Hải Phòng: Sản xuất phân hữu cơ từ rơm rạ sau thu hoạch - Lợi môi trường, tăng thu nhập

Nguồn tin: Báo Hải Phòng, 25/11/2011
Ngày cập nhật: 26/11/2011

Ngay sau khi thu hoạch vụ mùa, thay vì đốt rơm rạ ngoài đồng vừa lãng phí, vừa gây ô nhiễm môi trường, nhiều nông dân đã biết cách ủ rơm thành nguyên liệu sản xuất nấm và phân bón hữu cơ phục vụ sản xuất vụ đông và vụ lúa chiêm xuân sắp tới. Đó là nhờ sự thành công của mô hình ủ rơm rạ bằng chế phẩm sinh học của Trung tâm Khuyến nông Khuyến ngư Hải Phòng. Đây được đánh giá là mô hình hiệu quả xử lý môi trường trong nông nghiệp và nâng cao đời sống nông dân, rất cần được nhân rộng.

Dễ làm, hiệu quả cao

Đến thăm cánh đồng sản xuất nấm rơm trái vụ tại xã Quang Phục (Tiên Lãng) không ít người ngạc nhiên. Trên diện tích khoảng 1500 m2, HTX nông nghiệp Quang Phục làm 18 luống sản xuất nấm rơm trái vụ với hơn 30 tấn nguyên liệu. Các luống nấm đều đang cho sản phẩm và bắt đầu thu hoạch. Theo ông Nguyễn Ngọc Viên, chủ nhiệm HTX nông nghiệp Quang Phục, ngay sau khi thu hoạch lúa lai F1 tại vùng sản xuất tập trung 5 ha, xã viên thu gom rơm lại, sử dụng chế phẩm sinh học để ủ rơm và triển khai sản xuất nấm rơm ngoài đồng theo hướng dẫn của cán bộ Trung tâm khuyến nông, khuyến ngư Hải Phòng. Ngoài ra, HTX còn ứng dụng việc ủ rơm thành 10 tấn phân hũu cơ để phục vụ cho sản xuất 10 ha khoai tây vụ đông.

Nông dân xã Quang Phục (Tiên Lãng - Hải Phòng) xử lý rơm làm phân hữu cơ.

Ông Phạm Văn Hà, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông, Khuyến ngư Hải Phòng nhận định: Với mô hình sản xuất nấm rơm trái vụ, bà con có thể ủ rơm từ ngay sau khi thu hoạch lúa mùa, khoảng 20 - 25 ngày là có sản phẩm, sau đó thu hoạch liên tục trong vòng một tháng. Công nghệ mới này cho phép người dân trồng nấm ở mọi địa hình, trong nhà, trong vườn hoặc ngoài ruộng đều được. Với năng suất bình quân 120 kg nấm tươi/tấn rơm khô và với giá bán tại ruộng 50.000 đồng/kg, người dân có thể thu về 6 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi hơn 3 triệu đồng. Từ năm 2008, Trung tâm Khuyến nông, Khuyến ngư đã làm thử nghiệm mô hình ủ rơm thành phân bón hữu cơ để sử dụng trong 2 vụ lúa và một vụ đông tại xã Tân Dân (An Lão). Hiệu quả bước đầu là trên 1 sào lúa, nông dân dùng chế phẩm sinh học phun cho 5 tạ rơm sản xuất được 30 kg phân bón hữu cơ, tiết kiệm được 600 nghìn đồng/sào so với sử dụng phân bón hoá học. Kết thúc vụ lúa cho năng suất tăng cao hơn bình thường 15%, lúa không bị bệnh nghẹt rễ, không bị chua xấu. Khi sử dụng phân bón hữu cơ sản xuất từ rơm rạ bón cho rau và khoai tây thì hiệu quả khá bất ngờ. Năng suất rau và củ khoai tây tăng 30% so với trồng thông thường, sản phẩm bảo đảm an toàn và nông dân giảm được 20% chi phí sản xuất. Điều đáng nói là việc xử lý rơm rạ thành phân bón bằng chế phẩm sinh học rất dễ thực hiện. Chỉ cần pha chế phẩm theo đúng tỷ lệ rồi trộn vào rơm và ủ, sau 10 ngày đống ủ đã đạt 50 - 52 độ C và chuyển màu nâu, sau 15 ngày đảo lại và sau 30 - 35 ngày rơm đã hoai mục thành phân hữu cơ. Trung bình 1 tấn rơm rạ khô thu được từ 600 - 700 kg phân hữu cơ.

Cần sớm nhân rộng

Theo Sở Nông nghiệp - PTNT, Hải Phòng hiện có khoảng 79.000 ha gieo cấy lúa, do vậy mỗi năm có khoảng gần 500 nghìn tấn rơm rạ khô. Đây là nguồn nguyên liệu quý nếu sử dụng hợp lý làm nguyên liệu đầu vào cho sản xuất nông nghiệp. Trước đây, do nhu cầu sử dụng thấp nên sau mỗi vụ thu hoạch, có khoảng 80% lượng rơm rạ nông dân đốt hủy hoặc thả xuống dòng chảy gây ô nhiễm môi trường, phá hủy các công trình công cộng, hạn chế tầm nhìn gây tai nạn giao thông, làm mất đi nhiều nguyên tố quan trọng, làm tăng nguy cơ suy thoái đất. Để từng bước giải quyết vấn đề trên, hiện nay, Trung tâm Khuyến nông, Khuyến ngư Hải Phòng nhân rộng mô hình xử lý rơm rạ sau thu hoạch thành phân bón hữu cơ bằng chế phẩm sinh học, hướng đến mục tiêu “trả lại hữu cơ cho đất”, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cải thiện hệ sinh thái đồng ruộng và nâng cao thu nhập cho người trồng lúa.

Ngay trong vụ đông này, Trung tâm khuyến nông, khuyến ngư Hải Phòng hướng dẫn nông dân ủ rơm thành phân bón hữu cơ bón cho 100 ha khoai tây, 100 ha trồng dưa và 5000 ha lúa gieo sạ trong vụ chiêm xuân. Hy vọng rằng sau thành công của mô hình này, giải pháp xử lý rơm rạ sau thu hoạch bằng chế phẩm sinh học phục vụ sản xuất nấm và phân bón hữu cơ sẽ được nhân rộng.

Hoàng Yên