thu hoạch vừa qua anh đạt lợi nhuận trên 30 triệu đồng.

Chị Tư Hiền tâm sự: “Chị đã vượt qua khó khăn và trả hết nợ nần. Có được như hôm nay là nhờ những người công nhân hết lòng làm việc giúp chị thành công trên mảnh đất này. Giúp được bà con nơi đây vươn lên khá giả coi như mình trả ơn cho họ. Mà không riêng gì người làm công, bất cứ ai ở cồn Tân Mỹ này muốn nuôi cá điêu hồng chị sẽ giúp đỡ ngay”.

CAO DƯƠNG