Quảng Nam: Đảng sâm ở núi

Nguồn tin: Báo Quảng Nam, 13/12/2011
Ngày cập nhật: 14/12/2011

Từ những kết quả ban đầu của nhiều mô hình tự phát, đến nay đảng sâm được xác định là loại cây chủ lực của người dân vùng cao Tây Giang (Quảng Nam).

Lá và củ đảng sâm. Ảnh: T.HIỀN

Trồng đảng sâm tập thể

Hơn 2 năm nay, Chi đoàn thôn Chanốc (xã Ch’Ơm) triển khai mô hình trồng đảng sâm tập thể. Từ một vài hộ đoàn viên trồng tự phát, chi đoàn đã tập hợp lực lượng, vận động đoàn viên thanh niên tham gia góp công sức để thực hiện mô hình. Ban đầu, một số đoàn viên còn băn khoăn về khả năng thành công của mô hình trồng đảng sâm tập thể. Nhưng được sự động viên của già làng và người có uy tín trong thôn, nhiều bạn trẻ đã tham gia tích cực; người nào có giống thì góp giống, người khác góp sức phát dọn nương rẫy, đến nay đã trồng được 5 ha. Đảng sâm là loại dễ trồng, phù hợp với khí hậu thổ nhưỡng ở địa phương, thời gian bắt đầu trồng cho đến khi thu hoạch chỉ trong vòng 1 năm. Dịp giáp Tết Nguyên đán năm ngoái, Chi đoàn thôn Chanốc đã thu hoạch đợt đầu, bán với giá 100 - 120 nghìn đồng/kg, thu về gần 5 triệu đồng tạo quỹ đoàn.

Đến lượt Chi hội phụ nữ ở các thôn Achoong, Atu 1, Đ’hung, Z’rượt, Réh… (xã Ch’Ơm) vào cuộc trồng đảng sâm tập thể. Ở các thôn này, nhiều gia đình đầu tư trồng riêng, mua giống từ các cụm bản lân cận của nước bạn Lào, có hộ thu hoạch được vài triệu đồng vào cuối năm 2010. Gia đình chị Ploong Thị Nhướt (thôn Z’rượt) là một điển hình. Đã 2 năm nay, cứ vào mỗi dịp gần tết, gia đình chị lại thu hoạch từ 4 - 6 bao củ, mỗi bao khoảng 20 kg, bán với giá bình quân 100 nghìn đồng/kg. Thấy trồng đảng sâm có hiệu quả, gia đình chị tiếp tục mở rộng diện tích trồng trên 2 ha.

Chị Bhling Thị Đẹp, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Ch’Ơm cho biết: “Việc trồng đảng sâm đã trở thành phong trào của xã. Nhiều chi hội triển khai, vận động chị em nhân rộng, xác định đây là cây trồng chủ lực để thoát nghèo. Các hộ hội viên sẽ tranh thủ Đề án phát triển đảng sâm của huyện để nhân rộng mô hình”. Hiện toàn xã Ch’ơm có 182 hộ trồng đảng sâm với 46 ha, đồng thời nhân rộng ở các thôn Ganil, Arầng 1, K’noonh 1, K’noonh 2, K’noonh 3 của xã A Xan với diện tích gần chục héc ta.

Cây chủ lực

Vài năm trở lại đây, huyện Tây Giang đã có chủ trương hỗ trợ kinh phí để khuyến khích nhân dân phát triển đảng sâm tại các xã vùng cao. Tuy nhiên, việc tổ chức thu mua còn thiếu và sự đầu tư của nhà nước còn hạn chế, diện tích trồng phân tán nhỏ lẻ, chưa tập trung, chất lượng và năng suất cây trồng còn thấp. Vì thế để phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt là 4 xã vùng cao khu 7 là Ch’ơm, A Xan, GaRi, Tr’hy trong những năm đến, Tây Giang vừa xây dựng đề án phát triển đảng sâm giai đoạn 2011 – 2015, tầm nhìn đến năm 2020. Theo đề án, giai đoạn 2011 - 2015, huyện trồng mới 35 ha và từ năm 2016 - 2020 sẽ trồng mới 100 ha, phấn đấu đến năm 2020 diện tích đảng sâm toàn huyện đạt 189 ha. Tổng nhu cầu vốn để thực hiện đề án này là hơn 15,8 tỷ đồng, trong đó vốn của nhân dân trên 4 tỷ đồng, còn lại là vốn nhà nước đầu tư. Huyện có nhiều chính sách để triển khai thực hiện đề án trong đó sẽ hỗ trợ vốn giúp nhân dân khai hoang, phục hóa, mở rộng diện tích đất trồng và tiếp tục khuyến khích nhân dân tự trồng. Đối với hộ có diện tích trồng từ 1 đến dưới 5 ha được hỗ trợ 5 triệu đồng/ha, từ 5 – 10 ha được hỗ trợ 7 triệu đồng/ha, trên 10 ha sẽ hỗ trợ 10 triệu đồng/ha.

Ông Bh’riu Liếc, Bí thư Huyện ủy Tây Giang, cho biết: “Tây Giang xác định đảng sâm là cây trồng chủ lực tại 4 xã vùng biên trong những năm đến. Đây là bước chuyển hóa sản xuất tập trung theo quy hoạch vùng với quy mô lớn để tạo thành sản phẩm hàng hóa đặc trưng, trao đổi với bên ngoài. Nếu địa hình của 6 xã vùng trung là A Tiêng, Bha Lêê, Lăng, A Nông, A Vương, Dang phù hợp để phát triển cây cao su thì đảng sâm sẽ là cây trồng chính. Đây cũng là thế mạnh của 4 xã vùng cao khu 7. Chúng tôi xác định trồng đảng sâm là hướng đi để nâng cao thu nhập cho người dân trong những năm tới”. Trước mắt, Tây Giang sẽ lồng ghép các nguồn vốn sự nghiệp hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc chương trình mục tiêu quốc gia và các chương trình dự án khác để xây dựng 2 vườn ươm tại xã A Xan và Ch’ơm với tổng diện tích khoảng 4.000 m2. Huyện có chính sách hỗ trợ lãi suất vay vốn để nhân dân phát triển sản xuất, hỗ trợ giống để người dân nghèo có điều kiện mở rộng sản xuất, xây dựng chính sách trợ giá hợp lý khuyến khích nhân dân mở rộng mô hình…

Đảng sâm (đẳng sâm) tên khoa học là Codonopsis pilosula. Theo tài liệu y học cổ truyền Việt Nam, đây là cây thân thảo, sống lâu năm, leo bằng thân quấn. Rễ cây hình trụ dài, đường kính có thể đạt 1,5 - 2 cm, phân nhánh, đầu rễ phình to có nhiều vết sẹo lồi, thường chỉ có một rễ trụ mà không có rễ nhánh, củ càng nhỏ về phía đuôi, lúc tươi màu trắng, sau khô rễ có màu vàng, có nếp nhăn. Khi kết hợp với một số vị thuốc khác, loại dược liệu này có tác dụng chữa được một số bệnh về thần kinh, huyết áp, lao, thận, suy nhược cơ thể và một số bệnh ở trẻ em…

THU HIỀN